10 oefeningen voor persoonlijke groei
Waardering
Dit verwijst naar de mate waarin we ons steeds weer verwonderen en kunnen genieten van de kleine dingen in het leven.
Vergroot je sterke kanten
Staar je niet blind op je zwaktes, zegt de positieve psychologie: ontdek liever waar je kracht ligt,...
Lees verderOntwikkeltip: ons brein merkt vooral negatieve gebeurtenissen en prikkels op. Voor ons ‘overleven’ zijn die immers van groot belang. Hierdoor raken positieve gebeurtenissen op de achtergrond en ervaren we deze als vanzelfsprekend.
Om deze neiging van je brein te compenseren, kun je je aandacht heel bewust richten op de positieve dingen in je leven.
Oefening:
Bedenk aan het einde van de dag drie kleine of grote dingen die zijn gebeurd waar je dankbaar voor bent en schrijf ze op. Bijvoorbeeld dat buurman je hielp met de auto of dat je je kinderen weer door het drukke verkeer hebt geloodst.
Zet ook je zintuigen bewust in. Sta elk uur bijvoorbeeld 1 minuut letterlijk stil en luister met aandacht naar wat je hoort, ziet, ruikt en voelt. Je merkt dan zaken op waaraan je normaal gesproken wellicht voorbijgaat – zoals de geur van verse koffie en een zingende vogel – en ervaart opnieuw hoe speciaal deze ‘gewone’ dingen eigenlijk zijn.
Acceptatie
Deze eigenschap weerspiegelt hoe goed je jezelf en anderen kunt accepteren, inclusief de minder leuke kanten.
Ontwikkeltip: behandel jezelf zoals je beste vriend(in) dat doet. Die troost je als er iets misgaat en bestraft je niet meteen bij een foutje. Gaat het om anderen, oordeel dan niet te snel.
Oefening: Trap niet in de ‘fundamentele attributiefout’. Deze fout houdt in dat mensen negatief gedrag van een ander vaak toeschrijven aan de persoon zelf en aan opzet. De invloed van omstandigheden zien ze over het hoofd. Komt een collega bijvoorbeeld te laat, dan vinden mensen dat nogal eens getuigen van slecht timemanagement.
Vaak is er echter meer aan de hand, zoals een onverwacht lange file. Stel je oordeel dus uit tot je alle informatie hebt, zeker als je merkt dat je erg negatief over iemand wordt. Dat maakt je milder.
Authenticiteit
Hierbij gaat het om trouw blijven aan jezelf en je waarden, ook als er druk op je uitgeoefend wordt.
Ontwikkeltip: als iedereen A zegt, is het verleidelijk om dat ook maar te doen. Maar vind je stiekem B, dan kun je daar later spijt van krijgen, zeker als het om iets belangrijks gaat.
Oefening: Wordt er druk op je uitgeoefend om je mening of gedrag aan te passen, geef jezelf dan een time-out en zeg dat je er later op terugkomt.
Vraag jezelf ondertussen af wat je hier nu werkelijk van vindt en waarom je dat vindt. Dat laatste is belangrijk. Je kunt dan als dat nodig is uitleggen waarom je je niet aanpast. Weten ‘waarom’ maakt het bovendien makkelijker voor jezelf om voet bij stuk te houden. Koppel je standpunt duidelijk terug aan degenen die het aangaat zonder om de hete brij heen te draaien.
Gelijkmoedigheid
Hoe psychologisch stabiel blijf je als het leven tegenzit? Sla je emotioneel op hol of weet je negatieve gebeurtenissen met waardigheid te dragen?
Ontwikkeltip: tegenslagen en stress kunnen je meeslepen in een rollercoaster van negatieve gedachten, emoties en acties. De uitdaging is om hier niet in te stappen of – als je er al in zit – er weer uit te stappen.
Oefening: Gebeurt er iets vervelends of stressvols, zorg dan dat je daar mentaal afstand van neemt. Vergelijk het met televisiekijken: je bent de kijker en datgene wat er gebeurt, speelt zich louter af op het tv-scherm.
Door die mentale afstand raken negatieve emoties en gedachten je een stuk minder. Probeer ze bovendien te zien voor wat ze zijn: vluchtige reacties van je brein en lichaam op wat er gebeurt. Het zijn hooguit raadgevers, waar je niet per se iets mee hoeft. Kijk vanuit die rust en stabiliteit hoe je de situatie het best kunt aanpakken.
Doel
Hierbij gaat het om in hoeverre je een hoger doel ervaart in je leven, met name een doel waarmee je iets bijdraagt aan de samenleving of mensheid.
Ontwikkeltip: kijk eens naar de rode draad in je leven. Wat valt daarin te ontdekken? Vraag jezelf ook eens af: hoe helpt dit anderen? Hoe maak ik, door alles wat ik doe, de wereld tot een betere plek?
Realiseer je daarbij dat ook kleine of gewone gedragingen – het typen van een verslag, boodschappen doen voor iemand die ziek is, zorgen voor een huisdier – kunnen bijdragen aan een hoger doel.
