De vraag

Mijn zoon van vijf schrijft in spiegelbeeld

Beste Ewald,
Mijn zoon (5) is spelenderwijs bezig met het leren schrijven van cijfers en letters. Nu krijgt hij op school (Montessori) ook ‘cijferwerkjes’, waarbij hij een lijst met cijfers overschrijft van een blaadje. Dat doet hij consequent in spiegelbeeld. Grappig genoeg heeft hij zijn naam er ook in spiegelbeeld boven geschreven, hoewel hij het woordbeeld daarvan heel goed kent en ‘m al heel lang overal opschrijft. Gaat de impliciete regel ‘alles dezelfde kant op’ boven: ‘zo ziet mijn naam eruit’? Leert een kind dat de afspraak is dat wij in het westen van links naar rechts lezen en schrijven, of verwerft het die kennis via herkenning van woordbeelden?

Sterre

Het advies

Beste Sterre,
Schrijven in spiegelbeeld rond 5, 6 jaar is een veel voorkomend verschijnsel, dat ik heel interessant vind. Het heeft te maken met de onomkeerbaarheid van de psychologische operaties in de kleuterleeftijd. Pas rond 7, 8 jaar worden die omkeerbaar. En voor het vatten van de stelregel dat links-rechts en rechts-links niet gelijk zijn aan elkaar zijn omkeerbare denkoperaties een noodzakelijke voorwaarde, hoe raar dat misschien ook klinkt.

Bijna alle kleuters schrijven ook letters omgekeerd, vooral bij de S, de N, de Z, de b, de d, de p en (maar die komt nauwelijks voor in het Nederlands) de q is dat goed te zien. Er is daarom geen enkel bezwaar tegen spelenderwijs leren schrijven en lezen in de kleuterleeftijd – dan bepaalt je zoon immers zelf wanneer ie ermee wil ophouden. Ik maak me echter grote zorgen over het vele schoolse, zogeheten ‘voorbereidende’, leren schrijven en lezen van kleuters in Nederland.
Laat je zoon eens enkele twee of drie regels overschrijven. Dikke kans dat ie dat slingerend zal doen, bijvoorbeeld eerst van rechts naar links en dan meteen op de regel eronder van links naar rechts. Dat heet boustrofedon – ‘op de wijze van een ploegende boer’.

Schrijf je observaties gerust aan de webredactie – die stuurt ze me dan wel door.

Succes en groeten,
Ewald

Meer weten over dit thema? Bekijk Opvoeden
Deel dit artikel:
25 maart 2006 | Laatst gewijzigd op 12 maart 2020

Lees ook deze artikelen

‘Ik weet hoe je je voelt’
Kort

‘Ik weet hoe je je voelt’

Niemand die beter weet hoe een kind in zijn vel zit dan de ouders zelf, toch? Nieuw onderzoek laat zien dat het tijd is om dat ide...
6 nieuwe romans en thrillers voor onder de kerstboom
Branded content

6 nieuwe romans en thrillers voor onder de kerstboom

Geen idee wat je met kerst moet geven aan je dierbaren? Een boek is altijd goed. Om te geven, maar ook te krijgen. Dit zijn een pa...
Vriendschap – Eeuwig of voor even?
Verhaal

Vriendschap – Eeuwig of voor even?

Sommige vriendschappen zijn voor altijd en andere verwateren - dat hoort bij het leven. Maar hoe is het mogelijk dat we zelfs die ...
Vriendschap – Eeuwig of voor even?
Verhaal

Vriendschap – Eeuwig of voor even?

Sommige vriendschappen zijn voor altijd en andere verwateren - dat hoort bij het leven. Maar hoe is het mogelijk dat we zelfs die ...
Abnormale angsten
Kort

Abnormale angsten

Van de psychische problemen bij kinderen komen angstoornissen het meest voor. Psycholoog Maaike Nauta ontdekte dat zestig tot zeve...
Sarah Waters: ‘Een mens moet z’n eigen rotzooi opruimen’
Interview

Sarah Waters: ‘Een mens moet z’n eigen rotzooi opruimen’

Schrijfster Sarah Waters (45) is van eenvoudige afkomst, net als veel van haar hoofdpersonen. Ze oogst alom lof voor haar romans, ...
Poepfase duidt op denksprong
Kort

Poepfase duidt op denksprong

Ontwikkeling Tussen 33/4 jaar en 41/2 jaar leren kinderen generaliseren en verbanden leggen, legt ontwikkelingspsycholoog Ewald Ve...
Acht vrijmoedige vragen aan Mark Haddon
Interview

Acht vrijmoedige vragen aan Mark Haddon

Het staat al bij tien miljoen mensen op de boekenplank: Het wonderbaarlijke voorval met de hond in de nacht. Een wereldsucces dus...
Moeder van een kind met het downsyndroom: ‘Er werd ons steeds een stukje hoop afgenomen’
Verhaal

Moeder van een kind met het downsyndroom: ‘Er werd ons steeds een stukje hoop afgenomen’

Het was een schok voor Stephanie dat haar dochter het syndroom van Down bleek te hebben. Toen ze aan het idee begon te wennen, vol...
De tragiek van het wolfskind
Artikel

De tragiek van het wolfskind

Wolfskinderen zijn kinderen die lange tijd zonder menselijk contact weten te overleven. Soms gaan ze een relatie aan met dieren, s...
8969