Uit recent onderzoek van uitvaartverzorger Monuta blijkt dat bijna de helft van de Nederlanders die afgelopen jaar een overlijden meemaakte, de uitvaart ongewenst niet kon bijwonen vanwege de coronamaatregelen. Dat kan enorme impact hebben op de rouw, zegt De Mönnink.
Omgaan met verlies
In dit e-book leer je :
- Je open te stellen voor wat het verlies met je doet
- Hoe je een overleden dierbare een nieuwe plek geeft in je leven
- Hoe je je rouwgevoelens de ruimte kunt geven die ze vragen
Waarom is nabijheid zo belangrijk bij afscheid nemen?
‘Door fysiek afscheid te nemen, komt de realiteit beter binnen. We hebben hetzelfde natuurlijke rouwinstinct als andere zoogdieren. Apen, olifanten, katten en honden nemen ook op een fysieke en zintuiglijke manier afscheid. Ze komen naderbij, kijken, ruiken, likken en voelen. Dat is een belangrijk onderdeel van het rouwproces; zo voel je echt dat iemand er niet meer is.
Als je alleen maar hoort dat iemand dood is, blijft het onwerkelijk. Bovendien wíllen we bij de uitgang van iemands leven aanwezig zijn, om troost en steun te geven. Dat helpt bij de verwerking. Die behoefte moesten veel mensen de afgelopen tijd onderdrukken.’
Wat zijn daarvan de gevolgen?
‘Als je niet op een natuurlijke, fysieke manier afscheid kunt nemen van een dierbare, kun je vastlopen in het rouwproces. Je kunt dan last houden van psychische en lichamelijke klachten zoals stress, depressie of slaapproblemen. Maar dat betekent niet dat alle mensen die niet normaal afscheid kunnen nemen vastlopen.’
Wat kun je doen om het rouwproces goed te doorlopen?
‘Als je niet bij een stervende op bezoek mag, kun je vragen of verpleegkundigen de laatste momenten vastleggen op camera. Je hebt dan in ieder geval de keuze of je ze wilt bekijken. Dit kan helpen de onomkeerbaarheid onder ogen te zien, je kunt (alsnog) emoties uiten en woorden van afscheid zeggen.
Vind een betrouwbare coach via Coachfinder
Coaching is een belangrijke stap in zelfontwikkeling. Maar de juiste coach vinden blijkt nog niet zo eenvoudig. Coachfinder helpt je in je zoektocht naar een coach die bij je past.
Vind je ideale coachGa op zoek naar antwoorden op vragen die je nog hebt (hoe lag iemand erbij? Heeft hij pijn gehad?) en kijk of je iets tastbaars, zoals een sieraad van de overledene, kunt zien. Door een glimp van iemand op te vangen, komt het beter binnen.
Bedenk waar je zelf behoefte aan hebt, ook al is het een jaar later: organiseer een afscheidsceremonie met een paar dierbaren, deel herinneringen op een plek die belangrijk was voor de overledene. Zo schep je ondanks de afstand toch de nabijheid die nodig is voor onze natuurlijke rouwbehoeften.’
