De vraag

Mijn zoon van vijf schrijft in spiegelbeeld

Beste Ewald,
Mijn zoon (5) is spelenderwijs bezig met het leren schrijven van cijfers en letters. Nu krijgt hij op school (Montessori) ook ‘cijferwerkjes’, waarbij hij een lijst met cijfers overschrijft van een blaadje. Dat doet hij consequent in spiegelbeeld. Grappig genoeg heeft hij zijn naam er ook in spiegelbeeld boven geschreven, hoewel hij het woordbeeld daarvan heel goed kent en ‘m al heel lang overal opschrijft. Gaat de impliciete regel ‘alles dezelfde kant op’ boven: ‘zo ziet mijn naam eruit’? Leert een kind dat de afspraak is dat wij in het westen van links naar rechts lezen en schrijven, of verwerft het die kennis via herkenning van woordbeelden?

Sterre

Het advies

Beste Sterre,
Schrijven in spiegelbeeld rond 5, 6 jaar is een veel voorkomend verschijnsel, dat ik heel interessant vind. Het heeft te maken met de onomkeerbaarheid van de psychologische operaties in de kleuterleeftijd. Pas rond 7, 8 jaar worden die omkeerbaar. En voor het vatten van de stelregel dat links-rechts en rechts-links niet gelijk zijn aan elkaar zijn omkeerbare denkoperaties een noodzakelijke voorwaarde, hoe raar dat misschien ook klinkt.

Bijna alle kleuters schrijven ook letters omgekeerd, vooral bij de S, de N, de Z, de b, de d, de p en (maar die komt nauwelijks voor in het Nederlands) de q is dat goed te zien. Er is daarom geen enkel bezwaar tegen spelenderwijs leren schrijven en lezen in de kleuterleeftijd – dan bepaalt je zoon immers zelf wanneer ie ermee wil ophouden. Ik maak me echter grote zorgen over het vele schoolse, zogeheten ‘voorbereidende’, leren schrijven en lezen van kleuters in Nederland.
Laat je zoon eens enkele twee of drie regels overschrijven. Dikke kans dat ie dat slingerend zal doen, bijvoorbeeld eerst van rechts naar links en dan meteen op de regel eronder van links naar rechts. Dat heet boustrofedon – ‘op de wijze van een ploegende boer’.

Schrijf je observaties gerust aan de webredactie – die stuurt ze me dan wel door.

Succes en groeten,
Ewald

Meer weten over dit thema? Bekijk Opvoeden
Deel dit artikel:
25 maart 2006 | Laatst gewijzigd op 12 maart 2020

Lees ook deze artikelen

Doen alsof maakt slim
Kort

Doen alsof maakt slim

Spelen dat je een elfje of astronaut bent stimuleert de ontwikkeling van belangrijke geheugenfuncties, zeggen Amerikaanse wetensch...
6 nieuwe romans en thrillers voor onder de kerstboom
Branded content

6 nieuwe romans en thrillers voor onder de kerstboom

Geen idee wat je met kerst moet geven aan je dierbaren? Een boek is altijd goed. Om te geven, maar ook te krijgen. Dit zijn een pa...
3 manieren om relaties te verdiepen
Artikel

3 manieren om relaties te verdiepen

Het belangrijkste in ons leven is samen te vatten in twee woorden, zo blijkt uit onderzoek: andere mensen. Het beste wat je dus vo...
3 manieren om relaties te verdiepen
Artikel

3 manieren om relaties te verdiepen

Het belangrijkste in ons leven is samen te vatten in twee woorden, zo blijkt uit onderzoek: andere mensen. Het beste wat je dus vo...
Spoken in de nacht
Kort

Spoken in de nacht

Een kind dat ‘s nachts steeds schreeuwend wakker wordt of slaapwandelt. Zorgwekkend of heel normaal? Canadese wetenschappers heb...
De invloed van vroege ervaringen
Interview

De invloed van vroege ervaringen

Ze doet al meer dan 25 jaar onderzoek naar de sociaal-emotionele ontwikkeling van baby's en peuters. Een paar jaar geleden trok ze...
Zo krijg jij meer moed
Kort

Zo krijg jij meer moed

We hebben allemaal wel iets wat we graag zouden willen, maar niet durven. Dat kan van alles zijn: je baan opzeggen, een Tinder-pro...
Spelen in het babylab
Artikel

Spelen in het babylab

Wanneer leert een kind woorden herkennen, of doelgericht actie te ondernemen? Veel eerder dan de klassieke ontwikkelingspsychologe...
Column Roos Vonk: Van de nood een deugd maken
Column

Column Roos Vonk: Van de nood een deugd maken

Een goede vriend werd door zijn derde geliefde gedumpt. Au. ‘Mensen zeggen dan: kop op, je leert van een crisis,’ klaagde hij,...
Onze dochter wijst haar vader af
Advies

Onze dochter wijst haar vader af

Beste Jolet, Onze dochter van twee jaar en drie maanden wijst haar vader voortdurend af. Bij alles wat hij haar aanbiedt, roept ze...
8969