Ik durf geen vrienden te maken

Beste anoniem,
Allereerst: ik ben GZ-psycholoog maar tevens psychotherapeut, met een erkende zogeheten BIG-registratie (‘Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg’). Deze titel en registratie worden pas toegekend na een lange vervolgopleiding, en de registratie kun je beschouwen als een kwaliteitskeurmerk; therapeut kan nl iedereen zich noemen. De reden waarom ik dit zo specifiek noem is dat er zoveel misverstanden over mijn vak – deze komen ook naar voren komen uit je verhaal over de zoektocht naar de hulp die het meest aansluit bij jouw hulpvraag.

Een eerstelijnspsycholoog mag, net als een GZ-psycholoog, van de ziektekostenverzekering maar 8 keer iemand zien om hem of haar van zijn klachten af te helpen. Het komende jaar wordt dit, in het kader van de bezuinigingen, zelfs teruggebracht tot 5 keer. Een psychotherapeut mag iemand langer zien als een bepaalde diagnose en bijbehorende behandeling dat vereist. Je werkt dan als specialist en het heet dan 2e lijnszorg. Je kunt hiervoor terecht in de grotere instellingen voor geestelijke gezondheidszorg, maar ook bij vrijgevestigde psychotherapeuten in enkele of in groepspraktijken.

Zelf werk ik ook in zo’n praktijk. Als iemand zich tot ons wendt kijken we welke behandeling het beste bij iemand past – dus bij zijn persoon, probleem en vraag aan ons.
De schemagerichte benadering bestaat al lang en gaat inderdaad over een hardnekkig, in vroege jaren vaak reeds gevormd, stelsel van gedachten, gevoelens en interpretaties die steeds een vaste uitkomst hebben. Bijvoorbeeld ‘ik hoor er niet bij’, ‘ik ben niet goed genoeg’, ‘mensen kunnen mij kwaad doen’…

Ik denk dat een psychotherapiebehandeling op zijn plaats is en die mag gelukkig iets langer duren dan een 1e lijns behandeling. Een psychotherapeut kijkt wat je nodig hebt en wat bij je past. Hij of zij heeft meer methoden en technieken ter beschikking.

Teruggaan naar de bron van je probleem hoeft niet per sé nodig te zijn maar kan helpen oude nare ervaringen te verwerken. Het veranderen van negatieve gedachten en gevoelens is vaak succesvol met behulp van methoden uit de (cognitieve) gedragstherapie. Je leert je gedachten, gevoelens en (soms zelfs lichamelijke) reacties herkennen in je dagelijks leven. Door ze te onderzoeken word je je meer bewust van de rol die ze spelen in je omgang met anderen. Je krijgt meer inzicht en gaat ook mogelijkheden ontdekken om je gedachten bij te sturen en te oefenen met ander gedrag.

In de langzaam vertrouwde relatie met je therapeut kun je bespreken en inbrengen wat je onderweg tijdens het gewenste veranderingsproces tegenkomt. Hoe lang het duurt voordat je tevreden bent met het resultaat is niet altijd vooraf precies te zeggen maar je kunt wel tussentijds een planning en prognose maken.

Het kan zijn dat je geadviseerd wordt een groepstherapie te doen. Daarin liggen veel meer mogelijkheden om van anderen terug te krijgen wat je gedrag oproept. Dat kan heel erg nuttig zijn en biedt tegelijkertijd al een uitgebreid oefenterrein. Vooraf kun je een drempel ervaren; logisch, dat is juist onderdeel van je probleem en is voor iedereen in zekere mate spannend. Als je deze drempel eenmaal genomen hebt kan de groep juist een veilige haven zijn waarin je kan leren je veiliger te voelen en een eigen plaats in te nemen.

Als ik je brief nog eens lees zou ik me kunnen voorstellen dat je met een groepstherapie het beste geholpen bent; vaak duurt zo’n traject wel wat langer, minimaal een jaar zou ik hiervoor uittrekken.

Vriendelijke groet,
Susanne Donders