Ze zien hun gedrag het liefst als een samenhangend geheel. Duitse en Amerikaanse experts noemen dat een ‘complete identiteit’ en hebben onderzocht hoe we daarmee omgaan op het gebied van ons werk.

Horen dat je minder succesvol bent dan je denkt, of dat je ongeschikt bent voor de baan die je hebt, kan een bedreiging zijn voor die complete identiteit: in je hoofd komt je gedrag immers overeen met je zelfbeeld.

Om die bedreigde identiteit te herstellen, lijken we behoorlijk ver te willen gaan; het onderzoek suggereert dat mensen zelfs bereid zijn tot oneerlijk gedrag. De proefpersonen benadeelden klanten, sjoemelden en verzonnen argumenten voor hun eigen gelijk – alles om de ‘complete identiteit’ van iemand die goed is in zijn werk te behouden.

Dat bleek een belangrijker drijfveer dan ethisch handelen. De onderzoekers denken dat zulk gedrag in meer beroepsgroepen voorkomt dan alleen bij de onderzochte zakenmensen en advocaten in spe.

Incomplete professional identity goals override moral concerns, Journal of Experimental Social Psychology, juli 2016