Hardop met jezelf praten is heel normaal en het is nog effectief ook. Het helpt je te focussen en het stimuleert om vol te houden. Het helpt ook bij het aanleren van nieuwe vaardigheden en bij lastige klussen. En ingewikkelde gedachten en gevoelens worden er helderder door. Het is bovendien heel relativerend om hardop grapjes met jezelf te maken. Sommigen spreken zichzelf aan met ‘jij’, alsof het een ander betreft. Dat blijkt steunender dan ‘ik’ zeggen.
Er zijn ook mensen die zichzelf voortdurend bestraffend of kleinerend toespreken – daar word je natuurlijk niet gelukkig van. Wel kan het hardop vaststellen van iets naars – ‘dit gaat echt niet lukken’ – helpen om een tegenslag onder ogen te zien. Het is ook bekend dat iemand die ‘au’ roept minder last heeft van pijn dan iemand die zich stilhoudt.
Ik vind het mooi dat een mens met zichzelf in gesprek kan gaan. Dit vermogen komt goed van pas in therapieën en trainingen. Bij de Voice Dialogue-methode bijvoorbeeld onderzoek je hoe diverse ‘ikken’ verschillende doelen nastreven; met die ikken ga je dan hardop in overleg om te bepalen wat je wilt. In een cognitieve therapie onderzoek je welke destructieve opmerkingen je in gedachten tegen jezelf maakt. Die negatieve overtuigingen leer je aan te vechten in een gesprek met jezelf. Zo kun je ze vervangen door overtuigingen die je beter helpen.
Mensen praten in zichzelf vaak met iemand die belangrijk voor hen is. Zo betrek je het gedachtegoed van die ander bij je overwegingen, of je geniet na van een ontmoeting. Als gedachten hardop worden uitgesproken maak je ze verder af. Dat is hetzelfde effect als het schrijven van een dagboek; zo kun je in je eentje iets nieuws over jezelf te weten komen. Bovendien helpt hardop praten bij het hanteren van de tegenstrijdige gedachten en gevoelens die iedereen heeft.
Ik hoop dat deze uitleg u helpt te begrijpen welke functie die zelf-gesprekken voor u persoonlijk hebben. Bent u misschien net uit huis gegaan, waardoor u vaker alleen bent? Dat zou een aanleiding kunnen zijn om meer hardop te praten. Of misschien leerde u in de therapie een nieuwe manier van denken die u nu hardop uitvoert? De voordelen van in jezelf praten zijn talrijk. Gaat u er gerust mee door.
Advies van een lezer op Facebook:
‘Ik praat al mijn hele leven in mezelf. Het geeft me extra reflectie en dus rust. Meestal praat ik over wat me dwarszit. Wel raad ik je aan dit vooral te doen als je zeker weet dat je alleen bent. Anders stoort het mensen. Bovendien heb ik als puber weleens meegemaakt dat anderen allerlei persoonlijke gedachten van me wisten, omdat ze stilletjes achter me aanfietsten en meeluisterden.’
Pieter Tinbergen