Mijn nek is stijf, mijn schouders zijn gespannen en mijn handen voelen alsof ik ze net uit de koelkast heb gehaald. Als ik lang achter de computer zit, begint mijn lichaam te protesteren. Ik weet natuurlijk dat ‘een juiste lichaamshouding’, ‘oefeningen doen’ en ‘regelmatig pauzeren’ de toverwoorden zijn. Toch vergeet ik – tientallen lessen mensendieck ten spijt – al snel op mijn houding te letten als de deadline voor een artikel nadert. Ik spring dan ook enthousiast op als er een vrijwilliger wordt gezocht voor een les Alexandertechniek. Kan die verlichting bieden voor mijn pijnlijke schouders?
Een paar weken later bel ik aan bij een appartementencomplex in het hartje van de Amsterdamse Jordaan. Bij een kop rooibosthee vertelt docente Annemarie Broekhuizen over de grondlegger van de techniek, de Australische acteur Frederick Matthias Alexander. Alexander raakte steeds zijn stem kwijt, waardoor zijn carrière in gevaar kwam. Artsen konden niets ontdekken, dus besloot de acteur zelf op zoek te gaan naar de oorzaak van zijn probleem. Hij omringde zich met spiegels, zodat hij zichzelf kon observeren wanneer hij sprak. Zo ontdekte hij dat hij zijn hoofd tijdens het spreken naar achteren hield en daardoor zijn strottenhoofd niet vrij kon bewegen. Die gewoonte bleek hardnekkig; het afleren was zo gemakkelijk nog niet.
Met de inzichten die Alexander al doende opdeed, ontwikkelde hij zijn techniek. Een methode waarvan de werking volgens de website van de beroepsvereniging door wetenschappelijk onderzoek wordt ondersteund.
De Bedoeling van Alexandertechniek is dat je leert je dagelijkse activiteiten uit te voeren met de juiste spierspanning, legt Broekhuizen uit. Dat is iets wat kinderen van nature doen, maar wat volwassenen zijn verleerd. Zij houden onwillekeurig spanning vast waar dat niet nodig is.
Belangrijk is dat de natuurlijke nek-hoofd-rugcoördinatie wordt hersteld. Bij mij begint dit proces door plaats te nemen op een houten krukje. Ik blijk dertig graden te veel naar achteren te leunen! Is dat schrikken, ik dacht dat mijn houding na al die lessen mensendieck wel redelijk in orde was. Langzaam brengt Broekhuizen me in een nieuwe positie, die volgens haar goed is, maar mij het gevoel geeft dat ik veel te ver naar voren leun. Als ik achter mijn computer zou zitten, zou mijn voorhoofd volgens mij het beeldscherm raken.
Broekhuizen stelt me gerust. Een principe van de techniek is dat je moet accepteren dat je lichaamsgevoel als volwassene niet altijd klopt. Je denkt bijvoorbeeld dat je schouders op dezelfde hoogte zijn, terwijl je de ene een paar centimeter verder optrekt. De nieuwe manier gaat steeds natuurlijker aanvoelen. Wanneer Broekhuizen vraagt mijn voeten wat meer naar achteren te zetten ontspant mijn onderrug onmiddellijk. Mmm, dat voelt goed!
Broekhuizen legt uit dat een belangrijk onderdeel van de techniek is om ‘stop’ te leren zeggen tegen je gewone manier van doen. Zo komt er ruimte vrij voor iets nieuws, de zogenaamde ‘richtingen’. Richtingen? In het begin zegt dat nog weinig, beaamt Broekhuizen. Maar naarmate je meer lessen volgt, wordt het principe vanzelf duidelijk. Je hebt er ongeveer dertig nodig voor je de techniek zelf kunt toepassen.
Uit Broekhuizens verhaal begrijp ik dat ‘richtingen’ een soort mentale opdrachten zijn die je jezelf geeft. ‘Je laat je nek vrij,’ zegt ze bijvoorbeeld, of ‘denk je benen lang’. Het is dan niet zo dat ik in een bepaalde houding moet springen – de richtingen zijn echt iets wat je alleen maar dénkt. Op deze manier treedt een veranderingsproces in werking waardoor je uiteindelijk je activiteiten uitvoert met de juiste spierspanning, en je je lichaam niet overbelast – al is het volgens Broekhuizen niet de bedoeling dat je aan einddoelen denkt.
Het tweede deel van de les wordt mijn favoriete deel. Ik mag op de behandeltafel gaan liggen. En terwijl ik mijn rug lang en breed denk, voel ik me steeds meer ontspannen worden. Nu maar hopen dat ik dat gevoel kan vasthouden tot ik weer achter mijn toetsenbord zit.[/wpgpremiumcontent]