De vraag

Krijgen narcistische ouders narcistische kinderen?

Geachte heer Schalkwijk,

Wanneer narcisme in meer of mindere mate bij beide ouders voorkomt, werkt dit dan door bij hun kinderen?
Petra

Het advies

Expert

Frans Schalkwijk

Psychoanalyse

Beste Petra,
Het antwoord op jouw vraag is een volmondig ‘ja’. Niet dat narcisme erfelijk is, of de schuld is van de ouders; dat zou te kort door de bocht zijn. Maar in de ontwikkeling verinnerlijkt het kind het gevoelsmatige beeld dat het van de ouders heeft en verweeft dat met het beeld dat het van zichzelf heeft. Zo komt het gevoel over de interactie van het kind met de ouders terecht in het zelfbeeld en in de manier waarop het kind (en de latere volwassene) in de wereld staat.

Nu heeft een kind allerlei mogelijkheden om te reageren op ouders met narcistische trekken. Een bekend voorbeeld is het boekje van Alice Miller, ‘Het drama van het begaafde kind’, waarin wordt beschreven hoe het kind zich helemaal kan richten op de wensen van de moeder in plaats van zelf te voelen wat het wil. Maar er zijn ook kinderen die zich afkeren van hun ouders, of zich juist helemaal identificeren met hen.

Kortom: ‘ja’ dit werkt door, maar bij elk kind gaat dat weer anders en in meerdere of mindere mate.

Vriendelijke groet,
Frans Schalkwijk

Meer weten over dit thema? Bekijk Narcisme
Deel dit artikel:
14 december 2002 | Laatst gewijzigd op 18 augustus 2022

Lees ook deze artikelen

Erfelijk belast, leven met een tijdbom
Interview

Erfelijk belast, leven met een tijdbom

Wie een ernstige erfelijke ziekte in de familie heeft, leeft misschien wel met een tijdbom. Hoe houd je dan de angst buiten de deu...
Creatiever en relaxter: dit doen bomen voor je brein
Branded content

Creatiever en relaxter: dit doen bomen voor je brein

Wandelen in de natuur werkt niet alleen stressverlagend, bomen zouden ook nog eens ontstekingsremmende stofjes uitscheiden. Over d...
Het zit niet áltijd tussen de oren: over de darm-breinconnectie
Artikel

Het zit niet áltijd tussen de oren: over de darm-breinconnectie

Somberheid, angsten, psychoses: meestal wijzen we het brein aan als boosdoener. Maar recent onderzoek laat zien dat de oorzaak van...
Het zit niet áltijd tussen de oren: over de darm-breinconnectie
Artikel

Het zit niet áltijd tussen de oren: over de darm-breinconnectie

Somberheid, angsten, psychoses: meestal wijzen we het brein aan als boosdoener. Maar recent onderzoek laat zien dat de oorzaak van...
Een geniale vader is niet alles – boeken
Recensie

Een geniale vader is niet alles – boeken

Eind vorige eeuw werden 217 kinderen geboren uit heel bijzonder donorzaad: dat van Nobelprijswinnaars. David Plotz zocht uit hoe h...
Wankel ouderschap: ouders met een stoornis op cursus
Artikel

Wankel ouderschap: ouders met een stoornis op cursus

Ouders met psychiatrische stoornissen ondervinden vaak extra moeilijkheden bij de opvoeding van hun kinderen. De oudercursus KOP-O...
‘Ik doe het beter dan mijn moeder’
Artikel

‘Ik doe het beter dan mijn moeder’

We willen allemaal dat onze kinderen een leukere jeugd krijgen dan wij vroeger zelf hadden. Waarom herhalen we dan toch zo vaak de...
Filemon Wesselink: ‘Ik was als kleuter al verliefd op meisjes’
Interview

Filemon Wesselink: ‘Ik was als kleuter al verliefd op meisjes’

De jeugd van presentator Filemon Wesselink
Zo geef je échte aandacht aan je kind
Artikel

Zo geef je échte aandacht aan je kind

Het is voor een kind net zo onmisbaar als voeding en zuurstof, zegt hoogleraar orthopedagogiek en mindfulness-deskundige Susan Bö...
De seksuele kloof
Artikel

De seksuele kloof

Sommige cellen zijn door hun genetische bagage wat groter dan normaal en zij kunnen hun nageslacht daardoor meer voedingsstoffen m...
10561