De vraag

Hebben linkshandigen vaker synesthesie?

Beste Reinoud,
Ik heb laatst ‘ontdekt’ dat ik synesthesie heb; ik ging er vroeger altijd vanuit dat iedereen cijfers en bepaalde letters in kleuren zag. Blijkt dat dat niet zo is en dat het dus een naam heeft 🙂 Ik heb gelezen dat dit kan komen door meer witte stof-verbindingen tussen hersenhelften.

Nu vroeg ik me af of er nog mogelijke ‘gevolgen’ zijn door meer verbindingen? En of er een verband bestaat tussen synesthesie en linkshandigheid? Ik ken namelijk twee mensen die ook synesthesie hebben en ook linkshandig zijn. Is dit gewoon een mooi toeval of bestaat er iets van literatuur over?
Groeten van Nina

Het advies

Reinoud de Jongh

Hersenwetenschapper

 

Beste Nina,
Dat is geen toeval, of in ieder niet alleen toeval: synesthesie komt vaker voor bij linkshandigen. Daarnaast heeft het een genetische basis, waardoor het in sommige families vaker voorkomt. Vroeger werd gedacht dat synesthesie veel vaker voorkomt onder vrouwen dan onder mannen, maar onderzoek uit 2006 toonde aan dat er niet of nauwelijks sprake is van een sekseverschil – vrouwen zouden er alleen vaker mee naar buiten komen.

Een populair idee is dat er in het brein van synestheten verbindingen bestaan tussen bijvoorbeeld de hersengebieden die actief worden bij het zien van letters en cijfers, en V4, het hersengebied dat kleur verwerkt. Het cijfer ‘4’ wordt daardoor bijvoorbeeld als blauw ervaren. Onderzoek laat inderdaad zien dat synestheten over meer witte massa  beschikken (de bekabeling tussen hersencellen) in bepaalde delen van hun brein, én dat letters en cijfers bij hen zorgen voor een sterkere activatie van V4 dan bij niet-synestheten.

Vanaf de geboorte neemt het aantal verbindingen tussen hersencellen explosief toe. Een groot deel daarvan wordt later niet nuttig bevonden en weggesnoeid. Mogelijk blijven er bij synestheten verbindingen behouden die bij andere mensen het veld ruimen. We zouden als het ware allemaal als synestheet ter wereld komen, maar de meeste van ons verliezen dat vermogen wanneer we opgroeien.

Hoewel synesthesie soms in verband wordt gebracht met autisme en epilepsie, en synestheten geen hoogvliegers zouden zijn als het gaat om rekenen en richtingsgevoel, lijkt het over het algemeen toch vooral een handige eigenschap te zijn. Afgezien van dat het een inspiratiebron kan zijn voor kunst, kan het ook het geheugen ten goede komen. Wanneer je bijvoorbeeld een getallenreeks probeert te onthouden, is het best handig als de getallen gepaard gaan met een fraai kleurenpalet.

vriendelijke groet,
Reinoud de Jongh

  • Reinoud de Jongh is biopsycholoog en wetenschapsjournalist. In Psychologie Magazine schrijft hij al vijf jaar de maandelijkse rubriek ‘Breinbrekers’.

Meer lezen?

  • Reinoud de Jongh, Hersenkronkels, hoe uw hersenen u maken tot wie u bent, 2006, Uitgeverij Contact
  • Reinoud de Jongh, Breinfabels, Uitgeverij Contact

 

Meer weten over dit thema? Bekijk Hersenen
Deel dit artikel:
1 april 2010 | Laatst gewijzigd op 27 mei 2020

Lees ook deze artikelen

Helende tonen
Kort

Helende tonen

Wie na een operatie getrakteerd wordt op korte muzieksessies, herstelt sneller. Dat blijkt uit promotieonderzoek van verpleegkundi...
Waarom bladeren door een fotoboek je gelukkig maakt
Branded content

Waarom bladeren door een fotoboek je gelukkig maakt

Heb je ergens nog een stapel fotoboeken liggen? Pak ze uit de kast en ga weer eens lekker bladeren. Terugblikken op mooie momenten...
Het zit niet áltijd tussen de oren: over de darm-breinconnectie
Artikel

Het zit niet áltijd tussen de oren: over de darm-breinconnectie

Somberheid, angsten, psychoses: meestal wijzen we het brein aan als boosdoener. Maar recent onderzoek laat zien dat de oorzaak van...
Het zit niet áltijd tussen de oren: over de darm-breinconnectie
Artikel

Het zit niet áltijd tussen de oren: over de darm-breinconnectie

Somberheid, angsten, psychoses: meestal wijzen we het brein aan als boosdoener. Maar recent onderzoek laat zien dat de oorzaak van...
Het leed van de synestheet
Kort

Het leed van de synestheet

Ze kunnen een kleur 'proeven' en ze 'zien' geluiden: synestheten. Neurowetenschapper Michael Banissy onderzocht wat voor persoonli...
Het zit niet áltijd tussen de oren: over de darm-breinconnectie
Artikel

Het zit niet áltijd tussen de oren: over de darm-breinconnectie

Somberheid, angsten, psychoses: meestal wijzen we het brein aan als boosdoener. Maar recent onderzoek laat zien dat de oorzaak van...
De kleur van muziek
Artikel

De kleur van muziek

Eén op de twintig mensen heeft synesthesie: ze ervaren geuren bij geluiden, of ‘proeven’ het verschil tussen een kriebeltrui ...
Media en cultuur: onze tips voor mei 2024
Artikel

Media en cultuur: onze tips voor mei 2024

Tips van de redactie om deze maand te lezen, luisteren of zien op het gebied van psychologie.
ADHD diagnose op latere leeftijd: ‘Eindelijk begrijp ik waarom ik zo ben’
Artikel

ADHD diagnose op latere leeftijd: ‘Eindelijk begrijp ik waarom ik zo ben’

Raar en gemankeerd, zo voelde journalist Hanneke Mijnster (43) zich jarenlang. Het leven ging haar niet heel slecht af, maar het w...
Oproep: deel je geheim
Artikel

Oproep: deel je geheim

Je hebt al jaren een heimelijke liefde die je maar niet kunt loslaten en je partner weet van niets. Of je hebt schulden die je aan...
5574