1. Onterecht optimisme: ‘Het kan alleen maar beter worden’ Mensen zijn in het algemeen veel te optimistisch als het gaat om het inschatten van hun kansen. Dat heeft psycholoog en Nobelprijswinnaar Daniel Kahneman, de grondlegger van behavioral economics, overtuigend aangetoond. Ook professionele beleggers hebben hun kansen op de financiële markt veel te gunstig ingeschat, waardoor ze te veel risico namen. Er werd grif gehandeld in hypotheken en schulden die nooit konden worden afbetaald – het allereerste begin van de kredietcrisis.
2. Verliesaversie: ‘Het komt wel weer goed’ De mens heeft een diepgewortelde afkeer van verlies. Geld kwijtraken raakt ons veel dieper dan geld winnen, toonde Kahneman aan – maar het vreemde is dat we daardoor juist roekelozer worden. Dreigen we geld te verliezen, dan blijven we tegen beter weten in hopen dat het wel goed komt. Dus dichtten Amerikaanse consumenten de ene creditcardschuld met de andere, in de overtuiging dat ze het binnenkort vast beter zouden hebben. Ook in de financiële wereld zijn waarschuwingen voor ondoorzichtige financiële constructies lang genegeerd. Pas nu de crisis wereldwijd om zich heen grijpt, zeggen experts in koor dat ze het allang zagen aankomen.