Hoe stop ik met dat eindeloze gepieker?

Schitterende vraag die erg herkenbaar moet zijn voor velen. Wij mensen zijn ontzettend goed in het nadenken over dingen. Doe ik het wel goed? Wat wil ik in de toekomst met m’n leven? Had ik dingen anders moeten doen? Wat als er iets ergs gebeurt?

Het ergste is nog dat je zelf beseft dat je zorgen meestal nergens op slaan! En dus ben je bezig met iets waarvan je weet dat het nutteloos is, en tóch doe je het. Waarom piekeren we dan eigenlijk?

Het antwoord ligt in de manier waarop we angstgevoelens proberen te vermijden. Als je je zorgen maakt over dingen, dan lijkt het alsof je echt actief bezig bent, waardoor je even wordt afgeleid van je angsten. Je bent immers bezig om ze op te lossen! (denk je). Het is dus in zekere zin een vorm van bezigheidstherapie en afleiding zoeken. Ergens denk je dus toch (nog steeds) dat het piekeren nut heeft, alsof je door je zorgen te maken je zorgen probeert te verdringen.

De illusie is dat we denken dat we controle hebben, en/of dat we meer controle kunnen krijgen over ons leven als we maar hard genoeg piekeren. Het angstige besef dat je daarmee probeert te vermijden is: Je hebt geen controle.

Je gaat dus vervolgens piekeren om afgeleid te worden van dat besef. En dus pieker je om (tijdelijk) geen angst te hoeven ervaren. Beseffen en accepteren dat het leven vol oncontroleerbare en soms hele enge dingen kan zitten is dus een heel belangrijk begin.

In het stuk in Psychologie Magazine van deze maand schrijf ik: ‘Maar uiteindelijk ontkomen we niet aan onze angst. De ironie van loslaten is dat je juist bereid moet zijn om je angst te omhelzen. Je laat vooral het vechten tegen de angst los en accepteert je angst als een noodzakelijke bijwerking van een uitdagend leven.’

En dus is het de vraag of je bereid bent om de strijd tegen je angst te staken. Overigens is de online training ‘Loslaten’ je denk ik echt op het lijf geschreven, dus wellicht is dat een optie voor je. Voor nu wil ik benadrukken dat je vermijdingsstrategie dus kennelijk niet werkt. Misschien wordt het dus tijd dat je je angsten niet langer weg probeert te piekeren, en dat je je zorgen echt gaat omhelzen.