Beste Sander,
Hoe kan ik communiceren met mijn autistische kind van 11 jaar? Hij is een deel van een tweeling en heeft nog een broertje van 4 jaar. Hij begrijpt niet waarom zijn broertje van vier zich niet gedraagt zoals hij. Ik wil graag een beter manier leren om dat aan hem te uitleggen.
Groeten Duda
Beste Duda,
De problemen die u schetst zijn zeer kenmerkend voor autisme. Vooral op jonge leeftijd vinden deze kinderen het erg moeilijk om zich te verplaatsen in anderen. Zij snappen niet dat anderen niet dezelfde interesses, wensen, gedachten en gevoelens hebben als zijzelf. Op dit domein is er duidelijk sprake van een ontwikkelingsachterstand. Afhankelijk van het verstandelijk niveau van uw kind kan dit een stuk verbeteren. Bij een normale intelligentie zijn kinderen vanaf ongeveer 12 jaar wel degelijk in staat om te begrijpen dat anderen om hen heen andere ervaringen kunnen hebben dan zijzelf. Ze snappen het dus wel. Het toepassen van dit begrip in hun dagelijks gedrag blijft echter vaak een probleem.
Er bestaan verschillende sociale vaardigheidstrainingen die speciaal gericht zijn op het inlevend vermogen van kinderen met autisme. Dit inlevend vermogen wordt ook wel Theory of Mind genoemd. Theory of Mind-trainingen worden onder andere aangeboden in Amsterdam (het AMC/De Bascule) en in Eindhoven (Sint Marie) en er zijn zelfs basisscholen die dit soort trainingen aanbieden bij kinderen met sociale problemen.
Er bestaat een behandelboek voor deze trainingen (Leren denken over denken en leren begrijpen van emoties, Pim Steerneman). Gek genoeg is de effectiviteit van deze trainingen nooit goed onderzocht, maar kinderen en vooral ouders ervaren de behandeling vaak als zeer positief en verhelderend. We zijn op dit moment zelf bezig met een onderzoek op dit gebied, dus hopelijk kan ik u binnenkort meer vertellen.
Vriendelijke groeten,
Sander Begeer
Via de website van Autism Research Amsterdam www.ara.vu.nl kunt u zijn wetenschappelijke artikelen gratis downloaden.