Oefening: Vraag mensen die je goed kent en vertrouwt om feedback. Hoe vinden zij dat je bijdraagt aan het welzijn van anderen? Welk hoger doel herkennen ze in je leven?
Waarheid zoeken
Dit weerspiegelt de mate waarin je op zoek bent naar de ware aard van mensen en de wereld om je heen.
Ontwikkeltip: de waarheid achterhaal je door nieuwsgierig te zijn. Stel jezelf en anderen vragen, zoals: klopt het wel wat er wordt beweerd? Waarom zou dat zo zijn? Wat zou hier nog meer kunnen spelen? En: vanuit welke verschillende perspectieven kan ik dit bekijken?
Neem je intuïtie daarbij net zo serieus als je ratio. Vaak geeft je gevoel het wel aan als iets maar de halve waarheid is. Vraag juist dan door.
Laat je bovendien niet verleiden tot het geloven van een waarheid alleen maar omdat die je een goed gevoel geeft. Soms is de waarheid niet leuk om te horen, maar maakt die je wel een stuk wijzer.
Zo is het heel prettig om te horen hoe geweldig je bent, maar leer je meer als iemand aangeeft wat je nog laat liggen.
Medemenselijkheid
Deze eigenschap geeft aan in hoeverre je je identificeert met andere mensen en de mensheid als geheel en bereid bent anderen te helpen.
Ontwikkeltip: verdeeldheid ontstaat vaak doordat we letten op datgene wat ons zo verschillend maakt. Denk aan verschillen in huidskleur, taal, kleding, leeftijd of politieke standpunten.
Beter is het om te letten op de eigenschappen en doelen die we met elkaar gemeen hebben, zoals de behoefte aan liefde en verbondenheid of het doel om samen een organisatie draaiende te houden.
Training Leer loslaten
- Leer accepteren in plaats van vechten
- Leer de controle los te laten
- Leer te leven volgens je waarden
79,-
Letten op overeenkomsten zorgt voor een groepsgevoel (we zijn allemaal mensen) en meer saamhorigheid. Medemenselijkheid versterk je ook door je bewust in te leven in mensen die het moeilijk hebben. Je zult dan merken dat iemand helpen veel meer vanzelf gaat.
Piekervaringen
Hierbij gaat het om ervaringen waarbij je boven jezelf uitstijgt en diepgaande inzichten over het leven opdoet.
Ontwikkeltip: om een piekervaring te hebben, moet je – al is het maar heel even – je ego en eigenbelang loslaten. Je kunt piekervaringen stimuleren door het innemen van een ander perspectief, bijvoorbeeld door ‘uit’ en ‘in te zoomen’.
Oefening: Sluit je ogen en visualiseer hoe je in je huis zit, hoe dat huis deel uitmaakt van een straat, de straat van een stad, de stad van een land, het land van een continent, het continent van de aarde, de aarde van het zonnestelsel, het zonnestelsel van een Melkweg, en de Melkweg van een heelal met nog veel meer Melkwegen. Op die manier zie je hoe je onderdeel uitmaakt van een groter geheel.
Zoom nu weer in en leg mentaal de omgekeerde weg af: van het heelal naar huis. Hierdoor ga je voelen wat jouw plek is in dat grotere geheel en kun je inzichten opdoen over hoe je die plek het best kunt invullen.
Sterke morele intuïtie
In welke mate voel je aan wat in een bepaalde situatie moreel juist of onjuist is?
Ontwikkeltip: het ontwikkelen van morele intuïtie begint bij het vaststellen van je waarden. Bijvoorbeeld de vrijheid om je mening te uiten, respect voor anderen, een gelijke behandeling voor mannen en vrouwen of de zorg voor het klimaat.
Oefening: Benoem je waarden expliciet door ze op te schrijven. Hierdoor voel je veel beter aan wanneer een situatie moreel voor jou niet oké is. Laat je niet te veel verleiden tot een discussie in je hoofd of argumenten van anderen.
Creatieve geest
Deze eigenschap geeft aan hoe creatief, open-minded en spontaan je bent in je dagelijkse leven.
Ontwikkeltip: een creatieve geest stimuleer je in de eerste plaats door ontspanning en zorgeloosheid op te zoeken. Zo komen de beste ideeën vaak op als je lekker in bad zit of anderszins níét bezig bent met het oplossen van problemen.
Vind dus een manier om alledaagse stress los te laten en gooi mentale keurslijven van je af. Denk bijvoorbeeld wat vaker in termen van ‘willen’ in plaats van ‘moeten’. ‘Ik wíl sporten’ geeft veel meer lucht dan ‘ik móét sporten’.
Zorg ook bewust voor een goed humeur: positieve emoties maken je namelijk ruimdenkender en creatiever. Kijk bijvoorbeeld geregeld naar een grappige serie. Het liefst samen met iemand, want dan kun je elkaar aansteken tot flinke lachbuien.
