Als abonnee ontvang je als één van de eersten de nieuwste Psychologie Magazine gratis thuisbezorgd.
  • 625 woorden
  • leestijd 4 minuten
Artikel 1 januari 2009 (Laatste update: 11 augustus 2022)
Afvallen zonder dieet – het kan echt, zegt voedingsexpert Brian Wansink. Net zoals je ongemerkt zwaarder kunt worden, kun je ongemerkt lichter worden. Met deze tips heb je de slag zó te pakken en gaat gedachteloos afvallen echt vanzelf.

Je eet gezond en niet te veel – denk je – en toch gaat op een dag de rits van uw broek niet meer dicht. Hoe kan het dat je wel ongemerkt zwaarder wordt, maar nooit ongemerkt lichter? Stel, je hebt een nieuwe baan en in de kantine liggen roze koeken. Elke middag bij een kopje thee eet je een roze koek, vijf dagen in de week. Na een jaar heb je een buikje en nog een half jaar later stap je eens op de weegschaal. Gefeliciteerd: je bent tien kilo zwaarder.

"Lichaam en geest merken er niets van als je dagelijks 100 of 200 kilocalorieën minder eet dan normaal."

-

Je begint met een dieet dat een slanke toekomst belooft. En het werkt. Het is alleen zo jammer dat je een paar maanden later toch weer begint uit te dijen. Volgens de Amerikaanse voedingsdeskundige Brian Wansink werken diëten op de korte termijn altijd, omdat je nadenkt bij elke hap.

Maar ben je niet op dieet, dan schep je van alles op, zonder erbij stil te staan. Niet alleen denk je er niet bij na, je hebt geen idee hoeveel je eigenlijk opschept. Mensen zijn volgens Wansink slechte waarnemers zodra het om voedingswaarde gaat.

Benut de ‘onbewuste marge’

In zijn boek Mindless eating (vertaald als Hap slik weg) beschrijft Wansink talloze experimenten waaruit blijkt hoe mensen zonder het door te hebben veel te veel eten. Proefpersonen die een video bekeken en daarbij een grote zak M&M’s in handen kregen, snoepten twee keer zoveel als de proefpersonen met een kleine zak. Maar het opvallendst was dat de proefpersonen met de grote zak snoep niet doorhadden dat ze zoveel meer hadden gegeten.

Wansink en zijn collega’s herhaalden het experiment met soep, popcorn, spaghetti en drumsticks. Telkens bleek dat mensen ongeveer twintig procent meer of minder kunnen eten zonder dat ze zich daarvan bewust zijn.

Training Mindful eten
Training

Training Mindful eten

  • Leer ontspannen omgaan met eten
  • Ontdek hoe je eetgedrag wordt beïnvloed
  • Inclusief meditatie en mindfulness-oefeningen
Bekijk de training
Nu maar
€ 79,-

Dat mechanisme kunnen we ook gebruiken voor gewichtsverlies. Het lichaam geeft pas signalen af wanneer je jezelf volpropt of uithongert. Maar lichaam en geest merken er niets van als je dagelijks 100 of 200 kilocalorieën minder eet dan normaal. Dit is volgens Wansink zo’n kleine marge, dat er in het lichaam geen alarmbellen afgaan die de stofwisseling veranderen. Afvallen zonder dieet is in feite gebruikmaken van het hetzelfde mechanisme waardoor ons lichaam ook niet waarschuwt wanneer we elke dag een beetje te veel eten.

Gezond en blijvend afvallen

De reden waarom geen enkel dieet blijvend resultaat heeft, is dat lichaam en geest in verweer komen wanneer de dagelijkse calorie-inname opeens met honderden kilocalorieën tegelijk wordt teruggeschroefd. Het idee van gedachteloos afslanken is dat je de onbewuste marge in uw voordeel laat werken.

Dat doe je door structureel drie kleine veranderingen in uw eetpatroon aan te brengen die samen 100 tot 200 calorieën besparen. Waarom maar drie? Wansink: ‘De meeste diëten mislukken omdat ze te veel van ons verlangen. Drie kleine veranderingen zijn heel goed te doen. Met drie kleine wijzigingen in je eetpatroon ben je over een jaar tien kilo lichter dan wanneer je niets zou hebben gedaan.’

