De vraag

Ik wil niet arrogant of onzeker overkomen

Hallo Bart,
Ik ben opgegroeid met het idee dat je zwaktes moet verbergen en dat iemand kleineren de manier is om hem te motiveren om het beter te doen. Dat werkt bij mij niet, integendeel, ik raak er helemaal door verlamd. Wanneer ik iets niet goed kan, word ik heel erg zenuwachtig en probeer ik me heel sterk voor te doen. Nu ben ik wel al zover dat ik besef dat ik helemaal niet perfect hoef te zijn, dat iedereen fouten maakt, maar toch blijft de angst om als dom beschouwd te worden. Om die angst het hoofd te bieden, rationaliseer ik de situatie, waardoor ik weer te zelfverzekerd en arrogant overkom. Dat is natuurlijk ook niet de bedoeling.

Binnenkort ga ik op stage. Hoe kan ik met een ‘meerdere’ (dokter of professor) op een goede manier omgaan, dus niet arrogant of onderdanig? Ik wil kunnen aangeven dat ik niet alles weet en dat ik nog veel moet leren, zonder arrogant of onzeker over te komen. Mijn angst is niet dat ik fouten ga maken of iets niet weet, maar dat het leidt tot vernedering of het stopzetten van de stage waardoor ik niet kan afstuderen. Ik kreeg ook al de opmerking dat ik te leergierig ben, maar hoe kan je op een stage dan vragen stellen om te leren zonder ook zo’n label te krijgen?

Alvast bedankt voor enig inzicht en advies,
Laura

Het advies

Expert

Bart Landstra

Geweldloze communicatie

Beste Laura,
Om mee te beginnen is hier een uitspraak van natuurkundige Niels Bohr: ‘Een expert is een man/vrouw die alle fouten heeft gemaakt die maar gemaakt kunnen worden op een zeer klein gebied.’ Is dat geen opluchting?

Dus je wilt weten hoe je vragen kunt stellen zonder bekritiseerd te worden. Ik geloof dat daar geen manier voor is omdat je andere mensen niet kunt laten stoppen met oordelen. Je kunt wel anders omgaan met deze oordelen, en interpretaties. Begin maar eens met de oordelen die je over jezelf hebt op te schrijven en vertaal ze naar de behoeftes die je ermee vervuld en welke niet. Bijvoorbeeld het oordeel ‘onderdanig’; als je onderdanig bent doe je dat dan vanuit de behoefte aan veiligheid, harmonie of om erbij te horen? En hoe zit het met arrogantie? Doe je dat voor (zelf)respect, veiligheid, erkenning, eigenwaarde….?

Wanneer je waarde hecht aan wat een ander vindt van jouw gedrag, kun je daar natuurlijk om vragen. Je zou kunnen vragen: ‘Ik wil graag leren (behoefte) van mijn beperkingen en rekening houden met mijn medemensen (behoefte), wat mij nu zou helpen is om van jou te horen (verzoek) wat je aan mijn gedrag moeilijk vindt’.

Of als je onzeker bent of iets goed hebt gedaan kun je ook daarom vragen. Bijvoorbeeld: ‘Ik ben nogal kritisch op mezelf en leg vaak de nadruk op wat ik niet kan (waarneming), daar raak ik gespannen van (gevoel) omdat ik graag wil vertrouwen (behoefte) op mijn kwaliteiten. U zou mij reusachtig helpen door te benoemen wat er goed gaat in mijn werk. Wilt u dat doen?’

Ten slotte schrijf je dat je bang bent dat je de stageplaats zal verliezen ten gevolge van jouw gedrag. Ook dat mag je gewoon eerlijk zeggen, wat dacht je van deze?: ‘Ik wil graag afstuderen en veel weten, daarom stel ik u veel vragen, maar besef dat het wel eens onprettig kan zijn voor u en anderen (waarneming), zou u mij een signaal willen geven wanneer dat zo is? (verzoek) Een goede verstandhouding is mij namelijk veel waard’. (behoefte)

Tot zover beste stagiaire. Ik hoop dat dit je inzicht geeft. Ik wil ook leren, zou je me daarom willen laten weten wat voor jou behulpzaam was en wat niet? (antwoord alleen als je het doet met het plezier wat een kind heeft wanneer de hongerige eendjes voert, het MOET niet).

Hartelijke groet, Bart Landstra

Meer weten over dit thema? Bekijk Communicatie
Deel dit artikel:
8 januari 2009 | Laatst gewijzigd op 27 juli 2020

Lees ook deze artikelen

De taal van dementie leren spreken
Artikel

De taal van dementie leren spreken

Onder de vleugels van psychiater Dirk De Wachter ontdekte gedragswetenschapper Kasper Bormans bijzondere manieren om de band met i...
Dit is waarom we in de zomer meer zin in seks hebben
Branded content

Dit is waarom we in de zomer meer zin in seks hebben

Van barbecues en stranddagen tot vakanties en festivals. De zomer heeft veel te bieden als het om plezier gaat. En ja, dat geldt o...
Kan ik haar die e-bike weigeren?
Advies

Kan ik haar die e-bike weigeren?

Mijn dochter (12) is te zwaar. We eten gezond en hebben nauwelijks snoep in huis. Maar van haar zakgeld koopt ze vaak ijsjes. Spor...
Kan ik haar die e-bike weigeren?
Advies

Kan ik haar die e-bike weigeren?

Mijn dochter (12) is te zwaar. We eten gezond en hebben nauwelijks snoep in huis. Maar van haar zakgeld koopt ze vaak ijsjes. Spor...
‘Hoe lang moet die troep hier nog liggen?’
Verhaal

‘Hoe lang moet die troep hier nog liggen?’

Natuurlijk bedoelt journalist Pam van der Veen het goed, het komt soms alleen nogal bot haar mond uit. Na een cursus geweldloos co...
Buitengesloten door familie
Advies

Buitengesloten door familie

Mijn familie neemt mij (35, vrouw) niet serieus. Ze vergeten me soms uit te nodigen en ik word vaak genegeerd. Dat is al zo sinds ...
Lastige types herkennen (en aanpakken) met de Roos van Leary
Artikel

Lastige types herkennen (en aanpakken) met de Roos van Leary

Je kunt je wild ergeren aan die zeurende vriendin, bazige moeder of botte baas. Maar je kunt ook eens proberen zelf anders te reag...
Hoe pak jij het aan als je geen zin hebt?
Artikel

Hoe pak jij het aan als je geen zin hebt?

Ook in een goede relatie kan er verschil zijn in seksuele interesse.
Hoe glimlachen zorgt voor beter contact met je kat
Kort

Hoe glimlachen zorgt voor beter contact met je kat

Behoefte aan warm contact? Glimlach eens wat vaker naar je kat.
Omgaan met autisme
Artikel

Omgaan met autisme

Mensen met autisme reageren vaak anders dan anderen. Ze nemen bijvoorbeeld iets snel letterlijk en hechten meer aan routines. Zes ...
6715