Waarom peuters ‘heel sterk’ zijn en pubers tobben
De baby die vol verbazing zijn eigen handjes en voetjes bekijkt, zet zijn eerste stappen op weg naar zelfkennis. Immers, voordat je over jezelf kunt nadenken, moet je eerst weten dat je überhaupt een onafhankelijk wezen bent. Dat je bestaat, los van je moeder en de rest van de wereld.
In de ontwikkelingspsychologie zegt men dat dit zelfbesef vanaf twaalf maanden vaste vormen begint aan te nemen. Een bekende test is de ‘spiegel-en-rouge-test’. Hierbij krijgt een baby zonder dat hij het merkt een beetje rouge op zijn neus en wordt hij voor een spiegel gezet. Als de baby de rode stip van zijn neus probeert te vegen, is dit een teken dat het beseft dat hijzelf het kind in de spiegel is.
Uit onderzoeken aan het einde van de jaren tachtig bleek dat (hoewel sommige kinderen al met twaalf maanden verbaasd keken naar de rode neus) de meeste kinderen tussen de 15 en 24 maanden echte tekenen van zelfherkenning begonnen te vertonen. Dit is ook de leeftijdsfase waarin kinderen voor het eerst schaamte tonen: ze glimlachen terwijl ze wegkijken, ze raken hun gezicht aan. Om schaamte te kennen, moet je snappen dat je een