Om wat voor psychische klachten gaat het?

Kristof Raemdonck: ‘De 115 Portugezen met allergische rinitis, zoals hooikoorts of een katten- of huismijtallergie, die aan het onderzoek meededen, hadden tot bijna twee keer vaker angstklachten en tot anderhalf keer meer last van depressieve gevoelens dan mensen zonder zo’n allergie.’

Kalmeer je lichaam, kalmeer je geest
Training

Kalmeer je lichaam, kalmeer je geest

  • Leer je omgaan met overprikkeling en overspoeling 
  • Ontwikkel je meer lichaamsbewustzijn
  • Creëer je meer balans met behulp van de polyvagaaltheorie
Bekijk de training
Nu maar
55,-

Hoe kan dat?

Raemdonck: ‘Daar zijn vier mogelijke verklaringen voor. Ten eerste zou het gewoonweg kunnen komen door de symptomen van zo’n allergie. Als je neus dicht zit door gezwollen slijmvliezen, slaap je bijvoorbeeld slechter en voel je je niet fit. Dat heeft ook impact op je mentale welzijn.

Ten tweede kan het samenhangen met medicijngebruik. Er zijn aanwijzingen dat bepaalde corticosteroïden die mensen met ernstige allergische klachten en astma soms slikken, het risico op suïcide kunnen verhogen.

Ten derde zijn er aanwijzingen dat mensen met een aanleg voor allergie genetisch ook kwetsbaarder zijn voor psychische problemen. Dat suggereert dat beide aandoeningen een gemeenschappelijke onderliggende oorzaak hebben.’

Rodrigues: ‘Maar we vinden de cytokinehypothese het meest plausibel. Volgens deze verklaring ligt het aan de ontstekingsbevorderende stofjes die mensen met een allergie aanmaken na contact met allergenen. Het niveau van deze zogeheten pro-inflammatoire cytokines is namelijk ook vaak verhoogd bij een depressie.’

Kunnen ontstekingen dus psychische klachten veroorzaken?

Raemdonck: ‘Ja. Onderzoek met ratten liet zien dat pro-inflammatoire cytokines veranderingen kunnen veroorzaken in diverse breingebieden die betrokken zijn bij angst en depressie.

Bij rinitis zit de ontsteking bovendien erg dicht bij de hersenen; pal onder de reukzenuw, die direct verbonden is met diverse gebieden in het brein. Het lijkt erop dat een ontsteking van het neusslijmvlies daardoor nog sneller effect heeft op je psychisch welzijn dan ontstekingen elders in het lichaam.’

Is er iets wat je zelf kunt doen om ervoor te zorgen dat je hooikoorts niet uitmondt in een depressie?

Rodrigues: ‘De beste manier is te zorgen dat je niet in contact komt met de stoffen waarvoor je allergisch bent. Als dat niet lukt, is het belangrijk je allergie zo veel mogelijk onder controle te krijgen met behulp van medicatie.

In ons onderzoek zagen we dat mensen die bijvoorbeeld corticosteroïdensprays gebruikten en daardoor minder ontstekingsactiviteit hadden, ook minder vaak angstklachten en depressies hadden.’

Maar corticosteroïden konden toch juist tot psychische klachten leiden?

Raemdonck: ‘Alleen in pilvorm, bij lokaal gebruikte corticosteroïden zien we juist een lager risico op depressie. In de vorm van neussprays zijn ze dus veilig. Ook je neus spoelen met zout water is zinnig. Zo verwijder je een deel van de allergenen.

Overigens wil ik benadrukken dat het gaat om een verhoogd risico. Depressie is zeker geen onvermijdelijk gevolg van hooikoorts.’

Laryngoscope, augustus 2022