Gedachteloos afvallen zonder dieet is volgens Brian Wansink de beste manier om blijvend gewicht te verliezen. Je hoeft alleen maar drie minieme veranderingen te kiezen waaraan je je voortaan kunt houden zonder dat het pijn doet, en dus zonder dat je erover hoeft na te denken. Welke drie dat zijn, is heel persoonlijk. Volgens Wansink duurt het ongeveer vier weken om met een oude gewoonte te breken en een goede gewoonte tot een automatisme te maken.

Training Gezond als gewoonte
Training

Training Gezond als gewoonte

  • Stap voor stap naar jouw optimale leefstijl
  • Niet voor even, maar voor de rest van je leven
  • In samenwerking met hoogleraar Ingrid Steenhuis
Bekijk de training
Nu maar
€ 99,-

5 tips om af te vallen zonder dieet

Wil je een paar kilo afvallen? Uit onderzoek blijkt dat diëten op de lange termijn niet werkt. Hoe je wel voor blijvend gewichtsverlies zorgt? In deze video geeft psycholoog Najla geeft vijf wetenschappelijk bewezen tips.

 

Zo kun je ongemerkt afvallen

1. Wees aardig voor jezelf

Je favoriete eten schrappen is een slecht idee. Maar eet je uit gewoonte popcorn in de bioscoop zonder dat je echt van popcorn houdt? Weg met die popcorn. Neem je altijd een stuk taart als er een collega jarig is zonder dat je er dol op bent?

Bedank dan voortaan vriendelijk. Graai je in een restaurant alleen maar uit gewoonte in het brood­mandje? Houd daarmee op. En blijf verder alles eten wat je lekker vindt. Gedachteloos afvallen is géén dieet. Het is een kleine herprogrammering van slechts drie vaste gewoonten.

2. Gebruik alleen de onbewuste marge

Vergeet dat het januari is. Laat je niet verleiden tot een streng dieet. Beperk je tot de onbewuste marge. Door 100 tot 200 kilocalorieën per dag minder te eten hou je lichaam en geest ‘voor de gek’ en krijg je geen afkickgevoel. Volgend jaar januari, wanneer al je dikbuikige, breedheupige vrienden en vriendinnen weer aan het worteltjessap gaan, ben je tien kilo lichter dan vandaag. En het mooie is: het lijkt alsof je er niets voor hebt hoeven doen.

3. Sluit compromissen

Vergeet alles wat je ooit hebt gelezen over gewicht verliezen. Blijf gewoon eten en drinken zoals je deed. Laat niets weg, maar sluit compromissen. Bijvoorbeeld: ‘Ik neem alleen een toetje als ik eerst fruit eet’, of ‘Ik eet zoveel als ik wil, maar schep nooit voor een tweede keer op’, of ‘Ik ben dol op kaas, maar gebruik altijd een kaasschaaf’. Drink bij het uitgaan drie glazen wijn in plaats van vier, of drink cola-light in plaats van gewone cola.

4. Houd je nieuwe gewoonten bij op een lijst

Je hebt drie veranderingen in uw eetpatroon gevonden die je gedachteloos kunt uitvoeren zonder veel offers te brengen. Schrijf ze op de kalender en hang deze op een duidelijk zichtbare plek. Zet elke dag een vinkje bij de veranderingen die je die dag werkelijk hebt doorgevoerd.

Houd vier weken lang elke dag bij of je je aan de veranderingen hebt gehouden. Het is de makkelijkste manier om over te schakelen van onnadenkend te veel eten naar gedachteloos minder eten. Na een maand zul je zien dat de veranderingen zo’n automatisme zijn geworden dat je er niet eens meer over hoeft na te denken.

Wil je meer tips om af te vallen zonder dieet?

Afvallen kan ook op een gezonde manier! Met de online training Gezond als gewoonte leer je jezelf – met behulp van psychologische inzichten – gezondere eetgewoontes aan. Ga niet op dieet maar leer om te eten op een manier die bij je past, en waarbij je wel alles kunt blijven eten wat je lekker vindt.

 

Mindless Eating: Why We Eat More Than We Think
Boekentip

Mindless Eating: Why We Eat More Than We Think

Brain Wansink
Meer lezen over dit thema?
Eetgedrag Of bekijk alle thema's
Deel dit artikel:
Manon Sikkel
Geschreven door

Manon Sikkel

Manon Sikkel is psycholoog, journalist en kinderboekenschrijver.

