Waarom kun je pijnlijke emoties beter niet negeren?

Als iemand jou kwetst door een vervelende opmerking, wijt je dat aan jouw gevoeligheid en probeer je het te negeren. Je vraagt hoe je emoties kunt doorleven.

Met het negeren van je emoties kom je verder van jezelf af te staan en word je juist kwetsbaarder. Je emoties gaan je gedrag en gedachten dan aansturen zonder dat je er weet van hebt.

Als je dat al langere tijd doet, dan is het mogelijk dat een negatieve opmerking van iemand anders een groter effect op je heeft dan nodig is. Een negatieve opmerking is sowieso niet prettig en zal natuurlijk ook de bijbehorende emoties oproepen, maar de opmerking raakt dan een vat met opgespaarde emoties. Het is dan lastiger om constructief om te gaan met de opmerking en bijvoorbeeld aan te geven dat je hier niet van gediend bent of om uitleg te vragen wat de ander nu precies bedoelt met de opmerking.

Emoties doorvoelen gebeurt door vriendelijke aandacht te hebben voor wat er gebeurt in je lichaam als de emotie optreedt. Er zijn allerlei oefeningen voor om dit te trainen, zoals de lichaamsscan bij een mindfulnesstraining. Een voorbeeld is eventueel te beluisteren op www.voluitleven.nl.

Als je een emotie toestaat als deze opkomt, duurt deze maar kort. De meeste mensen vuren emoties echter steeds weer aan door in gedachten het verhaal te herhalen van de aanleiding van de emotie. Zo kan het zijn dat je gekwetst wordt door iemand en je die ervaring in gedachten steeds herhaalt. De emotie komt dan steeds opnieuw op.

Als ik je vraag goed begrijp lijkt het erop dat je het ‘gevoelig zijn’ afwijst. Misschien heb ik het niet juist, want het is lastig voor mij om uit een paar zinnen een beeld te vormen. Ik zou je als dit klopt willen adviseren om eens te kijken of je minder zelfkritisch kunt worden. Als er verdriet, angst of boosheid opkomt en je jezelf daarvoor ook nog eens afwijst, worden deze emoties enorm versterkt.

Sommige mensen zijn sensitiever dan andere mensen. Dat is een kwaliteit, maar kan in onze drukke maatschappij met veel prikkels lastig zijn. Het is daarom heel zinvol om lichaamsgerichte oefeningen te doen. Hoe meer je in contact bent met je lichaam, hoe beter je ervaringen en prikkels kunt verwerken. Gevoeligheid kan een kracht worden als je meer in contact staat met je lijf.

In het algemeen – dus los van bovenstaande vragen – wil ik nog noemen dat de adviezen niet geschikt zijn als er onverwerkte traumatische ervaringen zijn. In dat geval kan het verstandig zijn om hulp te vragen van een psycholoog. Het onderdrukken van emoties kan een tijdelijke beschermende functie hebben en het toestaan ervan kan de balans te sterk verstoren.