Creatiever en relaxter: dit doen bomen voor je brein

 
Dit artikel wordt je aangeboden in samenwerking met Vakantieland Duitsland
 
Wandelen in de natuur werkt niet alleen stressverlagend, bomen zouden ook nog eens ontstekingsremmende stofjes uitscheiden. Over de heilzame werking van groen.

Om te floreren hebben mensen de natuur nodig. Dat was de afgelopen decennia keer op keer de uitkomst van wetenschappelijk onderzoek naar de invloed van een groene omgeving op ons welzijn.

Zo knappen mensen met een burn-out eerder op wanneer ze tijd in de natuur doorbrengen. Werknemers voelen zich prettiger op een werkplek waar planten staan; ze zouden daar zelfs creatiever van worden. En patiënten die vanuit hun ziekenhuisbed bomen kunnen zien, blijken sneller beter te worden.

Enorme impact

Dat een groene omgeving goed voor je is, voelden mensen eigenlijk altijd wel aan. De invloedrijke Duitse natuurgeneeskundige Sebastian Kneipp schreef halverwege de negentiende eeuw bijvoorbeeld al dat buiten wandelen een enorme impact op onze gezondheid heeft: ‘Alles wat we nodig hebben om gezond te blijven, geeft de natuur ons in overvloed.’ Duitsland telt vandaag de dag dan ook talloze zogeheten ‘Kneipp-wanderwege’; prachtige wandelroutes door de groene omgeving van kuuroorden.

Vaststellen dat het werkt is één ding, aantonen waaróm is wat anders. De afgelopen decennia zijn er echter ook de nodige mogelijke verklaringen aangedragen. Ze sluiten elkaar overigens geen van alle uit. Het heilzame effect van groen lijkt dus via verschillende routes tot stand te komen.

Aandacht die geen moeite kost

Zo formuleerde het Amerikaanse psychologenechtpaar Rachel en Stephen Kaplan in de jaren zeventig de attention restoration theory. Deze theorie stelt dat de natuur bij uitstek de plek is waar je geestelijk tot rust komt, omdat ze geen aanhoudende aandacht van je vraagt.

Ons werk doet dat vaak wel – je moet je concentreren om niets te missen van wat er wordt gezegd tijdens een vergadering of om een lastige procedure foutenvrij uit te voeren. Dat lukt alleen als je afleidende zintuiglijke input weet weg te drukken, en dat is zowel mentaal als fysiek uitputtend.

De natuur daarentegen biedt eindeloos mogelijkheden tot ‘indirect attention’: aandacht die geen moeite kost. ‘Zachte fascinatie’ noemen de Kaplans het ook wel. We kunnen zonder probleem eindeloos toekijken hoe een eekhoorntje van boom naar boom springt, hoe varens zich in een zacht ruisend beekje spiegelen. En terwijl we dat doen, komt onze geest helemaal tot rust.

Iets recenter is de verklaring dat ons stressniveau daalt door een boswandeling. Onderzoekers stelden vast dat zelfs een korte boswandeling al voor een lagere cortisolspiegel zorgt. Ook het populaire bosbaden stoelt op dit principe.

Het enige wat je hoeft te doen, is de atmosfeer onder de bomen heel bewust binnen laten komen via de vijf zintuigen. Dat is dus niet hetzelfde als gewoon wandelen, hardlopen of sporten; waar het bij bosbaden om gaat is mindfulness en dat je echt verbinding zoekt met de natuur.

Ontstekingsremmende stofjes

Een van de jongste loten aan de stam is de verklaring dat bossen zo’n geweldige uitwerking op ons hebben doordat de lucht er vol heilzame stofjes zit. Zo zou je er in aanraking komen met microben die gunstig zijn voor onze gezondheid.

Ook scheiden bomen bepaalde stofjes – phytonciden – uit die bij ons, als we ze inademen, ontstekingsremmend lijken te werken. Volgens Japans onderzoek zouden ze zelfs het ontstaan van kanker remmen.

