Wanneer wordt narcisme een echte persoonlijkheidsstoornis?

Beste R.,
Wanneer narcisme een persoonlijkheidsstoornis wordt, is puur een kwestie van definitie. We hebben, als het goed is, allemaal narcistische trekken, zowel in de zin van je willen tonen, jezelf stiekem het belangrijkst vinden en dergelijke, als in de zin van een ander eens te plezieren om er zelf een goed gevoel aan over te houden.

Persoonlijkheidsstoornis is een term die thuishoort in de diagnostiek van de DSM-IV, de algemeen gebruikte beschrijving van psychische symptomen. In die handleiding staat bij narcistische persoonlijkheidsstoornis: ‘Een diepgaand patroon van grootheidsgevoelens (in fantasie of gedrag), behoefte aan bewondering en gebrek aan empathie, beginnend in de vroege volwassenheid en tot uiting komend in diverse situaties’ en dan worden negen criteria genoemd, waarvan er minstens vijf positief moeten worden gescoord.

De stille, verborgen narcist, die juist de ander heel goed invoelt (zie het artikel ‘Eenzaam in het middelpunt’ op pagina 16 van het novembernummer 2002), valt dus helemaal buiten dit diagnostisch kader. En daar gaat het tweede deel van je vraag over. Nu weet ik eerlijk gezegd niet wat ik onder het begrip co-dependency moet verstaan. Voor een antwoord op je tweede vraag, zou je dat in een nieuwe mail even moeten uitleggen.

vriendelijke groet,
Frans Schalkwijk

• Frans Schalkwijk is vrijgevestigd psychotherapeut/psychoanalyticus en heeft in zijn praktijk regelmatig te maken met narcistische problematiek. De ervaring die hij daarmee heeft, leest u ook terug in zijn boeken Het diepst van je gevoel en Vrouwenlevens, beide uitgegeven bij Uitgeverij Balans.