Neem afstand. Vaak nemen we ‘foute’ situaties die geleidelijk ontstaan zijn, nauwelijks meer als zodanig waar. Dat de baas een deel van zijn medewerkers structureel negeert – tja, zo is hij nou eenmaal. En dat voortdurende gesnauw van de buren op hun kinderen? Ze zíjn ook vervelend, hoor, die peuters. Maar zou je ook zo denken als u dat voor het eerst meemaakte? Luidt het antwoord nee, dan is een opmerking op haar plaats.

Denk groot. Zonder kleine radertjes ­lopen fraudezaken stroef, en zonder meelopers hebben pestkoppen minder succes. Sus jezelf dus niet met de gedachte dat een béétje meedoen niet zo erg is; verantwoordelijkheid laat zich niet weg verdunnen.

Gebruik je conformisme. Iedereen wil graag bij een groep horen. Maar welk gedrag roept de groep waarbij jij wilt horen op? En hoe gedraagt ze zich tegenover buitenstaanders? Probeer dat eens van een afstandje te beoordelen. Het is moeilijk je helemaal af te sluiten voor groepsinvloeden, dus bij een sympathieke groep is dat tenminste geen probleem.

Denk op de lange termijn. Natuurlijk, het zal best even vervelend worden als je de misstanden op je afdeling bij de directie aanhangig maakt. Maar hoe zou het over drie jaar zijn? En hoe zou je dan naar jezelf hebben gekeken als je nu níéts had gedaan?