De vraag

Ik praat hardop tegen mezelf

Ik ben 19 en heb een rare gewoonte. Als ik alleen ben, begin ik hardop tegen mezelf te praten. Het kan soms over een gebeurtenis gaan die net is gebeurd en die ik dan ga evalueren. Maar meestal interview ik mezelf of verzin ik een verhaal en ga daar dan op door. Ik heb mijn twijfels of dit wel oké is. Mijn jeugd was goed, nu volg ik een opleiding en ik heb een normaal sociaal leven. Ik ben een half jaar geleden behandeld voor een depressie. Heeft het constant praten tegen mijzelf daarmee te maken?

Het advies

Jolet Plomp

Psychologie

Hardop met jezelf praten is heel normaal en het is nog effectief ook. Het helpt je te focussen en het stimuleert om vol te houden. Het helpt ook bij het aanleren van nieuwe vaardigheden en bij lastige klussen. En ingewikkelde gedachten en gevoelens worden er helderder door. Het is bovendien heel relativerend om hardop grapjes met jezelf te maken. Sommigen spreken zichzelf aan met ‘jij’, alsof het een ander betreft. Dat blijkt steunender dan ‘ik’ zeggen.

Er zijn ook mensen die zichzelf voortdurend bestraffend of kleinerend toespreken – daar word je natuurlijk niet gelukkig van. Wel kan het hardop vaststellen van iets naars – ‘dit gaat echt niet lukken’ – helpen om een tegenslag onder ogen te zien. Het is ook bekend dat iemand die ‘au’ roept minder last heeft van pijn dan iemand die zich stilhoudt.

Ik vind het mooi dat een mens met zichzelf in gesprek kan gaan. Dit vermogen komt goed van pas in therapieën en trainingen. Bij de Voice Dialogue-methode bijvoorbeeld onderzoek je hoe diverse ‘ikken’ verschillende doelen nastreven; met die ikken ga je dan hardop in overleg om te bepalen wat je wilt. In een cognitieve therapie onderzoek je welke destructieve opmerkingen je in gedachten tegen jezelf maakt. Die negatieve overtuigingen leer je aan te vechten in een gesprek met jezelf. Zo kun je ze vervangen door overtuigingen die je beter helpen.

Mensen praten in zichzelf vaak met iemand die belangrijk voor hen is. Zo betrek je het gedachtegoed van die ander bij je overwegingen, of je geniet na van een ontmoeting. Als gedachten hardop worden uitgesproken maak je ze verder af. Dat is hetzelfde effect als het schrijven van een dagboek; zo kun je in je eentje iets nieuws over jezelf te weten komen. Bovendien helpt hardop praten bij het hanteren van de tegenstrijdige gedachten en gevoelens die iedereen heeft.

Ik hoop dat deze uitleg u helpt te begrijpen welke functie die zelf-gesprekken voor u persoonlijk hebben. Bent u misschien net uit huis gegaan, waardoor u vaker alleen bent? Dat zou een aanleiding kunnen zijn om meer hardop te praten. Of misschien leerde u in de therapie een nieuwe manier van denken die u nu hardop uitvoert? De voordelen van in jezelf praten zijn talrijk. Gaat u er gerust mee door.

Advies van een lezer op Facebook:
‘Ik praat al mijn hele leven in mezelf. Het geeft me extra reflectie en dus rust. Meestal praat ik over wat me dwarszit. Wel raad ik je aan dit vooral te doen als je zeker weet dat je alleen bent. Anders stoort het mensen. Bovendien heb ik als puber weleens meegemaakt dat anderen allerlei persoonlijke gedachten van me wisten, omdat ze stilletjes achter me aanfietsten en meeluisterden.’
Pieter Tinbergen

Deel dit artikel:
19 februari 2016 | Laatst gewijzigd op 25 augustus 2022

Lees ook deze artikelen

Even alleen
Column

Even alleen

Vorige zomer in Slovenië ging ik er, na ruim een week samenzijn met gezin en vrienden, een paar uur alleen op uit. Het was 32 gra...
Je eigen pad kiezen: zo overwin je (samen) de obstakels
Branded content

Je eigen pad kiezen: zo overwin je (samen) de obstakels

Een nieuwe weg inslaan gaat vaak niet zonder slag of stoot. Ook al heb je helemaal helder wat je wilt, je komt obstakels tegen. Va...
Kunnen dieren zich schamen? Frans de Waal over emoties bij dieren
Verhaal

Kunnen dieren zich schamen? Frans de Waal over emoties bij dieren

Een beledigde mensaap wacht geduldig op het juiste moment om zijn gram te halen. Bonobo’s lossen sociale spanningen op met een b...
Kunnen dieren zich schamen? Frans de Waal over emoties bij dieren
Verhaal

Kunnen dieren zich schamen? Frans de Waal over emoties bij dieren

Een beledigde mensaap wacht geduldig op het juiste moment om zijn gram te halen. Bonobo’s lossen sociale spanningen op met een b...
Eindeloos alleen: in je eentje door de woestijn trekken
Verhaal

Eindeloos alleen: in je eentje door de woestijn trekken

Wat zou je kunnen vinden op een plek waar niets is? Dat weet je pas als je haast moederziel alleen door de woestijn trekt. Redacte...
Deze denkstrategieën helpen tegen eenzaamheid
Kort

Deze denkstrategieën helpen tegen eenzaamheid

Zo min mogelijk afspraken maken betekent veel tijd met jezelf doorbrengen. En al zitten we allemaal in hetzelfde schuitje: het is ...
Jong en een burn-out 2: Alleen en in paniek
Artikel

Jong en een burn-out 2: Alleen en in paniek

Twee jaar geleden kreeg stagiair Joyce Luijten (22) een burn-out. Destijds hielp het haar om erover te schrijven. Nu het weer goed...
Eenzaam maakt anders
Kort

Eenzaam maakt anders

Eenzaamheid kan je persoonlijkheid veranderen. Dat blijkt uit een grootschalig surveyonderzoek, waarbij 9.671 deelnemers jarenlang...
‘Niemand had door hoe eenzaam ik was’’
Interview

‘Niemand had door hoe eenzaam ik was’’

Een Pippi Langkous-leven, maar dan een stuk minder vrolijk. Vanwege de scheiding van haar ouders woonde Simone (47) vanaf haar 13d...
Ik heb geen eigen identiteit
Advies

Ik heb geen eigen identiteit

'In contact met anderen voel ik me onzeker over mijn identiteit. Ik heb niets te zeggen wat interessant is. Het voelt alsof iedere...
12497