Snel afgeleid, impulsief, druk en beweeglijk: als je ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) hebt, gaat dat de hele dag door. Dat kan niet alleen vermoeiend zijn voor jezelf, maar ook voor je partner.
Best lastig, een ADHD’er in huis
Lees verderVolgens expert Sandra Kooij vallen veel mensen met ADHD op gelijkgestemden. ‘Dat heeft als voordeel dat je partner niet telkens zucht als je de huissleutels kwijt bent, maar nadelen heeft het zeker ook. De kans bestaat bijvoorbeeld dat je samen elke dag opnieuw het eet- en slaapritme omgooit en dat zorgt voor veel spanningen. Niet voor niets lopen relaties tussen twee mensen met ADHD vaker stuk.’
Een relatie met iemand zonder ADHD kan weer snel onevenwichtig gaan voelen. Voor je het weet is de een de hele dag bezig reminders te sturen of spullen te zoeken en voelt de ander zich een beetje het kind.
Kooij: ‘Essentieel is om je niet te veel te ergeren of de ander af te wijzen, maar te zoeken naar praktische en constructieve oplossingen. Spreek bijvoorbeeld af dat de partner zonder ADHD de administratie doet of kookt. De ander doet dan klussen die bij hem of haar passen. Vaak zullen dat taken zijn die niet stipt op een bepaalde tijd hoeven te gebeuren. Zo houd je het in balans.’
Extreem gedrag
Een ander twistpunt is het soms ongeremde gedrag van de partner met ADHD. De oorzaak is hoogstwaarschijnlijk een tekort aan dopamine, een stof die onder meer je stemming op peil houdt, je gedachten ordent en je impulsen beheerst.
Dit zou ook kunnen verklaren waarom mensen met ADHD geneigd zijn om extreme dingen te doen. Door de spanning die dat oproept, maakt het brein namelijk vanzelf meer dopamine aan zodat het tekort wordt opgeheven.
Training Houd me vast (voor jou en je partner)
- Leer elkaar écht zien en begrijpen
- Ontdek hoe jullie pijnlijke momenten uit het verleden kunnen loslaten
- Officiële Emotionally Focused Therapy (EFT) training van Sue Johnson
- Met het boek Houd me vast van Sue Johnson
175,-
Kooij: ‘We kunnen het dopaminegehalte niet goed meten, want het fluctueert heel sterk. Maar we weten wel dat de medicijnen die het verhogen meteen en goed werken. Medicatie kan dus een oplossing zijn.’
Extra aandacht
Volgens Kooij zouden beide partners zich moeten verdiepen in wat het hebben van ADHD betekent. Dat voorkomt dat je het persoonlijk opvat als de ander bijvoorbeeld te laat komt. ‘Beter is om standaard een half uur of een uur op te tellen bij afspraken. Dat scheelt een hoop geruzie en irritatie.’
Er is een groep mensen met ADHD die echt moeite heeft met relaties aangaan, maar die is niet heel groot, vertelt Kooij. ‘Slechts zo’n 30 procent heeft vooral korte relaties en one night stands, is snel verveeld en hecht zich niet goed. Deze groep gaat ook nogal eens vreemd, hoewel ze weten dat ze daarmee zichzelf en hun partner schaden. Maar een relatie met iemand met ADHD is over het algemeen leuk en afwisselend. Zeker als je allebei weet waar extra aandacht voor moet zijn.’
Sandra Kooij is universitair hoofddocent psychiatrie bij het UMC in Amsterdam. Bij PsyQ in Den Haag richtte zij het Kenniscentrum ADHD bij volwassenen op.
Leven met ADHD
In de online training ‘Makkelijker leven met ADHD’ leer je meer over deze aandachtsstoornis en hoe je het makkelijker maakt voor jezelf en voor anderen om ermee te leven. De positieve kanten van ADHD komen ook aan bod.
Relatie-oefeningen
Als je partner ADHD heeft:
Probeer om het gedrag van de ander (niet opruimen, een afspraak vergeten, te laat komen, enzovoorts) niet als opzettelijk te zien. Kooij: ‘Weten hoe het werkt bij de ander vermindert spanningen en teleurstellingen.’
Leestip: ADHD relaties van Melissa Orlov (Hogrefe, € 25,-).
Als je zelf ADHD hebt:
Vraag eens aan je partner hoe het is om met jou samen te leven. Zo krijgt de ander de ruimte om zijn of haar moeilijkheden in de relatie te delen en wensen uit te spreken zonder dat dat wordt afgedaan met: ‘Ja, maar dat komt door mijn ADHD.’
Kooij: ‘Probeer met elkaar in gesprek te gaan zonder verwijten. Neem beiden de ruimte om je wensen op een positieve manier te formuleren: “Ik zou graag willen dat je of we…”
Niet al je wensen zullen vervuld kunnen worden, maar daarom mag je ze nog wel uiten. Op die manier is er aandacht voor de wederzijdse behoeften en voorkom je dat het pas op tafel komt als de druk te hoog is opgelopen en er ruzie ontstaat.’
