In 7 stappen beter leren voelen

Onaangename gevoelens wegdrukken, lijkt soms aanlokkelijk. Maar: ‘Gevoelens zijn als een telefoon die blijft rinkelen totdat je hem opneemt,’ zegt psycholoog Ronald Frederick, auteur van het boek Omarm je emoties. ‘Ze blijven terugkomen, ze blijven aandacht van ons vragen en willen dat er naar ze geluisterd wordt. Soms komen ze op als een vage notie dat er iets niet klopt, als piekeren of malen, kleine irritaties, onrust, zenuwachtigheid, of als depressieve klachten.’

Bewust aandacht geven aan gevoelens kan daarom grote effecten hebben. Als Frederick cliënten leert om zich meer open te stellen voor hun emoties, daalt hun angstniveau. ‘Door beter te leren voelen lopen ze niet meer vast, maar krijgen juist een nieuw gevoel van energie. Ze staan in contact met wat ze écht willen en kunnen dit ook uitdrukken, een waarheid waar ze niet meer aan twijfelen. En door zich uit te drukken en hun eigen stem te laten horen, verbeteren hun relaties.’

Beter leren voelen in 7 stappen

De technieken van focusing helpen om beter te leren voelen. Onderstaand stappenplan maakt gebruik van deze technieken.

1. Breng de aandacht naar je lichaam

Eerst het hele lichaam, daarna het midden: keel, borstkas, maag, onderbuik. Misschien voel je meteen al iets, zoals een spanning in de buik die er eigenlijk al de hele dag zit. Je kan ook een gevoel oproepen door jezelf te vragen: hoe gaat het met mijn leven? Wat is het belangrijkste dat me nu bezighoudt?

2. Blijf een poosje bij dit gevoel op een vriendelijke, accepterende manier

In plaats van te analyseren, zeg je simpelweg: hallo, ik weet dat je er bent.

3. Laat een woord, zin of beeld opkomen vanuit dit gevoel

Het kan een eigenschap zijn, zoals strak, beklemmend, zwaar, springerig; maar ook een zin, of een beeld. Aan de reactie van je lichaam kun je voelen of deze woorden, zinnen of beelden passen. Als ze raak zijn, dan voel je dat in je lichaam; als ze de plank misslaan, of als je rationeel of oordelend wordt, trekt het gevoel zich terug.

4. Blijf geduldig bij het gevoel

Neem een houding aan van interesse en nieuwsgierigheid. Bekijk het vanuit het perspectief van het gevoel zelf: ‘het is bang’ (of: een deel van mij is bang) in plaats van ‘ik voel me niet op mijn gemak’.

5. Heb je eenmaal goed contact met het gevoel?

Dan ontvouwt de betekenis zich steeds meer. Je kan jezelf helpen met vragen als: wat is het, dat het zo (bang, springerig, zwaar) maakt? Heeft het te maken met …? Wat heb ik op dit moment het meest nodig?

6. Blijf bij het gevoel

Totdat er iets voorbij komt dat de betekenis echt raakt. Dat merk je aan een soort verschuiving in je lichaam, zoals een zucht van opluchting, meer ontspanning, lachen of huilen.

7. Erken het gevoel

Laat het weten dat je het hebt ontvangen en gehoord. De Vlaamse psychotherapeute en hoogleraar Klinische Psychologie Mia Leijssen zegt daarover: ‘Steeds opnieuw gaat het bij focusing om een liefdevolle erkenning dat er iets is en dat het daar (ooit) goede redenen voor heeft (gehad).’