De vraag

Hebben linkshandigen vaker synesthesie?

Beste Reinoud,
Ik heb laatst ‘ontdekt’ dat ik synesthesie heb; ik ging er vroeger altijd vanuit dat iedereen cijfers en bepaalde letters in kleuren zag. Blijkt dat dat niet zo is en dat het dus een naam heeft 🙂 Ik heb gelezen dat dit kan komen door meer witte stof-verbindingen tussen hersenhelften.

Nu vroeg ik me af of er nog mogelijke ‘gevolgen’ zijn door meer verbindingen? En of er een verband bestaat tussen synesthesie en linkshandigheid? Ik ken namelijk twee mensen die ook synesthesie hebben en ook linkshandig zijn. Is dit gewoon een mooi toeval of bestaat er iets van literatuur over?
Groeten van Nina

Het advies

Reinoud de Jongh

Hersenwetenschapper

 

Beste Nina,
Dat is geen toeval, of in ieder niet alleen toeval: synesthesie komt vaker voor bij linkshandigen. Daarnaast heeft het een genetische basis, waardoor het in sommige families vaker voorkomt. Vroeger werd gedacht dat synesthesie veel vaker voorkomt onder vrouwen dan onder mannen, maar onderzoek uit 2006 toonde aan dat er niet of nauwelijks sprake is van een sekseverschil – vrouwen zouden er alleen vaker mee naar buiten komen.

Een populair idee is dat er in het brein van synestheten verbindingen bestaan tussen bijvoorbeeld de hersengebieden die actief worden bij het zien van letters en cijfers, en V4, het hersengebied dat kleur verwerkt. Het cijfer ‘4’ wordt daardoor bijvoorbeeld als blauw ervaren. Onderzoek laat inderdaad zien dat synestheten over meer witte massa  beschikken (de bekabeling tussen hersencellen) in bepaalde delen van hun brein, én dat letters en cijfers bij hen zorgen voor een sterkere activatie van V4 dan bij niet-synestheten.

Vanaf de geboorte neemt het aantal verbindingen tussen hersencellen explosief toe. Een groot deel daarvan wordt later niet nuttig bevonden en weggesnoeid. Mogelijk blijven er bij synestheten verbindingen behouden die bij andere mensen het veld ruimen. We zouden als het ware allemaal als synestheet ter wereld komen, maar de meeste van ons verliezen dat vermogen wanneer we opgroeien.

Hoewel synesthesie soms in verband wordt gebracht met autisme en epilepsie, en synestheten geen hoogvliegers zouden zijn als het gaat om rekenen en richtingsgevoel, lijkt het over het algemeen toch vooral een handige eigenschap te zijn. Afgezien van dat het een inspiratiebron kan zijn voor kunst, kan het ook het geheugen ten goede komen. Wanneer je bijvoorbeeld een getallenreeks probeert te onthouden, is het best handig als de getallen gepaard gaan met een fraai kleurenpalet.

vriendelijke groet,
Reinoud de Jongh

  • Reinoud de Jongh is biopsycholoog en wetenschapsjournalist. In Psychologie Magazine schrijft hij al vijf jaar de maandelijkse rubriek ‘Breinbrekers’.

Meer lezen?

  • Reinoud de Jongh, Hersenkronkels, hoe uw hersenen u maken tot wie u bent, 2006, Uitgeverij Contact
  • Reinoud de Jongh, Breinfabels, Uitgeverij Contact

 

Meer weten over dit thema? Bekijk Hersenen
Deel dit artikel:
1 april 2010 | Laatst gewijzigd op 27 mei 2020

Lees ook deze artikelen

Oproep: deel je geheim
Artikel

Oproep: deel je geheim

Je hebt al jaren een heimelijke liefde die je maar niet kunt loslaten en je partner weet van niets. Of je hebt schulden die je aan...
Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt
Branded content

Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt

Wandelen helpt tegen depressieve gevoelens. En samen wandelen is als ‘sociale lijm’: je voelt meer aansluiting en verbondenhei...
Oproep: deel je geheim
Artikel

Oproep: deel je geheim

Je hebt al jaren een heimelijke liefde die je maar niet kunt loslaten en je partner weet van niets. Of je hebt schulden die je aan...
Oproep: deel je geheim
Artikel

Oproep: deel je geheim

Je hebt al jaren een heimelijke liefde die je maar niet kunt loslaten en je partner weet van niets. Of je hebt schulden die je aan...
De kleur van muziek
Artikel

De kleur van muziek

Eén op de twintig mensen heeft synesthesie: ze ervaren geuren bij geluiden, of ‘proeven’ het verschil tussen een kriebeltrui ...
Zo omarm je je negatieve emoties
Artikel

Zo omarm je je negatieve emoties

Afgunst, boosheid, schuldgevoel: negatieve emoties kunnen je leven flink overschaduwen. Toch hebben ze ook hun goede kanten – zo...
Het leed van de synestheet
Kort

Het leed van de synestheet

Ze kunnen een kleur 'proeven' en ze 'zien' geluiden: synestheten. Neurowetenschapper Michael Banissy onderzocht wat voor persoonli...
5 misverstanden over pesten: ‘Sla gewoon terug, joh’
Artikel

5 misverstanden over pesten: ‘Sla gewoon terug, joh’

We weten steeds meer over pestgedrag en toch gaat de aanpak ervan nog vaak mis. Socioloog Beau Oldenburg, die veel onderzoek deed...
Bedgeheimen: 5 dingen die je altijd al wilde weten over seks
Artikel

Bedgeheimen: 5 dingen die je altijd al wilde weten over seks

Natuurlijk is het goed voor de band met je partner, maar óók je zelfliefde leeft ervan op. 5 dingen die je moet weten over seks.
Zo belangrijk is het om een overledene te herdenken
Artikel

Zo belangrijk is het om een overledene te herdenken

Hoe geef je vorm aan pijn en rouw als je iemand bent verloren? Een herdenkingsritueel kan helend zijn. ‘Een overleden dierbare h...
5574