De alarmcentrale van de stokstaartjes werkt uitstekend: als eentje gevaar ziet, blaft hij een kreet waar de hele groep direct van op tilt slaat. In een mist van stof schieten ze gierend door de bocht, terug het veilige hol in. Bij groepsdieren zie je dat wel vaker: als eentje schrikt, zijn ze allemaal in één klap hyperalert. Andersom werkt het ook: als de kust veilig is en één stokstaartje gaapt, dan volgen er al snel meer.
Het vermogen aangestoken te worden door emoties van soortgenoten noemen biologen emotionele besmetting. Ook de mens laat zich raken door de gevoelens van anderen; automatisch en vaak onbewust. Baby’s beginnen te huilen als een andere baby in de buurt het op een schreeuwen zet. En ook wij beginnen angstig te rennen als anderen in paniek zijn. Zelfs als we niet precies weten waarvoor we vluchten. Denk aan de Dodenherdenking op de Dam waar een zwerver paniek veroorzaakte met zijn ‘alarmkreet’.
Emotionele besmetting stelt ons in staat te profiteren van kennis die een ander heeft maar wij nog niet. En bij echt gevaar kan dat je leven redden. Meetrillen met andermans gevoelens is volgens biologen bovendien de eerste stap naar empathie. Uit onderzoek bleek dat wie – net als een stokstaartje – makkelijk meegaapt met een ander, ook over een goed ontwikkeld inlevingsvermogen beschikt.
