Hoogsensitiviteit tijdens de feestdagen

Ik weet al lange tijd dat ik wat meer last heb van prikkels dan anderen. Op de basisschool trok ik me graag terug met Barbies om in verzonnen verhalen te duiken en op de middelbare school huilde ik even hard als mijn vriendinnen wanneer een vriendje hun relatie verbrak.

Hoogsensitiviteit heb ik nooit als iets negatiefs ervaren: je beleeft de dagelijkse gebeurtenissen gewoon wat intenser. Desondanks kan ik wel van mezelf balen als ik niet optimaal geniet tijdens de feestdagen.

Lege tank

Laat ik vooropstellen: ik ben gek op de feestdagen. Als ik eraan denk, zie ik de gloeiende lampjes, glühwein, warmte en een haardvuur voor me. Heerlijk.

De realiteit is helaas, net zoals met veel dingen waar je hoge verwachtingen van hebt, toch wat minder idyllisch. Kerst gaat vaak gepaard met de druk om de perfécte avond te creëren, met lekker eten en een gezellige sfeer.

Vooral dat laatste is iets waar ik tegenaan loop. Als ik zie hoe ontspannen en opgewekt mijn ouders, opa en oma en zwager de hele avond zitten te kletsen, schaam ik me zelfs weleens. Waarom kan ik niet zo onbezorgd genieten van de gezelligheid?

Halverwege de avond begint mijn tank namelijk al leeg te raken. De geluiden om me heen beginnen te klinken als bijengezoem en ik kan de gesprekken aan tafel niet meer volgen.

Prestatiedruk

De vermoeidheid die opkomt, frustreert me op zo’n avond enorm. Ik wil bijdragen aan de kerstsfeer en zorgen dat iedereen het naar hun zin heeft, maar het lukt me niet om de energie te hebben waar ik van tevoren op hoopte.

Om het rumoer te vermijden promoveer ik mezelf vaak dan maar tot ober, zodat ik tijdens ieder keukenbezoekje de drukte even kan ontvluchten. Ook moet ik verdacht vaak ‘plassen’.

Ironisch genoeg zorgt juist mijn eigen gedrag ervoor dat ik minder van de feestdagen geniet. Een typisch trekje van hoogsensitieve mensen is om hun focus te veel te richten op andere mensen. Onbewust peil ik constant of iedereen wel écht plezier heeft, hoe ze reageren op mij en of er onderliggende spanningen zijn.

Vervolgens voel ik dan ook de verantwoordelijkheid om te reageren op de signalen die ik opmerk, om de sfeer op te krikken. Met als gevolg dat ik het zelf helemaal niet naar mijn zin heb.

Trucjes die kunnen helpen

Na de welgeteld eenentwintig kerstvieringen die ik heb meegemaakt, en de nodige zelfhulpboeken, heb ik gelukkig wel wat trucjes ontdekt die mij helpen tijdens de feestdagen.

• Probeer momentjes te zoeken tijdens drukke dagen waarop je even helemaal alleen bent. Bijvoorbeeld tijdens een lange wandeling, of als je in bad ligt. Zo heb je steeds even tijd om op te laden.
• Wees je ervan bewust dat alleen jij zulke hoge eisen aan jezelf stelt. De mensen waarmee je samen bent verwachten helemaal niet dat jij er in je eentje voor zorgt dat iedereen het naar zijn zin heeft. Alle aanwezigen leveren daaraan een bijdrage.
• Het kan helpen om van tevoren te vertellen dat je moeite hebt met prikkels tijdens de feestdagen. Anderen snappen dan beter dat je al vroeg moe bent, of tussendoor even een momentje voor jezelf pakt.
• Ook al is het leuk om een mooie kerstoutfit te dragen, sommige kledingstukken kunnen bijdragen aan overprikkeling. Schurende pailletten, knellende panty’s of nét te kleine schoenen kunnen een storende factor zijn. Kies dus vooral een outfit waarin je je op je gemak zult voelen.
• Als je merkt dat je overprikkeld begint te raken, kan het helpen om de aandacht even naar binnen te richten in plaats van naar buiten. Focus je bijvoorbeeld op hoe je voeten de grond raken, of zucht een keer diep om je ademhaling rustig te krijgen. Zo houd je je aandacht bewust bij jezelf, in plaats van bij anderen.
• In de online training Hoogsensitiviteit als kracht met HSP-expert Elke van Hoof leer je hoe je als HSP je grenzen herkent én bewaakt en je bijzondere talenten tot bloei kunt brengen. Zo voorkom je chronische overprikkeling en pluk je juist de vruchten van je hooggevoeligheid.