Het woord ‘stress’ is niet oud. Het werd halverwege de vorige eeuw op de wereld gezet door Hans Selye, een arts uit Wenen. Maar ook al hadden mensen in de millennia daarvoor geen speciaal woord ervoor, ze wisten prima wat er allemaal kan helpen tegen stress. Zoals: warmte!

Kalmeer je lichaam, kalmeer je geest
Training

Kalmeer je lichaam, kalmeer je geest

  • Leer je omgaan met overprikkeling en overspoeling 
  • Ontwikkel je meer lichaamsbewustzijn
  • Creëer je meer balans met behulp van de polyvagaaltheorie
Bekijk de training
Nu maar
55,-

De Indianen hadden hun zweethutten, de Finnen sauna’s, de oude Grieken en Romeinen thermen. En de Duitsers en Oostenrijkers hadden hun baden. Overal in midden-Europa vond je vanaf de late middeleeuwen zogeheten Heilbäder: kuuroorden waar je je kon onderdompelen in bronwater. Direct uit de aarde, vaak rijk aan heilzame mineralen, maar vooral weldadig warm.

Inmiddels weten we dat het ontspannende effect van warmte onder andere te danken is aan het feit dat het de aanmaak van serotonine – het ‘gelukshormoon’ – aanzwengelt.

Ook stimuleert het een gevoel van verbondenheid: volgens Amerikaans onderzoek wordt de ervaring van fysieke warmte namelijk in dezelfde hersengebieden verwerkt als interpersoonlijke warmte.

Verder werkt ook op je rug floaten volgens onderzoek ontspannend. Zeker wanneer je dobbert onder zo’n immense, klassieke koepel die lijkt te fluisteren dat je zorgen in het licht der eeuwen best meevallen.

Om het effect van wellness (nog zo’n nieuw woord waarvan mensen al eeuwen de betekenis begrijpen) verder te versterken, kon je je in die sauna’s, thermen en kuuroorden van weleer vaak ook laten masseren en schoonheidsbehandelingen ondergaan.

Precies wat we vandaag de dag nog zoeken als we een dagje wellness boeken: even geen inspannende mentale bezigheden, even alle aandacht op zintuiglijke ervaringen gericht.

Een mooie natuurlijke omgeving voegt daar nog een extra dosis ontspanning aan toe, zo wees onderzoek de laatste jaren uit. Zomaar een paar factoren waardoor een paar dagen ‘kuren’ al een geweldige oppepper kan geven.

Training Mindful eten
Training

Training Mindful eten

  • Leer ontspannen omgaan met eten
  • Ontdek hoe je eetgedrag wordt beïnvloed
  • Inclusief meditatie en mindfulness-oefeningen
Bekijk de training
Nu maar
79,-

5x waarom kuren zo goed voor je is

Warmte

Een bezoek aan een sauna, warm bad of Moorbad – verwarmde turf – veroorzaakt kunstmatige koorts. Je immuunsysteem wordt flink aangezwengeld, wat sluimerende ontstekingen, een bron van vage pijntjes en somberheid, aanpakt.

Verder nemen de hartfrequentie en doorbloeding toe; daarmee heeft het hetzelfde opwekkende effect als een goede sportsessie. Er zijn aanwijzingen dat een saunabezoek de biologische klok ‘reset’, waardoor slaapproblemen kunnen verminderen.

Tot slot wakkert warmte de aanmaak van serotonine aan en stimuleert het vriendelijk gedrag doordat het een hersengebiedje activeert dat bepaalt of je iemand kunt vertrouwen. Wat meteen verklaart waardoor je in de sauna vaak zulke fijne gesprekken hebt.

Groen

In kuuroorden ben je zonder uitzondering omgeven door groen. Sommige liggen midden in de bossen, andere staan bekend om hun prachtige parken en botanische tuinen.

Alleen al de aanblik van al dat groen blijkt enorm bij te dragen aan een ontspannen gevoel, maar ook via andere routes lijken bomen ons goed te doen: volgens onderzoek van de Chinese natuurgeneeskundige Qing Li scheiden ze bijvoorbeeld stofjes uit – phytonciden – die, als we ze inademen, ons immuunsysteem versterken. Ander onderzoek liet zien dat de cortisolspiegel al door een kort ‘bosbad’ daalt.

Schone lucht

Diep ademen is goed tegen stress. Maar doe je dat midden in de stad, dan zuig je je longen meteen ook vol met ontstekingsbevorderend fijnstof. En er zijn sterke aanwijzingen dat dat behalve je fysieke ook je psychische gezondheid kan aantasten.

In de groene omgeving van kuuroorden is de lucht een stuk schoner. Bovendien vind je op sommige plekken nog gradeerwerken: houten constructies waarlangs zout bronwater naar beneden drupt. Dat vult de lucht met zoutdeeltjes, wat een reinigende werking heeft op de luchtwegen. Vooral mensen met astma en hooikoorts kunnen daar baat bij hebben.

