Help: ik wil eindelijk af van mijn sociale angst

Beste Aïsha,

Het is voor mij moeilijk om op basis van 1 mailtje precies te snappen wat er aan de hand is en een grondig advies te geven. Toch zijn er een aantal dingen die me opvallen in je mail die het mogelijk maken dat je last hebt van een sociale fobie.

Net als jij beschrijft hebben mensen met een sociale fobie vaak angst voor contact met anderen en vrezen dat anderen hun negatief zullen beoordelen. Soms komt dit doordat ze vroeger negatieve ervaringen meemaakten zoals pesten, maar dat hoeft niet altijd het geval te zijn.

Negatieve gedachten (bijv. ‘de ander vindt mij stom’) die er zijn in een sociale situatie komen vaak snel en automatisch opzetten (soms heb je niet eens door dat je het denkt) en zijn dus ook moeilijk te stoppen.

Omdat dit soort gedachten nare gevoelens zoals spanning en angst oproepen is het vaak makkelijker sociale situaties uit de weg te gaan en zo deze gevoelens te vermijden. Op die manier blijft die negatieve gedachte echter voortbestaan (je komt er immers nooit achter of het allemaal wel zo erg was – misschien vindt de ander je helemaal niet zo stom) en kun je in een vicieuze cirkel van negatieve gedachten, angst en vermijden terechtkomen.

Uit je mail komt in ieder geval naar voren dat bij jou de angst al heel lang bestaat en dat het een groot gevolg heeft voor je leven. Soms lijkt het dan een beetje ingesleten in wie je bent. Er is dan ook geen slimme truc om het snel en makkelijk even anders te doen.

Zoals je in de loop van je leven als het ware geleerd hebt om een negatieve reactie te verwachten en je angstig te voelen, zo zou je nu opnieuw moeten leren om ook snel en automatisch andere dingen te denken (om door te gaan om het voorbeeld ‘de ander vindt mij stom’ – ‘misschien vindt iemand je wel niet stom maar leuk, of vindt iemand eigenlijk helemaal niets maar denkt hij aan wat hij vanavond zal gaan eten’).

Om dat zelf te doen is erg moeilijk. Ik raad je aan om eens te gaan praten met een cognitief gedragstherapeut (die vind je bijvoorbeeld via de VCGT). Zo iemand kan je helpen om eens opnieuw naar je gedachten te kijken, of je helpen om situaties weer aan te gaan om zo die vicieuze cirkel te doorbreken.