De vraag

Ik voel mij vaak onaangenaam gespannen bij onbekenden

Beste Ursela,

Ik zit al enkele jaren met een heel diep probleem waar ik maar niet van af lijk te raken. Wanneer ik bij mensen ben heb ik heel vaak een onaangenaam gespannen gevoel. Ik ben altijd bang om iets te zeggen en ik heb het gevoel dat iedereen beter en leuker is dan mij.

Ik ben iemand die toch wel elk weekend uitgaat, maar dan met vrienden die ik door en door ken. Nu heb ik al zoveel gesprekken gehad met mensen die ik goed vertrouw. Zij vertellen me allemaal dat ik veel moet uitgaan en dat het wel zal verbeteren.

Intussen ben ik al bijna achttien geworden en blijf ik die sociale angsten behouden. Ik kan daardoor mezelf niet zijn in 90% van de gevallen of slechts gedeeltelijk. Die gespannenheid maakt mij helemaal kapot op mentaal en fysiek vlak.

Ik zou er alles voor over hebben om mij overal rustig te voelen en gewoon net als iedereen te kunnen doen. Ik hoop dat ik niet psychisch ziek ben of zo… En ik koester de stille hoop dat jij de oplossing kan bieden.. Ik zou je eeuwig dankbaar zijn…

Groeten van Timmetje

Het advies

Beste Timmetje,

Dat treft zeg! Maandagochtend, 7 mei 2007, las ik in de Telegraaf een column van Jeffrey Wijnberg, psycholoog en auteur van diverse interessante boeken. Een zeer herkenbaar verhaal waarin hij onder andere het volgende schrijft.

“Voor een grote groep is het maken van contact, laat staan het onderhouden van het contact, een dagelijkse nachtmerrie. Het grootste probleem is de naar-binnengekeerdheid. Alle energie, concentratie en aandacht wordt alleen gericht op eigen negatieve gevoelens en gedachten: ‘Kom ik goed over, zie ik er niet saai uit, heb ik wel iets zinnigs te zeggen, ben ik wel leuk genoeg, straks merkt iedereen dat mijn handen trillen, of, waarom zou iemand mij de moeite waard vinden?’

Ondanks deze harde werkelijkheid is het toch mogelijk de vicieuze cirkel van angst – vermijding – angst te doorbreken. Het geheim is om de spanning, onzekerheid en geremdheid voor lief te nemen, en tegelijkertijd toch de aandacht naar buiten te richten: de omgeving waar te nemen, te kijken naar die ene persoon, om vervolgens goed te volgen wat er gebeurt (hij zoekt iets in zijn tas). Dan kan het niet meer missen of er komt, als vanzelf, een logische vraag tevoorschijn: ben je iets kwijt? En daarmee raak ik aan de essentie van wat sociale angst, als sneeuw voor de zon kan doen verdwijnen, en dat is oprechte belangstelling. De succesformule voor elke ontmoeting en meer, blijft daarom: geef datgene wat uzelf het liefst hebben wilt”.

Een advies waar ik mij geheel bij aansluit. Want wat is in deze context sterker dan belangstelling tonen in een ander? Belangstelling die onze medemens zo op prijs stelt! Als je laat zien dat je oog hebt voor een ander, dat je open staat voor een ander en dat je oprecht geïnteresseerd bent in een ander, dan heb je de oplossingssleutel voor jouw sociale angsten in handen.

Oefen daarom nieuw gedrag. Geef jezelf kleine deelopdrachten en voer deze uit. Eventueel kun je met je goede vrienden afspreken dat ze je achteraf advies geven van wat je de volgende keer in de omgang met anderen misschien wel anders/beter kunt doen. Zie dit als een leerproces en haal je schouders op als je mogelijk eens een keer een minder leuke reactie krijgt. Dat is niet erg, want het brengt je steeds dichter bij het Timmetje die ook met onbekenden ontspannen en geheel zichzelf kletst, lacht en gezellig doet.

Een bekend gezegde luidt niet voor niets ‘al doende leert men’. Gun jezelf daarbij voldoende tijd om te oefenen en te leren. Schrijf indien gewenst je ervaringen op en vermeld datgene wat goed ging en wat voor verbetering vatbaar is. Noteer al je pluspunten en herhaal deze elke dag.

