Dat hersenen reageren op schelden was al bekend. Wat is er nieuw aan jullie onderzoek?
‘We hebben aangetoond dat beledigingen al binnen 200 milliseconden een reactie geven in het brein, sneller dan bij complimenten. En die gevoeligheid blijf bestaan, ook als iemand al een half uur zinnetjes leest met beledigingen zoals in ons experiment. We worden dus niet immuun voor negatieve uitingen; ze blijven de aandacht trekken.’
Betekent de reactie in de hersenen dat we emotioneel geraakt zijn?
‘De activiteit geeft puur aan dat een stimulus onze aandacht trekt, in dit geval heel snel. Omdat we EEG-onderzoek deden, konden we niet zien of de hersengebieden voor emoties actief waren. Maar omdat we emotioneel geladen woorden gebruikten, ligt dat wel voor de hand.
Waarom zijn we zo gefocust op beledigingen?
‘Het heeft zin om op negatieve dingen te letten. Dat zijn vaak signalen voor gevaar, waar we dus iets mee moeten. Die negativity bias kennen we uit andere domeinen en speelt dus ook in taal.’
Wat zegt het experiment over hoe we in het echte leven op beledigingen reageren?
‘Als het brein in een labsituatie tijdens het aflezen van herhalende beledigingen van een computerscherm zo snel en sterk reageert, dan is de kans groot dat dat in het echte leven ook gebeurt. We zijn blijkbaar heel gevoelig voor beledigingen.’
Kun je leren om juist meer aandacht aan complimenten te schenken?
‘Die eerste, snelle aandachtreactie van de hersenen, daar doe je niet zoveel aan. Maar we denken dat je wel kunt leren om een andere invulling te geven aan het emotionele effect. Je hoeft niet overstuur te raken van een belediging. We zijn op dit moment aan het onderzoeken hoe je dat zoveel mogelijk voorkomt. Als je bijvoorbeeld terugzegt: ‘Je bent zelf een sukkel’ of: ‘Je hebt vast een rotdag,’ dempt dat de reactie? Die data moeten we nog analyseren.’