De vraag

Ik ben bang om fouten te maken

Ik weet dat fouten maken menselijk is, en dat iedereen moet leren. Maar toch ben ik bang om in mijn werk fouten te maken. En als ik toch een fout maak, kan ik er lang over blijven piekeren. Het helpt dan eigenlijk nauwelijks om tegen mezelf te zeggen dat iedereen zich nu eenmaal vergist. Hoe stop ik die veroordelende piekergedachten, hoe word ik minder bang om fouten te maken?

Het advies

Expert

Arjan van Dam

Faalangst

Bang zijn om fouten te maken

Een fout maken op je werk is lastiger dan bijvoorbeeld bij het uitoefenen van je hobby. Op je werk kunnen fouten vervelende, soms zelfs verstrekkende, gevolgen hebben. Zeker als je om heen ziet dat fouten worden afgestraft (door afkeuring, minder doorgroeikansen of zelfs ontslag). Dan is het moeilijk om een fout als leermoment te zien; piekeren over de mogelijke gevolgen is dan meer dan logisch.

Onderliggende overtuigingen: een ‘fixed mindset’

Straft je werkgever fouten niet gelijk af, laat hij zien dat fouten leermomenten zijn, dan ligt de oorzaak van je gepieker bij jou. En wel bij je dieper liggende overtuigingen. Een belangrijke onderliggende overtuiging kan zijn dat je denkt dat je jezelf op zo’n moment niet meer kunt verbeteren; ‘Ik heb het fout gedaan, dus ik kan dit niet goed en ik ga hier niet beter in worden.’

De Amerikaanse psychologe Carol Dweck noemt dit een ‘fixed mindset’; de overtuiging dat je capaciteiten min of meer vast liggen. Kijk bij een fout altijd of je deze onderliggende overtuiging hebt. En zo ja, is dat echt waar? Of moet je er gewoon meer tijd in stoppen, of het anders aanpakken? In de meeste gevallen kun je ergens beter in worden en zullen de fouten daardoor minder worden.

Onrealistische verwachtingen

Mogelijk heb je ook onrealistische ideeën over wat er van je verwacht wordt en/of wat je van jezelf verwacht. Bijvoorbeeld de overtuiging dat iedereen nog moet leren maar dat jij alles gelijk goed moet doen. Of misschien heb je het idee dat fouten niet getolereerd worden terwijl je werkgever hier genuanceerder tegen aankijkt. Dit kun je nagaan door het met je collega’s te bespreken en/of direct met je leidinggevende.

Gepieker ombuigen in helpende gedachten

Of je gepieker nu ontstaat door onrealistische verwachtingen van je werkgever of van jezelf, het is zaak om die gedachten bij te stellen. Om ze om te buigen naar helpende gedachten. Te lang piekeren is in geen enkel geval goed voor je. Het boek ‘Ik kan denken/voelen wat ik wil’ van psycholoog René Diekstra biedt goede handvatten om hiermee praktisch aan de slag te gaan.

Meer weten over dit thema? Bekijk Piekeren
Pak aan wat je dwarszit
Coachfinder

Pak aan wat je dwarszit

Minder stress, ander werk, meer zingeving of iets anders waarbij je wel een duwtje in de rug kunt gebruiken? Een coach helpt je om sneller je doelen te bereiken.

Vind je ideale coach
Deel dit artikel:
11 mei 2015 | Laatst gewijzigd op 23 oktober 2020

Lees ook deze artikelen

De optimale deadline
Kort

De optimale deadline

Wanneer vul jij een e-mailenquête het snelst in?
Kinderverdriet: zo kun je het beste troosten
Branded content

Kinderverdriet: zo kun je het beste troosten

Groter worden gaat met vallen en opstaan. Dus ja, daar hoort ook af en toe een geschaafde knie én een traan bij. Een ‘kusje ero...
De schaduwzijde van zelfdiscipline
Artikel

De schaduwzijde van zelfdiscipline

Zelfdiscipline is hopeloos overgewaardeerd, weet journalist Annemiek Leclaire sinds ze zich een jaar lang bekwaamde in minder doen...
De schaduwzijde van zelfdiscipline
Artikel

De schaduwzijde van zelfdiscipline

Zelfdiscipline is hopeloos overgewaardeerd, weet journalist Annemiek Leclaire sinds ze zich een jaar lang bekwaamde in minder doen...
Vind je levenspad: het is nooit te laat om een andere weg in te slaan
Artikel

Vind je levenspad: het is nooit te laat om een andere weg in te slaan

Kun je elke dag kiezen waar je heen wilt met je leven? Of ligt de richting voor de meeste mensen al vast? Psycholoog Susan Krauss ...
Roddelen helpt tegen stress
Kort

Roddelen helpt tegen stress

Voor verstokte liefhebbers van kletspraat over collega’s is er goed nieuws: roddelen op het werk heeft positieve kanten. Britse ...
Team-uitje werkt lang door
Kort

Team-uitje werkt lang door

Team-uitjes weggegooid geld? Nee hoor, zegt een Vlaams-Nederlands psychologenduo. Onderzoek leerde hun dat mensen die dingen samen...
Zal ik gaan freelancen? 7 vragen die helpen bij je keuze
Artikel

Zal ik gaan freelancen? 7 vragen die helpen bij je keuze

Geen chef meer boven je, zelf je tijd indelen, zomaar ‘nee’ zeggen tegen een klus... Droom je daar al lang van? Zeven vragen o...
Je leven in de goede baan leiden
Artikel

Je leven in de goede baan leiden

Hoe belangrijker de gevolgen van een keuze zijn, des te moeilijker het is om te kiezen. Welke baan, welke studie past echt bij je?...
Werkloos: tijd voor bezinning
Artikel

Werkloos: tijd voor bezinning

Ontslagen? Trek er eens lekker op uit de natuur in of ga een weekend naar Parijs. Schrijf pas daarna die sollicitatiebrief. Want: ...
655