Dat zou een hele geruststelling kunnen zijn voor wie na een gebroken nacht ongeduldig is tegenover de kinderen, of na een nachtdienst geen zin heeft om boodschappen te doen voor een zieke moeder.

Minder moe, meer energie
Training

Minder moe, meer energie

  • Inspirerende sessies voor meer inzicht in je vermoeidheid
  • Tools om je energie weer op te bouwen
  • Met gezondheidszorgpsycholoog Annemarieke Fleming
Bekijk de training
Nu maar
55,-

Waarom is slaap belangrijk voor onze neiging om iemand te helpen?

Slaapgebrek heeft invloed op het zogeheten sociale-cognitienetwerk. Dat netwerk in onze hersenen wordt geactiveerd als we nadenken over de gevoelens, behoeften en perspectieven van anderen en als we ervoor kiezen om een ander te helpen.

Als we moe zijn, werkt dat minder goed: we kunnen bijvoorbeeld minder goed emoties herkennen. Omgekeerd reageren we sterker op basale emoties, waardoor we eerder in conflict komen met anderen en minder vertrouwen hebben in mensen.

Dat heeft, denken de onderzoekers, ook weer invloed op onze neiging om anderen te helpen.

Hoe is dat ontdekt?

Neurowetenschappers lieten 24 gezonde volwassenen in de MRI-scanner nadenken over gedachten en gevoelens van verzonnen mensen; begrijpen wat er in een ander omgaat is noodzakelijk voor de beslissing om iemand te helpen.

De onderzoekers analyseerden de hersenactiviteit van de deelnemers na een nacht met slaap en na een nacht zonder slaap.

Ook moesten de deelnemers hun gedrag in een aantal sociale situaties voorspellen (‘als ik iemand zie worstelen met boodschappentassen, help ik diegene’ of ‘als een collega die dicht bij woont me om hulp vraagt, zou ik…’).

Door slaapgebrek was er minder activiteit in hersengebieden betrokken bij prosociaal gedrag. In lijn met deze bevindingen scoorden deelnemers met slaapgebrek ook lager op hulpvaardig gedrag.

Maakt het nog uit wie we helpen?

Nee, slaaptekort maakt mensen minder behulpzaam voor zowel bekenden als onbekenden. De onderzoekers analyseerden ook meer dan drie miljoen donaties aan goede doelen.

Daaruit bleek dat mensen met een uur minder slaap, door het ingaan van de zomertijd, minder geld doneerden.

Hoe zit het dan met onderbroken nachten?

Naast de hoeveelheid slaap, heeft ook slaapkwaliteit (bijvoorbeeld veel woelen of vaak wakker worden) invloed op hulpvaardig gedrag.

Deelnemers vulden gedurende vier dagen slaaplogboeken in en beantwoordden vragen over hun gedrag. Na een nacht slechter slapen waren deelnemers de volgende dag minder bereid om anderen te helpen.

Gelukkig werkt dat ook de andere kant op: als we weer beter slapen, worden we ook weer behulpzamer.

Sleep loss leads to the withdrawal of human helping across individuals, groups, and large-scale societies, PLoS Biology, augustus 2022