Wisselbaden

Een warm bad is vooral troostend en weldadig. Wissel je warm en koud water af, dan krijg je andere effecten. Doordat je bloedvaten beurtelings uitzetten en vernauwen, wordt je bloedsomloop flink gestimuleerd en dat draagt onder andere bij aan een betere weerstand.

Training Mindful eten
Training

Training Mindful eten

  • Leer ontspannen omgaan met eten
  • Ontdek hoe je eetgedrag wordt beïnvloed
  • Inclusief meditatie en mindfulness-oefeningen
Bekijk de training
Nu maar
79,-

Ook zou het helpen tegen slapeloosheid en luchtweg- en gewrichtsklachten. De 19e-eeuwse Beierse pastoor Sebastian Kneipp wist zichzelf van (vermoedelijk) tbc te genezen op een regime van zulke wisselbaden, gecombineerd met beweging, een overwegend plantaardig dieet, gebruik van medicinale kruiden en het nastreven van innerlijke rust.

Kneipp maakte school met die holistische aanpak; vandaag de dag kun je nog overal in Duitsland terecht voor een Kneippkur. In 2015 werd ‘Kneippen’ zelfs door Unesco erkend als immaterieel Duits cultureel erfgoed.

Nieuwe gewoonten

Ongezond gedrag laat zich vaak lastig verdringen door gezondere gewoonten, maar even uit je vaste omgeving zijn wil nog wel eens helpen.

Je hebt dan letterlijk afstand van je dagelijkse sores, en doordat je minder stress hebt, verval je minder makkelijk in ingesleten ongezond gewoontegedrag. Daarbij kennen kuuroorden vaak een uitgebreid aanbod op het gebied van yoga, gezonde voeding en allerlei sporten.

Als je eenmaal in alle rust hebt ervaren wat dat voor je doet, wordt het thuis een stuk makkelijker om zo’n nieuwe routine vast te houden.

Top 10 kuuroorden net over de grens

Warm water vind je in elk kuuroord, maar daarnaast hebben ze allemaal wel iets unieks. Een paar opvallende extra’s van tien Duitse kuuroorden dicht bij Nederland:

Bad Ems: vanwege zijn zonnige ligging ook wel ‘klein Nice’ genoemd. Met een hypermodern saunapark aan de oevers van een idyllisch riviertje.

Bad Pyrmont: biedt onder andere Moorbäder, een bad in verwarmde turf dat ontspannend en pijnstillend werkt bij reuma en gewrichtsklachten.

Bad Homburg vor der Höhe: heeft een van de mooiste Duitse Kurparken, in 1854 aangelegd door de beroemde tuinarchitect Lenné.

Bad Arolsen: biedt mineraalwater waar met name mensen met maag-darmklachten baat bij hebben.

Bad Driburg: ligt in het Teutoburger woud, een nationaal park waarin veel wandelroutes zijn uitgezet; perfecte omgeving voor ‘bosbaden’.

Bad Nauheim: een van de kuuroorden waar je de ‘Kneippkur’ kunt ondergaan, een therapie die is erkend als immaterieel cultureel erfgoed.

Königstein im Taunus: het Kurbad maakt met zijn knaloranje en felblauwe seventiesarchitectuur een opvallend statement in de bosrijke omgeving.

Schmallenberg: een plaats in het lieflijke Sauerland die maar liefst zes kuuroorden telt, waaronder een Kneippkurort.

Willingen: Kneippheilbad vlak bij Natuurpark Diemelsee, dat de hoogste bergen van het Sauerland telt.

Winterberg: kuuroord in het Sauerland waar de lucht uitzonderlijk zuiver is; geliefd onder mensen met astma en allergieën.

De Duitse Kurkultur

Vlak over onze grens in Duitsland liggen verrassend veel kuuroorden. Dat komt onder andere doordat Duitsland, anders dan onze vlakke rivierdelta, rijk is aan warmwaterbronnen.

De Romeinen hadden dat tijdens hun veroveringstochten al snel in de gaten. Overal langs de limesde grenzen van het Romeinse rijk – in westelijk Duitsland zijn dan ook resten van Romeinse thermen gevonden.

Neem het chique kuuroord Baden-Baden, waar dagelijks 800.000 liter mineraalrijk water van 68°C uit de bodem opborrelt. Aan het begin van onze jaartelling stond al een badhuis op de plek waar in 1877 het Friedrichsbad werd gebouwd, wat om die reden een ‘Romeins’ uiterlijk kreeg.

Bij kuuroorden als Bad Nauheim en Bad Ems lagen eveneens Romeinse nederzettingen. Maar ook waar de Romeinen niet badderden, verrezen de afgelopen eeuwen kuuroorden waar Duitse en buitenlandse bezoekers verlichting vonden voor hun fysieke en psychische ongemakken.

Je vindt er parken waar het in alle seizoenen goed flaneren is, verfijnde restaurants die vaak biologische streekproducten serveren, concertzalen en musea. Kortom, oorden die alle zinnen strelen. En voor dat hele stressverlagende pakket hebben de Duitsers al eeuwen een veelzeggend woord: Kurkultur.

Kijk voor meer informatie over spa- en wellnesstips in Duitsland op germany.travel