Brein

Veel patiënten met hersenletsel krijgen seksuele problemen, maar daar wordt nauwelijks over gepraat. Tijd om het taboe te doorbreken, vindt de Hersenstichting, die een zorgwijzer over het onderwerp uitbracht. Drie vragen aan seksuoloog Jim Bender van het Sophia Revalidatie­centrum in Den Haag.

Wat voor seksuele problemen kunnen mensen met hersenletsel krijgen?

‘Als zintuiglijke prikkels niet meer goed doorkomen, kan bijvoorbeeld de zin in seks verdwijnen of lukt het niet meer om klaar te komen. Als de aansturing van spieren verstoord is, kan iemand zich niet meer goed bewegen en wordt seksueel gedrag belemmerd. Maar soms is er lichamelijk niet eens zoveel aan de hand.’

Wat is de oorzaak dan wel?

‘Patiënten hebben vaak gevoelens van onzekerheid, depressie, schaamte en afhankelijkheid, die hun weerslag hebben op seksualiteit. Bovendien verandert er veel in hun relatie, door karakter­veranderingen bijvoorbeeld. Iemand die vroeger zijn partner op een lieve manier probeerde te verleiden, zegt nu pats-boem: “Zullen we weer neuken?” Sommige mensen raken ontremd en willen de hele dag. Anderen verliezen al hun initiatief.’

En dan stoppen patiënten er maar helemaal mee?

‘Op korte termijn vaak wel, ja. Een jaar na een beroerte vrijt bijvoorbeeld nog maar 27

procent van de echtparen. Voor iemand van 75 hoeft dat ook helemaal geen slechte keuze te zijn. Maar voor iemand van twintig is het een stuk lastiger. ‘

Wat kun je doen aan seksuele problemen?

‘Zowel hulpverleners als patiënten moeten het onderwerp meer durven bespreken. Soms is het simpel. Dan kun je als hulpverlener iemand suggereren eens een ander standje uit te proberen en oude patronen los te laten. Maar vaak zijn er geen makkelijke oplossingen. Je weet vaak niet of de problemen door het letsel komen, door medicijnen, een depressie, faalangst of omdat de relatie is veranderd. Hersenletsel heeft impact op alle aspecten van seksualiteit, niet alleen op wat er tussen de benen gebeurt.’

De Zorgwijzer is te bestellen voor € 6,50 via www.hersenstichting.nl of 070-3604816