De prachtige, wijd opengesperde hertenogen van Sophia Loren waarin een traan opwelt, uitgesmeerd over het gehele projectiescherm in El Cid. De blik van je geliefde waarin je je helemaal verliest, om je pas veel later te realiseren dat het ondertussen buiten donker is geworden. Iets anders: een kelner die niets ontgaat, behalve mijn opgestoken hand. Of erger, een vriendin die op straat in het voorbijgaan haar blik even over me heen laat glijden en dan wegkijkt alsof ze me niet kent.
Aankijken of wegkijken gaat over bereidheid tot contact. Zo laat je in liften, het openbaar vervoer en andere plaatsen waar je in de nabijheid van vreemden verkeert, je blik heel even over de anderen gaan, om vervolgens zonder enig blijk van herkenning weg te kijken. Beleefde onoplettendheid, noemde socioloog Erving Goffman dat. Je geeft ermee aan dat je de ander hebt opgemerkt en als een volwaardige persoon beschouwt, zonder dat je verder iets met hem van plan bent. Zo voorkom je allerlei afleidende en onoverzichtelijke contacten.
We hebben deze vorm van visuele zelfcensuur niet zelf bedacht, maar onderschrijven haar wel. We volgen hier culturele regels. Dit wordt duidelijk als je deze regels met voeten treedt, zoals we in de
