Ik bloos vrij snel

Beste Louise,
Blozen is inderdaad een vervelend verschijnsel, waarover allerlei theorieën bestaan. Het nieuwst is een evolutionair psychologische theorie, waarin blozen juist als een ontwapende kwaliteit wordt gezien die anderen over het algemeen positief waarderen (en daarom adaptieve waarde heeft). Zo had je het waarschijnlijk nog niet gezien!

Er schijnt ook een operatie mogelijk te zijn voor extreme blozers, waarbij de bloosverschijnselen verdwijnen. Maar dat is volgens mij snijden in gezond vlees en waarom zou je dat doen… Het is wel belangrijk te weten dat de gewaarwording van het blozen veel sterker is dan wat er werkelijk te zien is, zoals anderen je wellicht al eens hebben gemeld. Jij voelt je rood en warm worden, en de ander ziet helemaal niets of nauwelijks iets.

Een ander opvatting is dat blozen het lichamelijke verschijnsel van de emotie schaamte is, en dan lijkt mij altijd een geloofwaardige hypothese. Je beschrijft dat zelf ook: je wil zo snel mogelijk stoppen dat anderen naar je kijken. De onderliggende dynamiek is waarschijnlijk dat je worstelt met zelfwaardering, met de vraag wat je waard bent, of je gezien mag worden of dat je gedachten en gevoelens raar zijn en beter verborgen zouden blijven.

Daarover nadenken kan een verandering in gang gaan zetten. En dè truc is natuurlijk: verwoorden wat er gebeurt: ‘Ik merk dat ik bloos …’ of ‘ Ik vind het niet makkelijk om in het midden van de aandacht te staan, dus als ik soms een beetje bibberig overkom, komt dat daardoor’. Dan kan dat alvast niet meer worden ontdekt.

vriendelijke groet,
Frans Schalkwijk

• Frans Schalkwijk  is vrijgevestigd psychoanalyticus/psychotherapeut voor psychoanalyse, psychoanalytische psychotherapie en partnerrelatie therapie. Hij is opleider bij deNederlandse Vereniging voor Psychoanalyse en lid van de Nederlandse Vereniging voor Psychoanalytische Psychotherapie. Hij publiceerde meerdere boeken over psychoanalyse..