Beste Annette,
Ik vraag me af: als iemand eenmaal ‘afhankelijk’ is, en als dat door een therapeut ook als zodanig wordt geduid, kan zo iemand daar dan door therapie vanaf komen? Of is het iets waar je mee om moet leren gaan? Is het dus een ‘psychische aandoening’ waar je mee moet leren leven of iets waar iemand helemaal van af kan komen?
Roos
Beste Roos,
Ik vind het erg gevaarlijk als een therapeut iemand als ‘afhankelijk’ aanduidt en zodanig ook etiketteert. Niemand is alleen maar afhankelijk en tegelijkertijd is ieder mens afhankelijk. Autonomie binnen verbondenheid. Daar draait het bij ons allemaal om.
Natuurlijk is de ene persoon autonomer (zelfstandiger) en heeft wat meer moeite met het aangaan van verbindingen, terwijl terwijl de andere persoon goed is in betrokken zijn bij de ander, in het zorgen voor de ander etcetera, maar weer meer moeite heeft met zelfstandig de verantwoordelijkheid dragen van eigen verlangens.
Afhankelijkheid is voor mij dus absoluut geen ‘psychische aandoening’. Ik zie het meer als een doorgeschoten kant (te veel van het goede) van een onderliggende kernkwaliteit: de ander betrekken bij de verantwoordelijkheid van het geheel, zorgen voor de ander, attent zijn naar anderen etcetera. Deze ‘afhankelijke’ persoon heeft echter te veel respect en waardering voor de ander en heeft te weinig (vaak door eigen socialisatieproces zo gegroeid) respect voor zichzelf.
Therapiepunt voor mij voor deze persoon zou zijn: leren beseffen dat je goed voor de ander zorgt door juist goed voor jezelf te zorgen. Oude beelden, dat je dan egoïstisch zou zijn, kloppen niet! Om hulp vragen is voor mij iets anders dan je afhankelijk opstellen. Als je de ander om hulp vraagt kun je wel degelijk zelf de regie nog in handen houden!
Vergelijk het maar met dorst: Als je de ander vertelt dat je dorst hebt (en graag wil hebben dat de ander je iets te drinken geeft) dan stel je je gedeeltelijk afhankelijk op. Als jij concreet bij jezelf onderzoekt of je water of bijvoorbeeld een Witbiertje wilt drinken, dan hou je de regie over je eigen verlangens. Pas als de ander jou koffie geeft, terwijl je dat niet lust en jezelf oplegt dit te moeten drinken (bijvoorbeeld omdat de ander het zo goed bedoelt) dan pas stel je je afhankelijk op.
Roos, laat je niet als ‘afhankelijk’ bestempelen. Pas als je dit klakkeloos slikt van de therapeut, dan ben je afhankelijk. Het feit dat je via deze weg je eigen vraag stelt, bewijst voor mij je (groeiende) zelfstandigheid!
Succes,
Annette Man-Mul