Kunnen autisme en narcisme samengaan? Ik vraag dat omdat mijn vriend autisme heeft, maar hij lijkt ook een narcistisch trekje te hebben.
Als ik ziek ben komt hij moe thuis en kan ik alles zelf doen. Hoe kan ik hiermee omgaan? Kunnen mannen met autisme inderdaad ook narcistische trekjes hebben? En een aanvullende vraag: worden mensen met autisme weleens aangezien voor narcisten?
Een autismespectrumstoornis (ASS) kan op narcisme lijken, terwijl dat niet zo is. Er zijn inderdaad mensen die daardoor foutief een narcistische persoonlijkheidsstoornis gediagnosticeerd hebben gekregen, terwijl er eigenlijk sprake is van ASS. Beide psychiatrische beelden kunnen echter ook samen voorkomen.
Er bestaat met name overlap tussen ASS en narcisme op het vlak van egocentrisme: het op zichzelf gericht zijn en het functioneel gebruiken van anderen. Bij mensen met narcisme komt dit voort vanuit een opgeblazen gevoel van zichzelf belangrijk vinden. Bij mensen met een stoornis in het autistische spectrum komt dit voort uit (onder andere) een onvermogen zich goed te verplaatsen in anderen.
Dat een partner met ASS niet zo snel bijspringt als de ander ziek is, hoor ik wel vaker. Mensen met een stoornis in het autistische spectrum zien niet altijd dat er iets aan de hand is, ook al is dat voor omstanders wel duidelijk. Veel communicatie is immers non-verbaal en dit wordt minder goed opgepikt door mensen met ASS. Daar moet de niet-autistische partner dus duidelijker in communiceren.
Maar dat is nog geen garantie voor succes. Want mensen met ASS weten vervolgens niet altijd wat ze dan moeten doen. Wat wordt er verwacht? Dus een duidelijke instructie is ook gewenst. Maar … soms kost dat teveel energie, want het ‘in het normale leven’ meedraaien overdag is al genoeg geweest voor de persoon met autistische trekken. Dat kan moeilijk te verdragen zijn. Kan hij niet één keer wel helpen?
Mijn advies is om op een rustig moment met elkaar te bespreken hoe om te gaan met dergelijke situaties. Denk daarbij ook aan het eventueel inschakelen van andere hulp. Het boek ‘ASS bij je man, wat dan?’, dat ik samen met Anja Talboom heb geschreven, kan je daarbij helpen. Ook kan het prettig zijn om je hart af en toe te luchten bij lotgenoten.