De vraag

Puberzoon worstelt met gevoelens

Beste Kees,
Als mijn zoon van 15 ergens mee zit, of bang is, wordt hij vaak kwaad.

Ik probeer te achterhalen wat er is en vraag wat hij voelt – behalve boosheid. Maar dan wordt hij nog bozer. ‘Waarom wil jij het altijd over gevoelens hebben? Dat zijn mijn gevoelens, daar heb jij toch niks mee te maken,’ zegt hij dan. Hij ontkent dat hij bang is of zich zorgen maakt.

Waarom kan hij alleen de emotie woede uiten, en lukt het hem niet andere emoties te laten zien? Zijn jongere broer kan dat wel, die zegt gewoon dat hij gestrest is voor een toets, of bang is voor spinnen. Maar hun vader wordt ook vaak boos als er iets is.

Kunnen ze niet bij hun gevoel komen, begrijpen ze de emotie niet of is het niet mannelijk om bang te zijn en worden ze dan boos? Hoe kunnen ze meer met zichzelf meeleven, in plaats van boos te worden? En wat kan ik doen om hen daarbij te helpen?

Met vriendelijke groet,
Marlies

Het advies

Beste Marlies,
Het uiten van gevoelens is een vaardigheid die je leert in het omgaan met anderen. Je hebt belangrijke personen om je heen nodig die jou voorbeeldgedrag laten zien. Die belangrijke personen zijn in eerste instantie je ouders en andere gezinsleden, later zijn dat je vrienden. Het is belangrijk dat ouders en leraren optreden als rolmodel, zeker in de basisschooljaren.

Achter boos en agressief gedrag zit vaak een verborgen emotie zoals angst, verdriet of frustratie. Het boze gedrag is dan een manier om die emotie te verbloemen. Je doet je stoerder voor dan je bent en meestal lukt het dan om lastige en pijnlijke vragen te vermijden. Het is in de fase van adolescentie niet ongebruikelijk om zo met ingewikkelde emoties om te gaan. Jongens, maar ook meisjes, kunnen het moeilijk hebben in een relatie of met hun schoolwerk en zoeken een manier om met hun emoties om te gaan. Hulp van een volwassene is daarbij niet altijd gewenst. Sommige jongeren vinden het niet prettig dat ouders hun zwakke plek ontdekken.

Benoemen dat je een bepaalde emotie ziet bij je zoon is prima. Je kunt ook zeker een luisterend oor aanbieden. Wat je volgens mij moet vermijden is te ‘pusherig’ gedrag. Dat roept verzet op. Zo lang je het idee hebt dat het meer voor jou een probleem is dan voor je zoon zou ik me niet al te druk maken. Pas als het gedrag gaat veranderen en er sprake is van een aanhoudend patroon van boos gedrag waar iedereen onder lijdt, moet je aan de bel trekken, bijvoorbeeld bij een huisarts. Dan is er wellicht iets aan de hand.

Er is trouwens een verschil tussen je boos voelen en boos doen. Een gevoel van boosheid hebben is oké, het kan je zomaar overkomen. Je boos gedragen is een ander verhaal. Op het moment dat jij als moeder hinder ondervindt van het boze gedrag van je zoon, kun je een duidelijke grens stellen: ‘Als jij niet over je boosheid wilt praten dan accepteer ik dat. Wat ik niet accepteer is dat je mij een slecht gevoel geeft/dat je met deuren smijt/ dat je voortdurend ruzie met mij zoekt etc. Stop dit boze gedrag of ga naar een plek waar ik er geen last van heb.’

Ik hoop dat je met deze antwoorden een manier kunt vinden om met de voor jou lastige situatie om te gaan.

Met vriendelijke groeten
Kees van Overveld

Meer weten over dit thema? Bekijk Opvoeden
Training Positief opvoeden voor puberouders
Training

Training Positief opvoeden voor puberouders

  • Positief contact maken met je kind
  • Omgaan met je eigen emoties én die van je kind
  • Afspraken maken en grenzen stellen
Bekijk de training
Nu maar
79,-
Deel dit artikel:
28 september 2014 | Laatst gewijzigd op 20 april 2020

Lees ook deze artikelen

Populaire pubers: niet altijd geliefd, maar wel de hoogste status
Artikel

Populaire pubers: niet altijd geliefd, maar wel de hoogste status

Populaire pubers zijn lang niet altijd geliefd. Maar ze hebben wél de hoogste status in de groep.
Waarom de zon ons gezonder en gelukkiger maakt
Branded content

Waarom de zon ons gezonder en gelukkiger maakt

Hoera, de zon laat zich weer vaker zien. En dat is fijn, want een dagelijkse portie zon maakt ons gezonder, gelukkiger en vergroot...
Minicursus selfcare
Artikel

Minicursus selfcare

Goed voor jezelf zorgen is belangrijk en toch schiet het er vaak bij in. Welke gebieden verdienen meer aandacht bij jou? Beantwoor...
Minicursus selfcare
Artikel

Minicursus selfcare

Goed voor jezelf zorgen is belangrijk en toch schiet het er vaak bij in. Welke gebieden verdienen meer aandacht bij jou? Beantwoor...
Snel boos? Ontdek welke emotie er echt onder zit
Artikel

Snel boos? Ontdek welke emotie er echt onder zit

Even flink ontploffen is zo makkelijk, maar je schiet er niets mee op. Peggy van der Lee probeert haar boze emoties te ontwarren e...
‘Gettokinderen zijn echt niet per definitie verloren’
Artikel

‘Gettokinderen zijn echt niet per definitie verloren’

Het is een mythe dat kinderen uit achterstandswijken opgroeien voor galg en rad, zegt Delbert Elliott. In het boek Good kids from ...
Onze dochter trekt zich terug
Advies

Onze dochter trekt zich terug

Er is weinig over van de vrolijke dochter (14) die wij hadden. Ze is de laatste tijd vaak verdrietig, in onze ogen om kleine dinge...
Bescherming tegen foute vrienden
Kort

Bescherming tegen foute vrienden

Ze zijn de nachtmerrie van ­iedere ouder: 'verkeerde vrienden' die je brave puberzoon of -dochter meeslepen in duistere zaakjes. ...
Socialere pubers
Kort

Socialere pubers

Hoe maak je egocentrische pubers socialer? Heel simpel, zo suggereert onderzoek door Nederlandse psychologen. Laat ze een kwartier...
Bezopen toestand
Artikel

Bezopen toestand

Alcohol kan onherstelbare schade aanrichten in het ­puberbrein. Hoog tijd dus om paal en perk te stellen aan het ‘comazuipen’...
1187