De vraag

Ik draai op voor de mantelzorg van mijn moeder

Ruim zeven jaar geleden lag mijn moeder in het ziekenhuis vanwege een bekkenontsteking die voortkwam uit een verwaarloosde blaasontsteking. Die bekkenontsteking genas vrij snel dankzij antibiotica. Onder druk van de familie wilde het ziekenhuis mijn moeder verplaatsen naar een transferunit om haar van daaruit over te plaatsen naar een bejaardentehuis, zodra daar een plek vrij was.

Uiteindelijk koos het ziekenhuis ervoor de wens van mijn moeder te respecteren. Zij liet (bedroefd) weten dat ze graag terug wilde naar huis. Deze meest dierbare wens was goed te verwezenlijken met hulp van de door het ziekenhuis toegewezen thuiszorg en haar kinderen. Dit was echter tegen de wens van mijn broers en zussen. Van de in totaal elf broers en zussen kozen alleen een broer en ik voor (de wens van) mijn moeder.

Als ‘straf’ voor het feit dat ik haar wél thuis wilde laten komen, schoven de meest autoritaire zussen de mantelzorg in mijn schoenen. Tot nu toe heb ik dat met veel toewijding en hulp van één broer kunnen uitvoeren. Inmiddels, dus na zeven jaar, was het niet langer verantwoord om mijn moeder zelfstandig te laten wonen. Ze woont nu in een bejaardentehuis in de buurt van haar oude huis. Ik zie haar bijna elke dag en avond, neem haar mee uit wandelen in haar rolstoel en neem haar mee voor een uitje. Gelukkig is de vijandige houding van mijn andere broers en zussen naar mijn moeder toe verdwenen, hoewel hun bezoek sporadisch is en de meesten geen weet hebben van haar dementie, noch interesse hiervoor tonen.

Na die ruim zeven jaar zijn mijn broers en zussen echter nog steeds haatdragend en onverschillig naar mij toe. Vrienden en vriendinnen adviseren mij om dit te negeren. De intensiteit en variatie is echter zo onberekenbaar en in vele vormen dat ik in de beginperiode zelfs zelfmoord overwoog. Natuurlijk gun ik ze die lol niet. Jaloezie en oud zeer kunnen factoren zijn. De meesten zijn inmiddels in de zestig, zijn academisch geschoold en hebben goede banen, en hebben bovendien nu zelf ook kinderen en kleinkinderen hebben. Hun gedrag vind ik dan ook onbegrijpelijk en diep kwetsend.

Het meest trieste in dit alles is het feit dat mijn moeder zo lief is – dat vinden ook haar vele verzorg(st)ers. Als moeder van elf heeft zij dit naar mijn mening niet verdiend.

De haatvolle houding jegens mij manifesteerde en manifesteert zich in arrogant en autoritair gedrag, in het opstoken van mijn moeder tegen mij, het niet willen terugbetalen van geldelijke leningen, het mij gemeen naar beneden halen in de aanwezigheid van mijn moeder, treiteren enzovoort. Mijn moeder heeft weinig geld en gelukkig kan dit geen reden zijn om mij daarom te wantrouwen.

Hun walgelijke gedrag begint nu ook mijn gezondheid aan te tasten. Sinds deze verschrikkelijke situatie begon heb ik hulp en steun gezocht bij psychiaters, psychologen en cursussen. Dit hielp wel een beetje om de oorzaak te vinden, maar bood mij geen strategie om me te beschermen tegen hun gedrag. Ik zou daarom heel graag willen weten hoe ik deze mensen moet behandelen die mij zoveel kwaad doen – en die alleen omdat wij toevallig dezelfde vader en moeder hebben vinden dat ze mijn leven kunnen verpesten.

Het advies

Expert

Gerrie Reijersen van Buuren

Familie en relaties

Jouw moeder wilde iets wat ze zichzelf niet kon geven. Ik weet niet of ze erom vroeg of jullie haar wens wilden vervullen, of dat jij en je broer er zelf voor kozen om haar te geven wat ze verlangde. Degene die nood heeft, of om hulp vraagt, heeft daar echter niet per definitie recht op.

Jij en je broer hebben samen besloten om haar te geven wat ze wilde. Daarmee deden jullie, ieder voor zich, je relatie met haar recht. Dit was jullie keuze om op die manier dochter en zoon te zijn van jullie moeder, zonder dat je de impact daarvan op je eigen leven kon overzien.

Haar andere kinderen konden het niet op die manier. Ze voelden die verplichting niet. Hoe jij dochter wilde zijn is jouw keus. Je kunt nooit een broer of zus verplichten om jouw keuze te maken. Met de keuze die jij maakte heb jij echter jezelf gevalideerd. Dat is je ‘loon’.

