Volwassen vriendschap

Vroeger was het makkelijk. Je zag elkaar in de bibliotheek waar je zat te studeren. Aan het einde van de dag schoof je je boeken in een plastic tas en stak je de straat over naar een kroeg waar de barman jullie naam kende. Daarna kookte de een, of de ander, of je schudde je portemonnee leeg en er was zomaar genoeg geld voor de halveprijspizzeria. Je praatte tot de wijn en de sigaretten op waren en er écht niks meer te zeggen was, ook al was het dan inmiddels bijna licht en zongen de merels als je naar huis fietste.

Nu zie je elkaar minder dan je eigenlijk zou willen. Aan gezamenlijke afspraken moeten agenda’s te pas komen en whatsapp-groepen. Je betrapt jezelf en elkaar op de vreselijkste volwassenenclichés waarvan je dacht dat jullie ze nooit zouden hoeven uitspreken. ‘We weten toch dat het goed zit’, bijvoorbeeld – iets waarvan alle oude vrienden hopen dat het waar is, want iedereen heeft het druk, en niemand heeft zin om er naast al die verplichtingen ook nog een schuldgevoel op na te moeten houden.
Natuurlijk is het niet waar.

Niets blijft zomaar goed zonder onderhoud, in vriendschap net zomin als in de liefde. En als je je relatie riskeert wanneer je je geliefde for granted neemt, wanneer je niet benieuwd blijft naar de eigenaardigheden van die ander en niet je best doet om een beetje leuk te blijven voor elkaar, waarom zou dat onder vrienden dan anders zijn?
Nog zo eentje: ‘Als we elkaar zien, dan gaan we gewoon weer verder waar we gebleven zijn.’

Maar hoe kun je verder komen als je altijd teruggaat naar dezelfde plek? Zo bezwijken veel oude vriendschappen aan het Groundhog Day-effect, waarbij nostalgische herinneringen eindeloos gerecycled worden zonder dat er ooit nieuwe ervaringen bij komen. Hoe kun je ook bouwen aan een band wanneer je eens in de paar maanden een paar uur samen doorbrengt in een of ander restaurant – te weinig om nieuwe herinneringen aan te maken waar je later samen om kunt lachen, of te weten waar die ander over piekert op zomaar een dinsdagavond, of wat voor idioots haar moeder nu weer heeft gezegd?

Ik ken ze ook, de clichés en de valkuilen van de volwassen vriendschap. Ik probeer met wisselend succes althans mijn liefste vriendinnen-van-toen in de buurt te houden. Maar wat zouden we destijds vrolijk zijn geworden van de conclusies die de wetenschap inmiddels trekt over het belang van warme relaties. Het effect van een karig sociaal netwerk is te vergelijken met het roken van vijftien sigaretten per dag, weten onderzoekers nu – ongeveer de hoeveelheid die we in onze studietijd wegpaften op zo’n bibliotheekdag vol gezelligheid.
Waren wij even gezond bezig.