De vraag

Mijn dochter kan niet tegen kritiek

Onze dochter (10) heb ik altijd gecomplimenteerd om haar inzet: ‘Daar heb je hard voor gewerkt’ of ‘De bomen op deze tekening zijn goed gelukt’. Ze vindt het echter moeilijk om kritiek te krijgen en vindt bijvoorbeeld dat ik haar moet voortrekken boven haar jongere neefje als we ergens samen zijn omdat ik haar moeder ben. Ik vind niet dat ik haar moet voortrekken. Natuurlijk vind ik mijn dochter speciaal, maar ik vind niet dat ze een speciale behandeling verdient. Dat vind mijn dochter zelf wel.

Hoe kan ik mijn kind helpen om haar zelfwaardering wat op te vijzelen? Waardoor ze beter tegen kritiek kan en voelt dat ze voldoende affectie van ons krijgt.

Het advies

Bedankt voor uw vraag. U schrijft dat uw dochter moeilijk kan omgaan met kritiek. Na kritiek wordt ze boos en vindt ze dat ze recht heeft op een voorkeursbehandeling.

Vaak hebben kinderen moeite met kritiek omdat ze een zogenaamde ‘fixed mindset’ hebben. Ze denken dat hun vaardigheden — hoe slim ze zijn, hoe goed ze iets kunnen — aangeboren en onveranderbare eigenschappen zijn. Als ze kritiek krijgen, denken ze vaak: ‘Ik ben gewoon te dom…’ en kunnen ze boos worden.

U zou uw dochter kunnen helpen een ‘growth mindset’ aan te leren. Met deze mindset beseffen kinderen zich dat hun vaardigheden kunnen verbeteren als ze veel oefenen. Deze mindset verandert een faalervaring in een leerervaring. Als ze kritiek krijgen, denken ze: ‘Ik wil nog een keer proberen!’ en storten ze zich weer op de taak.

U zou uw kind kunnen leren dat vaardigheden, zoals slimheid, werken als een spier. Als je vaardigheden veel gebruikt en goed traint, dan worden ze sterker — net als een spier sterker wordt als je deze veel gebruikt. Zelfs bekende wetenschappers, zoals Einstein, hebben heel hard moeten werken om zo slim te worden als ze waren.

Deels doet u dit al: U geeft uw kind al complimenten voor inzet (‘Je hebt goed je best gedaan!’) in plaats van voor vaststaande eigenschappen (‘Je bent zo slim!’). Zo helpt u uw kind een growth mindset ontwikkelen.

Meer weten over dit thema? Bekijk Opvoeden
Deel dit artikel:
1 juni 2015 | Laatst gewijzigd op 23 maart 2020

Lees ook deze artikelen

Mijn zoon (8) slaat en scheldt
Advies

Mijn zoon (8) slaat en scheldt

Geachte heer Matthys, Ik heb twee kinderen: A (8 jaar) en B (6 jaar). Vooral A kan ineens heel boos worden. De situaties zijn niet...
Je eigen pad kiezen: zo overwin je (samen) de obstakels
Branded content

Je eigen pad kiezen: zo overwin je (samen) de obstakels

Een nieuwe weg inslaan gaat vaak niet zonder slag of stoot. Ook al heb je helemaal helder wat je wilt, je komt obstakels tegen. Va...
Vrijer denken met defusie
Artikel

Vrijer denken met defusie

Ons verstand maakt het ons vaak moeilijk met ondermijnende gedachten. Met defusie, een techniek uit de Acceptance and Commitment T...
Vrijer denken met defusie
Artikel

Vrijer denken met defusie

Ons verstand maakt het ons vaak moeilijk met ondermijnende gedachten. Met defusie, een techniek uit de Acceptance and Commitment T...
Overleg maakt puber verstandig
Kort

Overleg maakt puber verstandig

De hersenen van pubers zijn nog niet klaar. Daardoor zijn ze nog klunzig in het nemen van beslissingen en het in toom houden van h...
Zo stimuleer je zelfstandigheid bij je kinderen
Column

Zo stimuleer je zelfstandigheid bij je kinderen

Hoe stimuleer je zelfstandigheid bij kinderen? Waarom kinderen steeds ervaringen moeten opdoen die eigenlijk nét buiten hun berei...
‘Hier maakt het niet uit hoe ik eruitzie in zwempak’
Verhaal

‘Hier maakt het niet uit hoe ik eruitzie in zwempak’

Te dikke tieners vallen vaak buiten de groep, ze worden gepest en zijn onzeker. Op zomerkamp leren ze dat ze wél iets waard zijn.
Mijn vriend kan niet tegen feedback
Advies

Mijn vriend kan niet tegen feedback

Als ik mijn vriend aanspreek op zijn gedrag, ervaart hij dat altijd als een aanval. Hij luistert niet en zodra ik uitgepraat ben s...
Jeugdpsycholoog Mitch Prinstein: ‘Hoe innemender je bent, hoe verder je komt’
Interview

Jeugdpsycholoog Mitch Prinstein: ‘Hoe innemender je bent, hoe verder je komt’

Met populaire kleuters komt het later ook wel goed. Maar middelbarescholieren met een hoge sociale status doen het juist slechter ...
De pijn van de afwijzing
Artikel

De pijn van de afwijzing

Iedereen is wel eens gekwetst – een gevoel dat jaren later nog pijnlijk oproepbaar is. Wat gebeurt er als we ons afgewezen voele...
576