‘Ik was 13 toen ik met snijden begon, maar daarvoor bonsde ik ook al met mijn hoofd tegen de muur, sloeg ik mezelf of probeerde ik mezelf te verstikken.’ Ilona (22) is één van de twee meisjes die aan het woord komen in het programma Jong: Zelfbeschadiging. ‘Ik wist me geen raad met ­mezelf en dit gaf rust,’ legt Ilona uit. ‘Door de fysieke pijn voelde ik de geestelijke pijn niet meer. Alle chaotische gedachten die ik had, verstomden even.’

Training Vergroot je zelfvertrouwen
Training

Training Vergroot je zelfvertrouwen

  • Ontdek waarom vrouwen vaker last hebben van een negatief zelfbeeld
  • Zet direct stappen om je zelfvertrouwen te vergroten met behulp van oefeningen en challenges
  • Bonusvideo masterclass ‘Overwin het imposter syndroom’ met psycholoog Frederike Mewe
Bekijk de training
Nu maar
79,-

Ilona schaamde zich diep voor wat ze deed en wist haar afwijkende gedrag lang te verbergen. Toen haar ouders er toch achter kwamen, leidde dat vooral tot veel onbegrip. Pas toen ze vanwege een eetstoornis werd opgenomen op de psychiatrische afdeling van een ziekenhuis, kwam ook haar automutilatie aan bod en kreeg ze hulp. Er volgde psycho­therapie en een meer groepsgerichte borderline­behandeling. ‘Ik ben lange tijd opgenomen geweest,’ vertelt Ilona. ‘Omdat de therapie zeer confronterend was, nam in eerste instantie de stress toe en daarmee ook mijn zelfbeschadiging.’

Mensen die zichzelf beschadigen, hebben meestal een laag zelfbeeld. De oorzaak verschilt. Zelf werd Ilona misbruikt toen ze nog jong was, maar lang niet alle automutilanten hebben een traumatische jeugd gehad.

Toen Ilona na drie jaar opname op zichzelf ging wonen, vond een ommekeer plaats. ‘Door de therapieën ben ik mezelf meer gaan accepteren. Maar wat écht positief werkte, was dat ik verantwoordelijkheid moest nemen voor mezelf. Hoewel het net is als met een eetstoornis of een verslaving: je komt er nooit helemaal van af. Als ik zware stress heb, doe ik het soms weer.’

Ilona benadrukt dat er voor zelfbeschadiging heel weinig begrip bestaat, zelfs bij therapeuten. Daarom werkt ze mee aan dit programma en geeft ze voorlichting als vrijwilliger bij de Landelijke Stichting Zelfbeschadiging. ‘Veel mensen weten dat ik mezelf beschadigde, maar ze begrijpen het niet. En ze durven er niet naar te vragen. Ik hoop dat dit programma daar iets aan verandert.’

– Jong: Zelfbeschadiging, woensdag 31 mei, 19.30 uur, Nederland 1