Liever intiem vrijen dan harde pornoseks

Beste Eowen,
De fantasie over dwang, pijn, vernedering of onderwerping komt veelvuldig voor onder mannen en vrouwen. Kennelijk is het een thema dat makkelijk erotiserend werkt voor wie daar gevoelig voor is.

Bij sommigen is het een aangeleerde smaak: via porno, romans, films of een partner die van vastbinden houdt wordt een gevoelige snaar geraakt en gaat men zich verdiepen in de SM-achtige sfeer. Vaak weten mensen met een uitgesproken smaak voor SM ook dat die beelden al heel vroeg in het leven met een bepaalde opwinding gepaard gingen. Bij jou is zo’n oerbeeld kennelijk ook aanwezig en is SM de belangrijkste en misschien enige vorm die tot seksuele opwinding leidt.

Zoals je hebt gemerkt is het realiseren van SM in een relatie lastig en ook daar ben je niet de enige in. Spannende seks creëren is niet zo ingewikkeld, maar het invlechten van die seks in een liefdesrelatie waarin je ook de gewone relatiedingen met elkaar regelt is dat wel. Jouw huidige optie – rust in de tent – werkt ook, maar op termijn wil je waarschijnlijk net als wij (bijna) allemaal een leuke relatie. Met leuke en opwindende seks.

In mijn praktijk werk ik bijna alleen maar met mensen die zich gevangen voelen in een seksueel patroon. Tegenwoordig noemen we dat vaak seksverslaving, een onjuiste en weinig verduidelijkende term, maar mijn patiënten lijden in zekere zin aan hetzelfde als jij doet: een manier van opwinding ontwikkeld hebben die beklemt omdat hij dwingend is en te weinig variatie toelaat. Onder die ‘verslaafden’ zijn overigens relatief veel mensen met een SM-voorkeur. Het woord geprogrammeerd dat jij gebruikt, is goed gekozen, want zo ontwikkelt zo’n voorkeur of smaak zich: wat aantrekkelijk is wordt herhaaldelijk bevestigd door prettige gevoelens, opwinding of een orgasme.

Mijn ervaring is dat het deprogrammeren van een seksueel ontwikkelde smaak niet lukt; je kunt het verlangen wel veel lichter, minder dwingend maken en je kunt daarnaast zeker leren om op andere manieren te vrijen. Het is in feite dezelfde ontwikkeling die veel van mijn pornoverslaafde mannen doormaken: ze kunnen zonder moeite opgewonden worden van lege plaatjes of films, maar vinden vrijen met hun eigen partner ingewikkeld.

Mijn aanpak daarbij is ze te leren dat het programmeren van nieuwe smaken – intiem vrijen in plaats van hete pornoseks – met hele kleine stapjes moet, dat zij daar zelf actief in moeten zijn en allerhande kleine initiatieven nemen, om zichzelf zo nieuwe ervaringen en sensaties cadeau te doen. Daar mogen in het begin ‘oude’ beelden bij die makkelijk opwinding oproepen, het heeft geen enkele zin om die fantasie te gaan vermijden of negeren.

Wat ik afraad, is om is in een verklarende, inzicht-gevende therapie te stappen, waarin geprobeerd wordt de ontwikkeling en de betekenis van de voorkeur in jouw leven te verklaren of begrijpen. Inzicht is mooi, maar leidt niet tot nieuwe seksuele patronen. Afwachten tot er iets verandert zal ook niet zoveel effect hebben – een leuke vriend zoeken die SM niet afwijst maar met wie je ook kunt oefenen met andere vormen van opwinding zou leuk zijn!

Succes, Gertjan van Zessen