Anderzijds is en blijft het belangrijk dat je jezelf op waarde waardeert. Je bent minstens net zo goed en leuk als een ander én minstens net zo belangrijk voor een gezellig verkeer met anderen. Jouw vrienden zijn daar immers het levendige bewijs van! Maak daarom van je ‘probleem’ je kracht. Bijvoorbeeld door als een goede luisteraar (en die zijn goud waard!) door het leven te gaan. Indien gewenst, kun je ook altijd nog professionele begeleiding inschakelen, als je dat zou willen.

Timmetje, of je er nu voor kiest alleen, met vrienden of met een professional de vicieuze cirkel van angst-vermijding-angst te doorbreken, ik wens je veel succes toe met al jouw rasse schreden in de praktijk van alle dag. En ik hoop van harte dat je snel de rustige en ontspannen Timmetje wordt die je in gedachten hebt.

Hartelijke groet,
Ursela van Stekelenburg

Meer weten over dit thema? Bekijk Zelfvertrouwen
Deel dit artikel:
17 september 2007 | Laatst gewijzigd op 1 april 2020

Lees ook deze artikelen

Krassen in je lijf: noodkreet of modegril?
Artikel

Krassen in je lijf: noodkreet of modegril?

In jongerenbladen en op internet is het een geliefd onderwerp: jongeren die in zichzelf snijden en jongeren die daar weer commenta...
Dit is waarom we in de zomer meer zin in seks hebben
Branded content

Dit is waarom we in de zomer meer zin in seks hebben

Van barbecues en stranddagen tot vakanties en festivals. De zomer heeft veel te bieden als het om plezier gaat. En ja, dat geldt o...
Eva Cleven: ‘Nu ik weet waar ik vandaan kom, voel ik dat ik bestaansrecht heb’
Artikel

Eva Cleven: ‘Nu ik weet waar ik vandaan kom, voel ik dat ik bestaansrecht heb’

Dat ze is geadopteerd, heeft presentatrice Eva Cleven altijd geweten. Maar hoezeer dat haar heeft gevormd, ervaart ze pas sinds ee...
Eva Cleven: ‘Nu ik weet waar ik vandaan kom, voel ik dat ik bestaansrecht heb’
Artikel

Eva Cleven: ‘Nu ik weet waar ik vandaan kom, voel ik dat ik bestaansrecht heb’

Dat ze is geadopteerd, heeft presentatrice Eva Cleven altijd geweten. Maar hoezeer dat haar heeft gevormd, ervaart ze pas sinds ee...
Ik ben onzeker in groepssituaties
Advies

Ik ben onzeker in groepssituaties

Beste Fred, Ik ben niet zo handig in sociale situaties. Ik heb een gehoorprobleem, waardoor ik vaak een eerste aanzet tot een groe...
Quinten in quarantaine – deel 5: ‘Hoe leg ik uit dat afspreken opeens niet meer mag?’
Column

Quinten in quarantaine – deel 5: ‘Hoe leg ik uit dat afspreken opeens niet meer mag?’

Quinten (9) heeft autisme. Ga dan maar eens om met een nieuwe werkelijkheid, waarin alle structuur is weggevallen. Samen met man S...
Bestaat de empaat? Over verschillen in empatisch vermogen
Artikel

Bestaat de empaat? Over verschillen in empatisch vermogen

Empaten zijn trending op social media. En hoewel we (bijna) allemaal met anderen kunnen meevoelen, heeft de een dat inderdaad ster...
Geefregels
Artikel

Geefregels

De belangrijkste boodschap van een cadeau is dat we de relatie met de ander waarderen. Daarom fietsen we een hele middag door de s...
De moed om bang te zijn
Artikel

De moed om bang te zijn

Ze schamen zich ervoor, of voelen zich ‘raar’. Geen wonder dat veel mensen hun angststoornis of paniekaanvallen liever voor zi...
Mijn autistische kind toont geen verdriet
Advies

Mijn autistische kind toont geen verdriet

Op 7 augustus overleed mijn vader op 81-jarige leeftijd. Mijn zoon van 16 met ASS-stoornis had een heel bijzondere band met zijn o...
8200