Als een laptop die net terug is van de computerdokter. Dat effect, maar dan in uw hoofd: leeg, schoon, klaar voor de dingen die komen gaan. Bent u ook zo thuisgekomen van vakantie? En hebt u zich ook voorgenomen het ditmaal zo te houden? Dat relaxte tempo, die agenda zonder alarmerende geeltjes?

Waarschijnlijk ging u voorgaande jaren eveneens het najaar in met dergelijke intenties. Om steeds na een maand alweer naar een reset te snakken. Wees gerust, dat geldt niet alleen voor u. Vrijwel iedereen maakt namelijk dezelfde fundamentele denkfout als het gaat om plannen op de langere termijn. We weten allemaal dat het dom is te beloven overmorgen een grote klus af te hebben, maar op de vraag of we diezelfde klus over een maand kunnen doen, zeggen de meesten van ons zonder aarzeling ja.

En dat is dan niet omdat we na even nadenken hebben vastgesteld dat die klus prima in onze planning valt in te passen, maar omdat we er onberedeneerd van uitgaan dat we over een maand meer tijd zullen hebben dan nu. We kunnen ons domweg niet voorstellen dat de banaliteiten die ons vandaag toevallig van het Echte Werk afhouden, volgende maand nog steeds hun kop opsteken. Een uitpuilende papier­bak die ons de toegang tot de dossierkast verspert, een verwarmingsmonteur die echt alleen morgen ergens tussen half negen en half vijf kan langskomen; zulke dingen hinderen ons in het onvolkomen heden, maar in de toekomst toch niet?

Volgens de Amerikaanse onderzoekers Gal Zauberman en John Lynch is dat de reden waarom we massaal naar overcommitment neigen, en een maand na onze vakantie dus massaal tot de ontdekking komen dat we weer veel te veel hebben gepland in veel te weinig tijd.

Planningsregel 1: Vraag uzelf bij elke langetermijnafspraak af of u dit ook voor overmorgen zou beloven

Luidt uw antwoord ontkennend, waarom denkt u dan dat u deze belofte op een later moment wél kunt waarmaken? Rekent u stiekem toch nog op een magisch moment waarop u plotseling én alle tijd, én volop zin hebt in deze klus? Dan kunt u er beter nee tegen zeggen. Durft u dat niet? Dan hebt u een ander probleem dan tijdgebrek. Wílt u geen nee zeggen? Kijk dan wat u uit uw agenda kunt schrappen om er toch tijd voor te maken.

Een handig hulpmiddel bij het vrijmaken van tijd is de not-to-do-list. Zeker voor fanatieke doelijstjesmakers kan het opstellen van zo’n contra-lijstje een geweldige opluchting betekenen. Levert het door­nemen van e-mailnieuwsbrieven u zelden wat op? Voortaan meteen deleten! Glossy’s die u een dik en harig gevoel geven, vrienden die kroegavonden lang zeuren over de bierprijs; verspilde tijd, plaats ze op de nee-lijst.

Regel 2: Zet nooit plompverloren een afspraak in uw agenda

Of het nou gaat om een klus op uw werk of over een uitnodiging voor een etentje of bruiloft, denk altijd even na over de vraag welk ‘voorwerk’ deze toezegging behoeft. Misschien wordt u wel geacht een taart mee te brengen naar het etentje – wanneer gaat u die dan kopen of bakken? En moet er voor de bruiloft een lied gemaakt? Plan dat dan meteen in.

Probeer grotere klussen zo veel mogelijk op te splitsen in deeltaken en geef die elk een eigen plekje in uw agenda. Zo dwingt u zichzelf te checken wat er allemaal aan een bepaalde afspraak vastzit en of uw tijdsplanning wel reëel is.

Planningsregel 3: Plan structureel tijd in voor onvoorziene klussen

Het leven is nu eenmaal vol verrassingen – van tijd tot tijd moet iedereen de race richting glanzende toekomst gewoon even stopzetten om de deur open te doen voor de loodgieter. Plan uw dagen daarom nooit van ’s ochtends tot ’s avonds vol, maar houd iedere dag wat tijd vrij voor dergelijke klusjes.

Planningsregel 4: Ga in tijdsblokken werken

Op uw werk doet u het vast al: daar zoeft u bijvoorbeeld niet meer meteen naar iedere binnenkomende mail, maar neemt u op vaste momenten de inbox door – om alles vervolgens meteen af te handelen.

Probeer privé-bezigheden ook eens op die manier te clusteren. Amerikaans tijdsbestedingsonderzoek bracht namelijk aan het licht dat ons gevoel van drukte minstens zo sterk wordt veroorzaakt door de toegenomen versnippering van ons leven als door een groei van het aantal verplichtingen. Vergeleken met 1965 hebben we bijna net zoveel vrij te besteden uren, maar die uren zijn wel meer in kleine porties over de week verdeeld dan vroeger. Waardoor ze, volgens de onderzoekers, vooral ‘tailor made for tv’ lijken. Veel van onze vrije tijd ‘lekt weg’ door die versnippering.

Herkenbaar? Doe het dan eens anders. Richt bijvoorbeeld een bureaula in voor Nog Af Te Handelen Post en werk die één keer per week weg. En probeer alle boodschappen voor een week in één keer te doen; door weekmenu’s op te stellen, een strak voorraadbeheer in te voeren en eventueel een diepvries aan te schaffen, komt u al een heel eind.

Als het goed is, houdt u op die manier uiteindelijk meer aaneengesloten blokken ‘echte’ vrije tijd over, waarin u iets bevredigenders kunt doen dan doelloos voor de televisie hangen.

Tot slot: Gá ervoor. Houdt u het gevoel dat uw dagen overvol zijn, dan wilt u het waarschijnlijk gewoon drukdrukdruk hebben. Omdat ‘kalmkalmkalm’ minder status oplevert. Omdat u stiekem bang bent dat u geen fijne invulling kunt vinden voor uw vrije tijd. Of omdat u al die dingen die u doet gewoon leuk vindt, en echt niks wilt missen. Hoe dan ook, wie zijn agenda blijft volplempen, verliest het recht om te zeuren.

Dat is de boodschap van Discretionary time. A new measure of freedom. Het geklaag over tijdarmoede in de westerse wereld is in hoge mate een luxe-verschijnsel, stellen de auteurs van dit nog te verschijnen boek; we kunnen onze tijd veel meer naar eigen inzicht indelen dan we onszelf wijsmaken. Of meent u serieus dat u onder de armoedegrens belandt wanneer u een dag minder gaat werken? Dat u niet meer door de deur kunt als u stopt met spinning? Denk daar maar eens over na als u weer eens van kantoor naar crèche snelt, of direct uit de vergadering naar de fitnessclub draaft. U hoeft dit niet te doen, u wilt dit. Gefeliciteerd![/wpgpremiumcontent]