Prof. dr. Wiesje van der Flier doet onderzoek naar alzheimer en dementie. Ze is sinds 2004 als hoogleraar verbonden aan het VUmc Alzheimercentrum in Amsterdam. In Psychologie Magazine vertelt ze over haar werk, heb je zelf een vraag over alzheimer of dementie? Stel ‘m onderaan de pagina.Â
Wat is dementie?
Dementie is een verzamelnaam voor zo’n vijftig ziektevormen die de hersenen aantasten en waardoor iemand steeds slechter gaat functioneren. De meest voorkomende oorzaak van dementie – in zo’n driekwart van de gevallen – is de ziekte van Alzheimer. Dat is ook de reden dat de twee woorden weleens door elkaar worden gebruikt. Ook bij jong dementerenden is alzheimer de meest voorkomende vorm, maar zij krijgen relatief vaker dan ouderen andere vormen van dementie, zoals frontotemporale dementie.
Opvallend genoeg wordt nergens geregistreerd hoeveel ÂNederlanders precies lijden aan dementie. Wiesje van der Flier, hoogleraar en hoofd onderzoek van het Alzheimercentrum van het VU medisch centrum in Amsterdam, houdt het op ruim 260.000 mensen. Naar schatting 20.000 daarvan zijn jong: tussen 35 en 65 jaar.
Als je jong dementeert
Bij jong dementerenden manifesteert de ziekte zich vaak anders dan bij ouderen, bij wie vergeetachtigheid de boventoon voert. Bij alzheimer krijgt een deel problemen met spraak of met de visuele informatieverwerking. ‘Vaak waren ze al langer onhandig; liepen tegen deurposten aan of raakten paaltjes met de auto.’ Bij frontotemporale dementie, waarbij op jonge leeftijd de voorste hersenen worden aangetast, verandert vooral het gedrag. Iemand kan apathisch worden, maar ook heel ontremd. Koopziek bijvoorbeeld, of erg direct in alle uitingen.
Juist dit doort afwijkende symptomen wordt vaak laat herkend als tekenen van dementie. En dat is zonde, zegt Van der Flier. ‘Ik krijg geregeld te horen: Wat maakt het uit of er een diagnose is? Er is toch niets aan te doen. Het klopt dat we nog geen medicijn hebben, maar zorg hoort óók bij behandeling. Bovendien helpt het als patiënten en hun omgeving begrijpen wat er speelt en daar hun leven naar kunnen inrichten.’
Voor Psychologie Magazine beantwoordt ze tijdelijk lezersvragen. Heb je iemand in je nabije omgeving met Alzheimer? Wat heb je altijd willen weten over Alzheimer maar nooit kunnen of durven vragen? Stel je vraag (anoniem) in het formulier hieronder en de beste vragen leggen we voor aan Wiesje. Benieuwd naar de antwoorden? Abonneer je op onze nieuwsbrief en op 5 oktober delen wij hierin de antwoorden.