Vergroot je intelligentie – Het Mozart-effect

In 1993 maakten Amerikaanse neurobiologen bekend dat luisteren naar muziek effect kan hebben op je IQ-score. De onderzoekers hadden dat ontdekt door hun proefpersonen een aantal ruimtelijke tests laten doen nadat ze eerst aan verschillende 'geluidscondities' waren onderworpen.

Het Mozart-effect

Deelnemers die voorafgaand aan de tests hadden geluisterd naar het eerste deel van Mozarts Sonate voor twee piano’s in D majeur (K.448), bleken 8 tot 9 ruimtelijk-IQ-punten hoger te scoren dan proefpersonen die ontspanningsoefeningen te horen hadden gekregen of een tijdje in stilte had doorgebracht. De krantenkoppen jubelden: luisteren naar klassieke muziek maakt slim!

Het effect bleek echter maar een minuut of vijftien aan te houden. Bovendien zijn er sinds 1993 maar enkele andere muziekstukken ontdekt die dezelfde werking hebben. Deze hebben met elkaar gemeen dat ze zeer regelmatig en symmetrische van opbouw zijn. Een van de mogelijke verklaringen voor het effect luidt daarom nu dat de ‘architectuur’ van Mozarts sonate het hersendeel dat ruimtelijke taken afhandelt, op dezelfde manier aan het werk zet als ruimtelijk-IQ-tests. De sonate zou als het ware een opwarmertje voor de hersenen zijn.

Wat zit daarachter?

Een andere mogelijke verklaring ligt in de opwekkende werking van Mozarts vlotte riedeltje. Een heel wat trager, droeviger stuk als Albinoni’s Adagio in G mineur bleek bijvoorbeeld geen enkel effect te hebben op de testscores. Bovendien vonden weer andere onderzoekers dat luisteren naar een verhaal van Stephen King ook een positief IQ-effect had. Overigens wel alleen onder liefhebbers van Stephen King…

Al met al lijkt K.448 niet de toverformule die er eerst in werd gezien. Wie echt duurzaam intelligenter wil worden, kan beter muziek gaan máken dan beluisteren; mensen die actief een instrument bespelen, blijken namelijk gemiddeld drie tot vier IQ-punten meer te scoren op tests.

Niettemin kun je het natuurlijk proberen, even naar K.448 luisteren voor je getest wordt. Dat wil zeggen, als je van Mozart houdt.

Zelf proberen?

Het Mozart-effect heeft zich in experimenten voorgedaan bij deze composities:
Sonate voor 2 piano’s in D majeur (K.448) – W.A. Mozart
en
Acroyali/Standing in Motion – Yiannis Hrysomallis en.wikipedia.org/wiki/Mozart_effect

Het Mozart-effect bleek tijdens experimenten niet op te treden bij deze compositie: Albinoni – Adagio in G mineur http://www.youtube.com/watch?v=XMbvcp480Y4

auteur

Anne Pek

Anne Pek is (wetenschaps)journalist en eindredacteur.

» profiel van Anne Pek

Lees ook deze artikelen

Brok in de keel
Kort

Brok in de keel

Een traantje laten bij Ed Sheeran, huilend meezingen met Adele: bij veel mensen roept muziek emoties op. Maar uit recent onderzoek...
Waarom we altijd loyaal blijven aan onze ouders
Branded content

Waarom we altijd loyaal blijven aan onze ouders

‘Jongens huilen niet.’ Of: ‘Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg.’ In iedere familie worden dit soort waarden en ove...
Lale Gül: ‘Ik ben nu wel mezelf, maar dood voor mijn familie’
Interview

Lale Gül: ‘Ik ben nu wel mezelf, maar dood voor mijn familie’

Haar autobiografische debuut bracht zoveel teweeg dat ze besloot een vervolg te schrijven. Toch vraagt schrijver Lale Gül zich af...
Lale Gül: ‘Ik ben nu wel mezelf, maar dood voor mijn familie’
Interview

Lale Gül: ‘Ik ben nu wel mezelf, maar dood voor mijn familie’

Haar autobiografische debuut bracht zoveel teweeg dat ze besloot een vervolg te schrijven. Toch vraagt schrijver Lale Gül zich af...
Daniel Goleman ‘Aandacht is de basis van alles’
Artikel

Daniel Goleman ‘Aandacht is de basis van alles’

Op de juiste momenten je focus kunnen richten op de juiste zaken. Volgens Daniel Goleman, de psycholoog achter de term ‘emotione...
Te slim voor de werkvloer
Kort

Te slim voor de werkvloer

Hoogbegaafden lopen in hun werk vaak tegen problemen op, zegt Annelien van Kempen, loopbaancoach voor mensen met een buiten­gewon...
Wat heeft een hoogbegaafd kind nodig op school?
Artikel

Wat heeft een hoogbegaafd kind nodig op school?

Over hoogbegaafdheid wordt flink gediscussieerd in wetenschaps- en onderwijsland. Dat komt doordat er geen eenduidige definitie is...
Een cd om bij in slaap te vallen
Artikel

Een cd om bij in slaap te vallen

De titel van de cd, 'Een prettige vlucht', zal het marketingtechnisch wel goed doen, maar angstige luchtreizigers alleen vormen ee...
Sam Bettens: ‘Dat mijn kinderen nu papa zeggen, maakt álles uit’
Artikel

Sam Bettens: ‘Dat mijn kinderen nu papa zeggen, maakt álles uit’

Sam Bettens (48) van K’s Choice had altijd al een knagend gevoel dat er iets niet klopte, maar het besef transgender te zijn, kw...
Sociaal door muziek
Kort

Sociaal door muziek

Samen trommelen, dansen op muziek van K3: uw peuter plukt er later de vruchten van.
7474