Ik zou graag handvatten willen hebben hoe ik een ADHD-er op een gewenste manier voor zichzelf kan laten opkomen. Dus zonder brutaal en agressief gedrag, maar ook niet dat hij alles over zich heen laat komen om verdere problemen te voorkomen. Nu wordt hij of brutaal of hij laat het allemaal maar gebeuren, terwijl iets onterecht is. Wat kan ingezet worden?
Een beetje moeilijk te beantwoorden vraag. Gaat het over een volwassene of over een kind en in welke omstandigheden vertoont hij dat gedrag. Ik zal proberen een wat algemeen antwoord te geven.
Mensen met ADHD kunnen nogal zwart-wit reageren. Of heel heftig of helemaal niet. Waarschijnlijk heeft dat te maken met een te grote ‘arousal’ – in het Nederlands een te hevige reactie van het lichaam bij stress, vermoeidheid of onduidelijkheid. En dan zullen ze de ene keer ‘dichtklappen’ en de andere keer ‘brutaal’ worden.
Vooral kinderen kunnen oninvoelbaar ‘brutaal’ reageren of ongevoelig of ondankbaar lijken onder invloed van die prikkelbaarheid. Daarop kunnen anderen vaak ook weer boos of geïrriteerd reageren waardoor er een soort escalerende wisselwerking ontstaat. Het beste is een soort milde corrigerende en/of verduidelijkende houding zonder zelf mee te reageren in een negatieve spiraal. Emotie versterkt namelijk emotie.
Besef dat het kind het niet uit kwaadaardigheid doet. En geen welles-nietes discussies aangaan want dan ondermijn je als ouder je overtuigingskracht. Wees helder en duidelijk en benoem alle van belang zijnde aspecten van een gebeurtenis en heb geduld. Een humoristische manier van reageren is meestal effectief. Want daarmee accepteer je de persoon en geef je in een ontspannen sfeer informatie die dan makkelijker wordt opgenomen.
Zo zou je een situatie waarin je iets in het gedrag wilt bijstellen stap voor stap op een wat luchtige manier kunnen doornemen terwijl je daarbij alternatieven geeft. Als de persoon daarvoor voelt kun je er een rollenspel van maken. Dan beklijft het beter.
Erg belangrijk bij ADHD is juiste voeding. Suiker en zoetstoffen kunnen bijvoorbeeld de prikkelbaarheid vergroten terwijl bepaalde vitaminen en mineralen (zoals zink ) rust kunnen brengen zodat de betreffende persoon minder heftig is. Stuur me een mail wanneer je meer wilt weten over voeding bij ADHD. (Zie bijvoorbeeld: Coline Jongerden: Voorbij ADHD. Uitgeverij De Driehoek, Amsterdam.) Succes!