De vraag

Wat is de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid?

Wij zijn een gezin van zes mensen – vier daarvan hebben de diagnose autisme. Drie van hen zijn daarnaast ook hoogbegaafd, met IQ’s tussen 140 en 155. Zij hebben dus hoogintelligent autisme. De vierde heeft naast autisme de aandachtsstoornis ADD (Attention Deficit Disorder).

Voor ons is het vaak onduidelijk waarin ‘kenners’ ons menen te kunnen classificeren binnen het vakje ASS (Autisme Spectrum Stoornis). Vaak zien wij bepaalde reacties van onszelf duidelijk als typisch kenmerk van hoogbegaafdheid. Waar ligt de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid, als sprake is van hoogintelligent autisme? Is er effectief niet een grote overlap tussen ASS en hoogbegaafdheid?

Het advies

Expert

Sander Begeer

Autisme expert

Aspecten van het gedrag van iemand met ASS (Autisme Spectrum Stoornis) kunnen inderdaad verward worden met hoogbegaafdheid.

Overlap tussen autisme en hoogbegaafdheid

Mensen met autisme zijn vaak zeer systematisch en analytisch ingesteld. Dit patroon zie je vaak ook terug bij hoogintelligente mensen zonder autisme – al hangt het wat af van de specifieke definitie van intelligentie. Bij laag intelligente mensen is het overigens óók vaak moeilijk om beperkingen met zekerheid toe te schrijven aan enerzijds autisme en anderzijds de verstandelijke beperking.

Onderscheid tussen autisme en hoogbegaafdheid

Een belangrijk verschil tussen autisme en hoogbegaafdheid is de sociale of emotionele intelligentie. Bij hoogbegaafde mensen met autisme zijn de sociaal emotionele vaardigheden vaak opvallend zwak ten opzichte van de verstandelijke vermogens. Dit is bij hoogbegaafde mensen zonder autisme niet het geval.

Daarnaast hebben mensen met autisme – hoog en laag functionerend, dus met een normale intelligentie of met een verstandelijke beperking – een andere vorm van intelligentie. Hun intelligentie is vaak disharmonisch: ze zijn bijvoorbeeld verbaal veel sterker zijn dan non-verbaal. Ook zie je bij autisme vaker ‘savant’ vaardigheden, waarbij iemand op een bepaald gebied uitblinkt, maar op andere domeinen vaak beneden gemiddeld presteert. De intelligentie van mensen zonder autisme is doorgaans harmonisch: een kind dat beter kan rekenen is bijvoorbeeld vaak ook beter in taal.

Het lastige van de diagnose ASS

Het probleem is dat een autisme diagnose gesteld wordt op basis van iemands gedrag en ontwikkeling. Hieraan kunnen natuurlijk vele oorzaken ten grondslag liggen. De vraag naar de specifieke grens tussen hoogbegaafdheid en autisme is moeilijk te beantwoorden voordat we meer te weten komen over de oorzaak van autisme. Maar voor die tijd is het ook van groot belang om de sociale problematiek van juist normaal of hoogbegaafde volwassenen beter in kaart te brengen.

Lees hier meer over de (vele) sterke punten van mensen met autisme

Meer weten over dit thema? Bekijk Hoogbegaafd
Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes
Training

Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes

  • Herken én doorbreek je belemmerende familiepatronen
  • Ontdek hoe je je eigen pad kunt bewandelen en voel je vrijer
  • Inspirerende video’s en opdrachten onder begeleiding van een contextueel therapeut
Bekijk de training
Nu maar
69,-
Deel dit artikel:
22 juni 2009 | Laatst gewijzigd op 26 september 2020

Lees ook deze artikelen

Mijn man heeft ASS en ik wil bij hem weg – maar hoe doe ik dat?
Advies

Mijn man heeft ASS en ik wil bij hem weg – maar hoe doe ik dat?

Sinds een paar jaar weten mijn man en ik dat hij een autismespectrumstoornis (ASS) heeft. Sinds de diagnose valt heel veel op zijn...
Dit doet het weer met je gemoed
Branded content

Dit doet het weer met je gemoed

Vrolijk als de zon schijnt, moe en somber als het regent? Héél normaal, want het weer heeft wel degelijk invloed op hoe je je vo...
Waarom mannen meer baat hebben bij een relatie dan vrouwen
Artikel

Waarom mannen meer baat hebben bij een relatie dan vrouwen

Heteroseksuele mannen hebben meer baat bij een liefdesrelatie dan vrouwen – en als de relatie wordt verbroken, lijden ze ook erg...
Waarom mannen meer baat hebben bij een relatie dan vrouwen
Artikel

Waarom mannen meer baat hebben bij een relatie dan vrouwen

Heteroseksuele mannen hebben meer baat bij een liefdesrelatie dan vrouwen – en als de relatie wordt verbroken, lijden ze ook erg...
De taalproblemen van Dorothy Bishop
Artikel

De taalproblemen van Dorothy Bishop

'Taalachterstand bij kinderen vormt een onbekend en onderschat probleem.' De Engelse psychologe Dorothy Bishop zou graag zien dat ...
Savantsyndroom: ‘Ik had geen idee dat ik bijzonder was’
Interview

Savantsyndroom: ‘Ik had geen idee dat ik bijzonder was’

Daniel Tammet (28) is geniaal: hij is een van ’s werelds beste rekenaars, spreekt tien talen en weet van elke willekeurige datum...
Ik zoek een relatiepsycholoog met verstand van asperger
Advies

Ik zoek een relatiepsycholoog met verstand van asperger

Ik ben op zoek naar een (relatie)psycholoog met verstand van Asperger. Mijn man heeft (nog) geen diagnose. Omdat wij zelf niet in ...
Kostschoolkind
Artikel

Kostschoolkind

De een beleefde er een heerlijke tijd, voor de ander was het een nachtmerrie. Terugblikken op een internaatsjeugd: ‘Terwijl je b...
‘Ik heb het zenuwstelsel van een prooidier’
Interview

‘Ik heb het zenuwstelsel van een prooidier’

Zelf is ze autistisch. Daardoor begrijpt ze schrikachtige dieren als geen ander. Ze zet zich in voor hun rechten, maar adviseert o...
Zijn kinderen met autisme agressiever?
Advies

Zijn kinderen met autisme agressiever?

Ik heb net de documentaire over de ervaringen van autistische schoolkinderen bekeken uit een eerdere vraag Mijn autistische kind t...
6253