De vraag

Complimenten die het zelfvertrouwen versterken

Ik werk in het onderwijs en heb in mijn opleiding tot remedial teacher (een leraar die hulp geeft aan leerlingen met leerproblemen of gedragsstoornissen, red.) geleerd dat gerichte feedback geven op het proces goed zou werken voor het zelfvertrouwen van een kind. Dat wil zeggen:
1. complimenteren met hoe het kind aan zijn opdracht heeft gewerkt,
2. waardering uitspreken voor de goede werkhouding en
3. vragen hoe hij/zij het voor elkaar heeft gekregen dat de opdracht goed is gelukt.
Hoe denkt u hierover?

Het advies

Bedankt voor uw vraag. Zoals u terecht aangeeft: het ene compliment is het andere niet. Niet alle complimenten geven kinderen meer zelfvertrouwen. Sterker nog, sommige complimenten werken averechts.

Sommige complimenten zijn gericht op het proces: hoe kinderen tot een bepaalde uitkomst zijn gekomen, zoals hoeveel moeite ze ergens voor hebben gedaan of welke strategieën ze hebben gebruikt. Voorbeelden zijn:
‘Wat heb je hard gewerkt!’ of ‘Wat heb je goed nagedacht over deze oplossing!’
Deze complimenten geven kinderen het idee dat ze hun vaardigheden kunnen ontwikkelen en verbeteren. Dit wordt een ‘growth mindset’ genoemd. Kinderen met deze mindset zoeken naar uitdagende taken, omdat ze hiervan kunnen leren. Als ze een taak moeilijk vinden, blijven ze doorzetten tot het is gelukt. En als ze falen, dan denken ze: de volgende keer zal ik beter mijn best doen of zal ik het anders aanpakken.

Andere complimenten zijn gericht op de persoon: op de vaardigheden en talenten van kinderen, zoals ‘Wat ben je slim!’ of ‘Wat kun je goed rekenen!’. Deze complimenten geven kinderen het idee dat hun vaardigheden vaststaan. Je kunt het, of je kunt het niet, en daar kun je niks aan veranderen. Dit wordt een ‘fixed mindset’ genoemd. Kinderen met deze mindset durven geen uitdagende taken te doen, omdat ze bang zijn om te falen en erachter te komen dat ze iets niet zo goed kunnen. Als ze een taak moeilijk vinden, geven ze snel op, omdat ze denken dat ze het toch niet kunnen. En als ze falen, dan denken ze: ik kan het niet…

Dus ik ben het met u eens. Als u kinderen wilt aanmoedigen om uitdagende taken te proberen, om door te zetten als het tegenzit, en om te leren van fouten — dan kunt u complimenten het best richten op het proces, niet op de persoon.

Meer weten over dit thema? Bekijk Opvoeden
Training Ontspannen opvoeden
Training

Training Ontspannen opvoeden

  • Ontdek hoe je als ouder positief en relaxed blijft
  • Omgaan met de emoties van je kind
  • Voor ouders met kinderen in de basisschoolleeftijd
Bekijk de training
Nu maar
79,-
Deel dit artikel:
16 november 2015 | Laatst gewijzigd op 23 maart 2020

Lees ook deze artikelen

10 redenen om vandaag nog te dansen
Artikel

10 redenen om vandaag nog te dansen

Het is een oerdrift: van een goede beat krijgt iedereen zin om te bewegen. Schuif de tafel aan de kant en dans jezelf vrolijk - ma...
Dit is waarom stilte goed is voor je brein
Branded content

Dit is waarom stilte goed is voor je brein

Sluit je ogen, spits je oren. Wat hoor je? Dikke kans dat het om je heen verre van stil is. En laat stilte nou net goed zijn voor ...
3 manieren om relaties te verdiepen
Artikel

3 manieren om relaties te verdiepen

Het belangrijkste in ons leven is samen te vatten in twee woorden, zo blijkt uit onderzoek: andere mensen. Het beste wat je dus vo...
3 manieren om relaties te verdiepen
Artikel

3 manieren om relaties te verdiepen

Het belangrijkste in ons leven is samen te vatten in twee woorden, zo blijkt uit onderzoek: andere mensen. Het beste wat je dus vo...
De crèche is zo gek nog niet
Artikel

De crèche is zo gek nog niet

Sinds de Nijmeegse ontwikkelingspsycholoog Marianne Riksen-Walraven waarschuwde voor de negatieve invloed van de crèche, is de di...
Mijn baby is geen blanco blad
Artikel

Mijn baby is geen blanco blad

Redacteur Dagmar en zoon Mika (6 weken) krijgen een babyconsult
Onderzoek: strenge ouders houden ADHD in stand
Artikel

Onderzoek: strenge ouders houden ADHD in stand

Kinderen met ADHD hebben minder kans dat zij over hun stoornis heen groeien als ze langdurig kritische en negatieve reacties van h...
Pesten tegengaan met effectieve Finse methode
Verhaal

Pesten tegengaan met effectieve Finse methode

Verontruste ouders, machteloze leerkrachten… Ook dit schooljaar zullen er in klaslokalen overal in het land weer verhitte discus...
Welke van de vier opvoedingsstijlen werkt het beste?
Verhaal

Welke van de vier opvoedingsstijlen werkt het beste?

Je zoon is in de gang aan het voetballen. Hij weet natuurlijk dat dat niet de bedoeling is, maar hij kan de verlokking niet weerst...
Wanneer verwen je kinderen te veel?
Column

Wanneer verwen je kinderen te veel?

Ouders zijn weleens bang dat ze hun kind kunnen verpesten door het te verwennen, merkt ontwikkelingspsycholoog Steven Pont. Ze vre...
218