De vraag

Hebben linkshandigen vaker synesthesie?

Beste Reinoud,
Ik heb laatst ‘ontdekt’ dat ik synesthesie heb; ik ging er vroeger altijd vanuit dat iedereen cijfers en bepaalde letters in kleuren zag. Blijkt dat dat niet zo is en dat het dus een naam heeft 🙂 Ik heb gelezen dat dit kan komen door meer witte stof-verbindingen tussen hersenhelften.

Nu vroeg ik me af of er nog mogelijke ‘gevolgen’ zijn door meer verbindingen? En of er een verband bestaat tussen synesthesie en linkshandigheid? Ik ken namelijk twee mensen die ook synesthesie hebben en ook linkshandig zijn. Is dit gewoon een mooi toeval of bestaat er iets van literatuur over?
Groeten van Nina

Het advies

Reinoud de Jongh

Hersenwetenschapper

 

Beste Nina,
Dat is geen toeval, of in ieder niet alleen toeval: synesthesie komt vaker voor bij linkshandigen. Daarnaast heeft het een genetische basis, waardoor het in sommige families vaker voorkomt. Vroeger werd gedacht dat synesthesie veel vaker voorkomt onder vrouwen dan onder mannen, maar onderzoek uit 2006 toonde aan dat er niet of nauwelijks sprake is van een sekseverschil – vrouwen zouden er alleen vaker mee naar buiten komen.

Een populair idee is dat er in het brein van synestheten verbindingen bestaan tussen bijvoorbeeld de hersengebieden die actief worden bij het zien van letters en cijfers, en V4, het hersengebied dat kleur verwerkt. Het cijfer ‘4’ wordt daardoor bijvoorbeeld als blauw ervaren. Onderzoek laat inderdaad zien dat synestheten over meer witte massa  beschikken (de bekabeling tussen hersencellen) in bepaalde delen van hun brein, én dat letters en cijfers bij hen zorgen voor een sterkere activatie van V4 dan bij niet-synestheten.

Vanaf de geboorte neemt het aantal verbindingen tussen hersencellen explosief toe. Een groot deel daarvan wordt later niet nuttig bevonden en weggesnoeid. Mogelijk blijven er bij synestheten verbindingen behouden die bij andere mensen het veld ruimen. We zouden als het ware allemaal als synestheet ter wereld komen, maar de meeste van ons verliezen dat vermogen wanneer we opgroeien.

Hoewel synesthesie soms in verband wordt gebracht met autisme en epilepsie, en synestheten geen hoogvliegers zouden zijn als het gaat om rekenen en richtingsgevoel, lijkt het over het algemeen toch vooral een handige eigenschap te zijn. Afgezien van dat het een inspiratiebron kan zijn voor kunst, kan het ook het geheugen ten goede komen. Wanneer je bijvoorbeeld een getallenreeks probeert te onthouden, is het best handig als de getallen gepaard gaan met een fraai kleurenpalet.

vriendelijke groet,
Reinoud de Jongh

  • Reinoud de Jongh is biopsycholoog en wetenschapsjournalist. In Psychologie Magazine schrijft hij al vijf jaar de maandelijkse rubriek ‘Breinbrekers’.

Meer lezen?

  • Reinoud de Jongh, Hersenkronkels, hoe uw hersenen u maken tot wie u bent, 2006, Uitgeverij Contact
  • Reinoud de Jongh, Breinfabels, Uitgeverij Contact

 

Meer weten over dit thema? Bekijk Hersenen
Deel dit artikel:
1 april 2010 | Laatst gewijzigd op 27 mei 2020

Lees ook deze artikelen

Emoties bij dieren
Verhaal

Emoties bij dieren

Een beledigde mensaap wacht geduldig op het juiste moment om zijn gram te halen. Bonobo’s lossen sociale spanningen op met een b...
Keuzes maken? Kijk eens opnieuw naar je waarden
Branded content

Keuzes maken? Kijk eens opnieuw naar je waarden

Sta je op een keerpunt in je leven? Laat je vooral niet leiden door anderen en emoties. Volgens experts kun je beter weer eens sti...
In dit museum is het binnenkort ‘Selfcare Sunday’: waarom jij daarbij wilt zijn
Artikel

In dit museum is het binnenkort ‘Selfcare Sunday’: waarom jij daarbij wilt zijn

Zoals je misschien al hebt gelezen, staat het najaar bij Psychologie Magazine in het teken van selfcare. We werken samen met het M...
In dit museum is het binnenkort ‘Selfcare Sunday’: waarom jij daarbij wilt zijn
Artikel

In dit museum is het binnenkort ‘Selfcare Sunday’: waarom jij daarbij wilt zijn

Zoals je misschien al hebt gelezen, staat het najaar bij Psychologie Magazine in het teken van selfcare. We werken samen met het M...
Annemarieke Fleming: ‘Er hangt veel schaamte rond het nemen van rust’
Artikel

Annemarieke Fleming: ‘Er hangt veel schaamte rond het nemen van rust’

Doordat we altijd maar ‘aan’ staan, zijn we massaal moe. Gezondheidszorgpsycholoog Annemarieke Fleming pleit voor een cultuuro...
Het leed van de synestheet
Kort

Het leed van de synestheet

Ze kunnen een kleur 'proeven' en ze 'zien' geluiden: synestheten. Neurowetenschapper Michael Banissy onderzocht wat voor persoonli...
De kleur van muziek
Artikel

De kleur van muziek

Eén op de twintig mensen heeft synesthesie: ze ervaren geuren bij geluiden, of ‘proeven’ het verschil tussen een kriebeltrui ...
Dit kun je doen als een dierbare radicaliseert
Artikel

Dit kun je doen als een dierbare radicaliseert

Steeds meer mensen ontwikkelen extreem gedachtegoed. Hierdoor is de kans ook groter dat je dit ziet gebeuren bij iemand in je eige...
Eva Cleven: ‘Nu ik weet waar ik vandaan kom, voel ik dat ik bestaansrecht heb’
Artikel

Eva Cleven: ‘Nu ik weet waar ik vandaan kom, voel ik dat ik bestaansrecht heb’

Dat ze is geadopteerd, heeft presentatrice Eva Cleven altijd geweten. Maar hoezeer dat haar heeft gevormd, ervaart ze pas sinds ee...
Psychiater Christiaan Vinkers over stress en burn-outs
Interview

Psychiater Christiaan Vinkers over stress en burn-outs

Als we de media moeten geloven, loopt half Nederland met burn-outklachten. Maar volgens onderzoeker en psychiater Christiaan Vinke...
5574