De vraag

Wat is de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid?

Wij zijn een gezin van zes mensen – vier daarvan hebben de diagnose autisme. Drie van hen zijn daarnaast ook hoogbegaafd, met IQ’s tussen 140 en 155. Zij hebben dus hoogintelligent autisme. De vierde heeft naast autisme de aandachtsstoornis ADD (Attention Deficit Disorder).

Voor ons is het vaak onduidelijk waarin ‘kenners’ ons menen te kunnen classificeren binnen het vakje ASS (Autisme Spectrum Stoornis). Vaak zien wij bepaalde reacties van onszelf duidelijk als typisch kenmerk van hoogbegaafdheid. Waar ligt de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid, als sprake is van hoogintelligent autisme? Is er effectief niet een grote overlap tussen ASS en hoogbegaafdheid?

Het advies

Expert

Sander Begeer

Autisme expert

Aspecten van het gedrag van iemand met ASS (Autisme Spectrum Stoornis) kunnen inderdaad verward worden met hoogbegaafdheid.

Overlap tussen autisme en hoogbegaafdheid

Mensen met autisme zijn vaak zeer systematisch en analytisch ingesteld. Dit patroon zie je vaak ook terug bij hoogintelligente mensen zonder autisme – al hangt het wat af van de specifieke definitie van intelligentie. Bij laag intelligente mensen is het overigens óók vaak moeilijk om beperkingen met zekerheid toe te schrijven aan enerzijds autisme en anderzijds de verstandelijke beperking.

Onderscheid tussen autisme en hoogbegaafdheid

Een belangrijk verschil tussen autisme en hoogbegaafdheid is de sociale of emotionele intelligentie. Bij hoogbegaafde mensen met autisme zijn de sociaal emotionele vaardigheden vaak opvallend zwak ten opzichte van de verstandelijke vermogens. Dit is bij hoogbegaafde mensen zonder autisme niet het geval.

Daarnaast hebben mensen met autisme – hoog en laag functionerend, dus met een normale intelligentie of met een verstandelijke beperking – een andere vorm van intelligentie. Hun intelligentie is vaak disharmonisch: ze zijn bijvoorbeeld verbaal veel sterker zijn dan non-verbaal. Ook zie je bij autisme vaker ‘savant’ vaardigheden, waarbij iemand op een bepaald gebied uitblinkt, maar op andere domeinen vaak beneden gemiddeld presteert. De intelligentie van mensen zonder autisme is doorgaans harmonisch: een kind dat beter kan rekenen is bijvoorbeeld vaak ook beter in taal.

Het lastige van de diagnose ASS

Het probleem is dat een autisme diagnose gesteld wordt op basis van iemands gedrag en ontwikkeling. Hieraan kunnen natuurlijk vele oorzaken ten grondslag liggen. De vraag naar de specifieke grens tussen hoogbegaafdheid en autisme is moeilijk te beantwoorden voordat we meer te weten komen over de oorzaak van autisme. Maar voor die tijd is het ook van groot belang om de sociale problematiek van juist normaal of hoogbegaafde volwassenen beter in kaart te brengen.

Lees hier meer over de (vele) sterke punten van mensen met autisme

Meer weten over dit thema? Bekijk Hoogbegaafd
Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes
Training

Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes

  • Herken én doorbreek je belemmerende familiepatronen
  • Ontdek hoe je je eigen pad kunt bewandelen en voel je vrijer
  • Inspirerende video’s en opdrachten onder begeleiding van een contextueel therapeut
Bekijk de training
Nu maar
69,-
Deel dit artikel:
22 juni 2009 | Laatst gewijzigd op 26 september 2020

Lees ook deze artikelen

Hilde Geurts over de mooie kanten van autisme
Interview

Hilde Geurts over de mooie kanten van autisme

Mensen met autisme passen zich voortdurend aan. Ze doen hun best om anderen te begrijpen en zelf begrepen te worden. Volgens hoogl...
Deze self-nudges maken het je makkelijk om gezond(er) te eten
Branded content

Deze self-nudges maken het je makkelijk om gezond(er) te eten

Kun je vaak de zoete verleiding niet weerstaan? Dan zijn ‘self-nudges’ voor jou misschien wel de truc om vaker voor gezond te ...
Helende tonen
Kort

Helende tonen

Wie na een operatie getrakteerd wordt op korte muzieksessies, herstelt sneller. Dat blijkt uit promotieonderzoek van verpleegkundi...
Helende tonen
Kort

Helende tonen

Wie na een operatie getrakteerd wordt op korte muzieksessies, herstelt sneller. Dat blijkt uit promotieonderzoek van verpleegkundi...
Mijn man heeft ASS en ik wil bij hem weg – maar hoe doe ik dat?
Advies

Mijn man heeft ASS en ik wil bij hem weg – maar hoe doe ik dat?

Sinds een paar jaar weten mijn man en ik dat hij een autismespectrumstoornis (ASS) heeft. Sinds de diagnose valt heel veel op zijn...
Quinten in quarantaine – deel 3: ‘Er zit maar één ding op: spullen pakken en wegwezen’
Column

Quinten in quarantaine – deel 3: ‘Er zit maar één ding op: spullen pakken en wegwezen’

Quinten (9) heeft autisme. Ga dan maar eens om met een nieuwe werkelijkheid, waarin alle structuur is weggevallen. Samen met man S...
5 tips van Filemon voor het daten met iemand met autisme
Recensie

5 tips van Filemon voor het daten met iemand met autisme

Naar aanleiding van de nieuwe Netflix-serie 'Love on the Spectrum' geeft Filemon Wesselink 5 tips voor het daten met iemand met au...
Bij ons thuis: de kracht van gezinsrituelen
Artikel

Bij ons thuis: de kracht van gezinsrituelen

Vrijdagavond filmavond, een liedje voor het slapengaan, elk jaar samen een vakantiealbum maken. Elk gezin heeft zijn eigen rituele...
Mijn collega zegt niets meer
Advies

Mijn collega zegt niets meer

Ik werk samen met een collega (vrouw van 56 jaar) die volgens mij asperger heeft. De communicatie tussen ons is volledig vastgelop...
Asperger, ík? De impact van een late diagnose
Artikel

Asperger, ík? De impact van een late diagnose

Altijd knaagde het gevoel anders te zijn. Wat doet het met je als je pas als volwassene ontdekt dat je een psychische stoornis heb...
6253