Meer over deze auteur

Onbeperkt Psychologie Magazine lezen?

Ontvang Psychologie Magazine gratis thuisbezorgd, krijg toegang tot alle premium artikelen, mooie cadeaus en veel meer!
abonneren
Bekijk alle abonnementen
Meest gelezen
  1. 1.
    21 kenmerken van een narcist
    Artikel

    21 kenmerken van een narcist

    Sommige mensen lijken fantastisch, maar vallen in de praktijk tegen. We hebben het over narcisten. E...
  2. 2.
    5 gouden regels voor omgaan met narcisme
    Artikel

    5 gouden regels voor omgaan met narcisme

    Charmant, welbespraakt en extravert: mensen met narcistische trekjes kunnen heel aantrekkelijk zijn....
  3. 3.
    Gaslighting: zo herken je een gaslighter
    Interview

    Gaslighting: zo herken je een gaslighter

    Gebeurtenissen glashard ontkennen en gesprekken achteraf verdraaien waardoor de ander gaat twijfelen...
  4. 4.
    Het geheim van een levenslange goede relatie met je kind
    Artikel

    Het geheim van een levenslange goede relatie met je kind

    'Zorg maar dat je je eigen rommel hebt opgeruimd voordat je kinderen puber worden' - er zit zeker wa...
  5. 5.
    Ouderverstoting: ‘Ik had haar vaker moeten knuffelen’
    Artikel

    Ouderverstoting: ‘Ik had haar vaker moeten knuffelen’

    Wat doet het met een ouder als het kind elk contact verbreekt? Voor Anna (57) kwam het totaal onverw...

Lees ook deze artikelen

Wat beïnvloedt ons eetgedrag
Artikel

Wat beïnvloedt ons eetgedrag

Hoe kunnen we vet, zout en zoet vaker laten staan voor vezels en vitamines? In Wageningen wordt daar...
Lees verder
Deze self-nudges maken het je makkelijk om gezond(er) te eten
Branded content

Deze self-nudges maken het je makkelijk om gezond(er) te eten

Kun je vaak de zoete verleiding niet weerstaan? Dan zijn ‘self-nudges’ voor jou misschien wel de...
Lees verder
Column Roos Schlikker: Selectief geheugen
Column

Column Roos Schlikker: Selectief geheugen

Op papier lijk ik behoorlijk saai. Ik ben namelijk diagnoseloos en dat is in mijn omgeving een unicu...
Lees verder
Column Roos Schlikker: Selectief geheugen
Column

Column Roos Schlikker: Selectief geheugen

Op papier lijk ik behoorlijk saai. Ik ben namelijk diagnoseloos en dat is in mijn omgeving een unicu...
Lees verder
De vier voordelen van samen tafelen
Artikel

De vier voordelen van samen tafelen

Ontbijten in de trein, lunchen achter de computer, met een bord op schoot voor de televisie: we eten...
Lees verder
Kan je gewicht toenemen zonder dat je meer eet?
Advies

Kan je gewicht toenemen zonder dat je meer eet?

Mijn dochter was 5 jaar toen haar vader ons verliet. Haar eetpatroon is niet ongezond, maar ze is st...
Lees verder
Graadje koeler, kilo’s minder – dankzij bruin vet
Artikel

Graadje koeler, kilo’s minder – dankzij bruin vet

De tijd dat we ons huis zorgeloos lekker warm konden stoken, is door de energiecrisis voorbij. We li...
Lees verder
Ik werk onregelmatig en wil afvallen
Advies

Ik werk onregelmatig en wil afvallen

Beste Machteld, Ik werk vaak onregelmatig; ik heb vaak avonddiensten en af en toe de verplichte nach...
Lees verder
Eerst voelen, dan eten – wat zijn jouw eetregels?
Artikel

Eerst voelen, dan eten – wat zijn jouw eetregels?

Weer gedachteloos die zak chips leeggegeten? Door mindful te eten doorbreek je dit soort patronen en...
Lees verder
Verboden vruchten
Artikel

Verboden vruchten

Kinderen verbieden om te snoepen werkt alleen maar contraproductief, zo menen de Amerikaanse psychol...
Lees verder
6729