Het is een van mijn absolute lievelingsfilms, deze Japanse klassieker die ik meer dan twintig jaar geleden voor het eerst zag.

Vanwege het bedachtzame tempo en het subtiele bureaucratische absurdisme, daar in dat dienstgebouw ergens tussen dood en leven. Maar toch vooral vanwege het ijzersterke uitgangspunt. Want als je maar één herinnering mag kiezen, wat kies je dan?

Een man meent dat hij niets heeft meegemaakt dat het bewaren waard is. Een meisje kiest voor een achtbaanritje in Disney World. Denk beter na, spoort haar zaakwaarneemster haar aan: is dat nu echt wat je leven de moeite waard heeft gemaakt?

Ze werken hard daar, want kiezen is moeilijk en daarna moeten er nog scenario’s geschreven en requisieten gezocht voor de eindfilm. Mooie details – het proces van herinneren heeft tenslotte ook in het echte leven meer weg van reconstrueren en herschrijven dan van een opname terugkijken.

‘Het geheugen is een kladblok,’ zei geheugenexpert Douwe Draaisma ooit treffend; ‘we blijven een leven lang toevoegen, doorhalen, uitgummen.’ En juist in dat proces van herschikken vinden we betekenis, weten psychologen.

Zo werd mijn lievelingsfilm zomaar onderwerp van een boek van een promovenda in de narratieve psychologie – de stroming die ervan uitgaat dat het verhaal dat we onszelf vertellen voor een belangrijk deel bepaalt hoe we ons leven ervaren.

Wat koos ik twintig jaar geleden? Wat zou ik nu kiezen? In de schemer tussen waken en slapen kwam vanmorgen de ene na de andere herinnering voorbij.

Die keer dat ik met mijn eerste liefde de bioscoop uitkwam, en het intussen had gesneeuwd – het gele licht van de straatlantaarns op zacht dons, en wij hand in hand in die stille witte wereld. De stormachtige geboorte van mijn zoon. De eerste keer buiten vrijen, een zwerm kraaien die neerstrijkt in de takken. De laatste verjaardag van mijn oma, met de hele familie rond haar bed.

Misschien zit de waarde niet eens in de uiteindelijke keuze, realiseerde ik me – een gedachte die als compromisloze twintiger nog niet bij me opgekomen was.

Misschien gaat het om het proces. Het stilstaan bij al die dierbare momenten. De spijt dat je ze niet kunt behouden – zoals we niets kunnen behouden. En de dankbaarheid dat je er toch was, om ze mee te maken.

PS After life (1998) is nog verkrijgbaar op DVD en te zien via streamingdienst Cinemember.