Hier is het laatste woord nog niet over gezegd, maar het kan sowieso nooit kwaad eens extra diep in te ademen als je in een heerlijk geurend bos of park bent.

Beeld: DZT/Jan Lauer en DZT/Günter Standl

Ontspannen in het groen


Ben je wel toe aan een paar dagen in de natuur? In Duitsland vind je talloze kuuroorden die in een prachtig groene omgeving liggen. Bad Driburg ligt bijvoorbeeld in een nationaal park waarin veel wandelroutes zijn uitgezet. Willingen en Winterberg liggen in het bergachtige Sauerland, dat meerdere natuurparken telt.

Andere kuuroorden zijn opvallend rijk aan prachtige parken. Zo ligt midden in Bad Homburg vor der Höhe het monumentale ‘Kurpark’ uit 1854. Baden-Baden, een mondain kuuroord midden in het Zwarte Woud, telt maar liefst tien prachtig onderhouden parken, voor korte én lange wandelingen in het groen.

auteur

Anne Pek

Anne Pek is (wetenschaps)journalist en eindredacteur.

» profiel van Anne Pek

Lees ook deze artikelen

Veilige warmte
Kort

Veilige warmte

Ben je angstig of nerveus? Een warme kruik kan dat onderdrukken, blijkt uit Amerikaans onderzoek.
Waarom bladeren door een fotoboek je gelukkig maakt
Branded content

Waarom bladeren door een fotoboek je gelukkig maakt

Heb je ergens nog een stapel fotoboeken liggen? Pak ze uit de kast en ga weer eens lekker bladeren. Terugblikken op mooie momenten...
De hooggevoelige High Sensation Seeker (HSP én HSS) zoekt stilte én sensatie
Artikel

De hooggevoelige High Sensation Seeker (HSP én HSS) zoekt stilte én sensatie

Hooggevoelig zijn én snel verveeld is een lastige combinatie, weet journalist Chantal van der Leest uit ervaring. Want hoe houd j...
De hooggevoelige High Sensation Seeker (HSP én HSS) zoekt stilte én sensatie
Artikel

De hooggevoelige High Sensation Seeker (HSP én HSS) zoekt stilte én sensatie

Hooggevoelig zijn én snel verveeld is een lastige combinatie, weet journalist Chantal van der Leest uit ervaring. Want hoe houd j...
Meer knuffelen, minder depressief
Kort

Meer knuffelen, minder depressief

Knuffelen verbindt, troost en kalmeert. Toch is er bar weinig onderzoek gedaan naar de effecten van knuffelen op depressie, angst ...
Waarom iedereen een offline hobby nodig heeft
Artikel

Waarom iedereen een offline hobby nodig heeft

Het is verleidelijk om vrije uren door te brengen met getuur op een of ander scherm. Maar een tikje zonde van de tijd is dat wel. ...
Milde ouders
Kort

Milde ouders

Heb je hoogsensitieve kinderen? Omdat HSP-kinderen zo gevoelig zijn voor hun omgeving, is het extra belangrijk om de juiste opvoed...
De hooggevoelige High Sensation Seeker (HSP én HSS) zoekt stilte én sensatie
Artikel

De hooggevoelige High Sensation Seeker (HSP én HSS) zoekt stilte én sensatie

Hooggevoelig zijn én snel verveeld is een lastige combinatie, weet journalist Chantal van der Leest uit ervaring. Want hoe houd j...
Leven volgens je bioritme
Verhaal

Leven volgens je bioritme

Steeds meer studies bewijzen hoeveel het je oplevert om je dagelijkse pieken en dips te benutten. Wetenschapsjournalist Dennis Rij...
6 Leefadviezen voor hooggevoelige mensen
Artikel

6 Leefadviezen voor hooggevoelige mensen

Hoogsensitiviteit is een package deal: je bent sneller moe en overprikkeld, maar ook empathischer en intuïtiever. Zo ga je daar g...
198059