Je broers en zussen kozen een andere weg – ieder vanuit hun eigen relatie met hun moeder. Terwijl ze denk ik wel dezelfde band met hun moeder hadden gewild als de band die jij nu hebt. Jij hebt iets van en met hun moeder wat zij niet hebben. Dit (mogelijk levenslange) tekort breekt hun op en reageren zij op jou af. Het lukt hen niet om er dankbaar voor te zijn dat jij hun moeder geeft wat ze zelf niet konden. Ze voelen zich nu tweederangs kinderen. Een van hun zussen en broers zijn nummer één bij hun moeder. Dit kunnen ze hun moeder niet betaald zetten maar wel hun zus (en broer).

Jij speelt het spel ‘ik wil het belangrijkste/liefste, beste kind van en voor mijn moeder zijn’ mee. Stop daarmee. Het vergalt je leven. Stap uit de cirkel. De enige die hier verandering in kan aanbrengen ben jij zelf, door je anders te gaan gedragen ten opzichte van hen dan je de laatste jaren hebt gedaan. Je kunt nooit een ander veranderen, noch in zijn doen en laten noch in zijn denken en praten. Wel jezelf. Je kunt anders gaan doen dan je deed. Dat zal je redding zijn.

Schrijf hen een brief (of mail) waarin en waardoor je jezelf en hen ruimte geeft. Je legt uit waarom jij deze keuze hebt gemaakt. Dat je het hen niet (meer) kwalijk neemt dat zij een andere keuze maakten en jou niet steunden in jouw keuze, noch ondersteunden in de uitvoering ervan. Vraag hen om jouw keuze te accepteren en zeg hen dat jij (nu) ook de hunne accepteert. Ga in de praktijk confronterende situaties uit de weg. Geniet van wat je met je moeder hebt. En laat hen met hun moeder hebben wat ze met haar hebben, of missen.

P.S. Nog een leestip voor je: ‘Het zwijgen van Maria Zachea’, door Judith Koelemeijer

Meer weten over dit thema? Bekijk Familie
Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes
Training

Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes

  • Herken én doorbreek je belemmerende familiepatronen
  • Ontdek hoe je je eigen pad kunt bewandelen en voel je vrijer
  • Inspirerende video’s en opdrachten onder begeleiding van een contextueel therapeut
Bekijk de training
Nu maar
69,-
Deel dit artikel:
12 januari 2015 | Laatst gewijzigd op 4 juni 2020

Lees ook deze artikelen

Als je de grip op je kind verliest
Interview

Als je de grip op je kind verliest

Een nachtmerriescenario voor iedere ouder: hun jongvolwassen zoon of dochter kwam in aanraking met een sekte, loverboy of Syrië-r...
Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt
Branded content

Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt

Wandelen helpt tegen depressieve gevoelens. En samen wandelen is als ‘sociale lijm’: je voelt meer aansluiting en verbondenhei...
Ik voel me altijd nerveus
Advies

Ik voel me altijd nerveus

Zo lang als ik me kan herinneren, voel ik me zenuwachtig en zelfbewust in sociale situaties. Zelfs als ik naar de supermarkt ga. I...
Ik voel me altijd nerveus
Advies

Ik voel me altijd nerveus

Zo lang als ik me kan herinneren, voel ik me zenuwachtig en zelfbewust in sociale situaties. Zelfs als ik naar de supermarkt ga. I...
Gezellig dagje met een dementerende
Kort

Gezellig dagje met een dementerende

Hoe maak je een bezoek aan een dementerende oudere voor beide partijen fijn? Een paar tips uit het recent verschenen boek Op bezoe...
Ik ben de sterke dochter
Advies

Ik ben de sterke dochter

Beste Jolet, Mijn zus is vrij lang ziek geweest en mijn ouders en grootouders hebben zich veel zorgen over haar gemaakt. Sindsdien...
Mijn vader is er niet voor mij
Advies

Mijn vader is er niet voor mij

De band met mijn vader is niet goed. Ik woon thuis en heb gezondheidsproblemen waardoor ik niet kan werken.
Julia Samuel: ’Familieverhalen helpen om onszelf te begrijpen’
Artikel

Julia Samuel: ’Familieverhalen helpen om onszelf te begrijpen’

Een trauma kan generaties lang doorwerken, tot de kleinkinderen aan toe. Iemand moet de pijn een keer in de ogen kijken, stelt de ...
Mijn vader was een drugsbaron
Verhaal

Mijn vader was een drugsbaron

Monique (43) geloofde heilig dat haar vader valselijk werd beschuldigd. Toen ontdekte ze dat hij glashard tegen haar had gelogen.
Mijn moeder claimt me zo
Advies

Mijn moeder claimt me zo

Geachte mevrouw Freud, Vooral sinds de dood van mijn stiefvader is mijn moeder heel erg gericht op zeer frequent contact met mij e...
962