De vraag

Ik praat hardop tegen mezelf

Ik ben 19 en heb een rare gewoonte. Als ik alleen ben, begin ik hardop tegen mezelf te praten. Het kan soms over een gebeurtenis gaan die net is gebeurd en die ik dan ga evalueren. Maar meestal interview ik mezelf of verzin ik een verhaal en ga daar dan op door. Ik heb mijn twijfels of dit wel oké is. Mijn jeugd was goed, nu volg ik een opleiding en ik heb een normaal sociaal leven. Ik ben een half jaar geleden behandeld voor een depressie. Heeft het constant praten tegen mijzelf daarmee te maken?

Het advies

Jolet Plomp

Psychologie

Hardop met jezelf praten is heel normaal en het is nog effectief ook. Het helpt je te focussen en het stimuleert om vol te houden. Het helpt ook bij het aanleren van nieuwe vaardigheden en bij lastige klussen. En ingewikkelde gedachten en gevoelens worden er helderder door. Het is bovendien heel relativerend om hardop grapjes met jezelf te maken. Sommigen spreken zichzelf aan met ‘jij’, alsof het een ander betreft. Dat blijkt steunender dan ‘ik’ zeggen.

Er zijn ook mensen die zichzelf voortdurend bestraffend of kleinerend toespreken – daar word je natuurlijk niet gelukkig van. Wel kan het hardop vaststellen van iets naars – ‘dit gaat echt niet lukken’ – helpen om een tegenslag onder ogen te zien. Het is ook bekend dat iemand die ‘au’ roept minder last heeft van pijn dan iemand die zich stilhoudt.

Ik vind het mooi dat een mens met zichzelf in gesprek kan gaan. Dit vermogen komt goed van pas in therapieën en trainingen. Bij de Voice Dialogue-methode bijvoorbeeld onderzoek je hoe diverse ‘ikken’ verschillende doelen nastreven; met die ikken ga je dan hardop in overleg om te bepalen wat je wilt. In een cognitieve therapie onderzoek je welke destructieve opmerkingen je in gedachten tegen jezelf maakt. Die negatieve overtuigingen leer je aan te vechten in een gesprek met jezelf. Zo kun je ze vervangen door overtuigingen die je beter helpen.

Mensen praten in zichzelf vaak met iemand die belangrijk voor hen is. Zo betrek je het gedachtegoed van die ander bij je overwegingen, of je geniet na van een ontmoeting. Als gedachten hardop worden uitgesproken maak je ze verder af. Dat is hetzelfde effect als het schrijven van een dagboek; zo kun je in je eentje iets nieuws over jezelf te weten komen. Bovendien helpt hardop praten bij het hanteren van de tegenstrijdige gedachten en gevoelens die iedereen heeft.

Ik hoop dat deze uitleg u helpt te begrijpen welke functie die zelf-gesprekken voor u persoonlijk hebben. Bent u misschien net uit huis gegaan, waardoor u vaker alleen bent? Dat zou een aanleiding kunnen zijn om meer hardop te praten. Of misschien leerde u in de therapie een nieuwe manier van denken die u nu hardop uitvoert? De voordelen van in jezelf praten zijn talrijk. Gaat u er gerust mee door.

Advies van een lezer op Facebook:
‘Ik praat al mijn hele leven in mezelf. Het geeft me extra reflectie en dus rust. Meestal praat ik over wat me dwarszit. Wel raad ik je aan dit vooral te doen als je zeker weet dat je alleen bent. Anders stoort het mensen. Bovendien heb ik als puber weleens meegemaakt dat anderen allerlei persoonlijke gedachten van me wisten, omdat ze stilletjes achter me aanfietsten en meeluisterden.’
Pieter Tinbergen

Deel dit artikel:
19 februari 2016 | Laatst gewijzigd op 25 augustus 2022

Lees ook deze artikelen

5 dimensies van eenzaamheid
Kort

5 dimensies van eenzaamheid

Vrijwel iedereen voelt zich weleens eenzaam. Maar eenzaamheid kan verschillende gedaantes aannemen. ...
Lees verder
6 nieuwe romans en thrillers voor onder de kerstboom
Branded content

6 nieuwe romans en thrillers voor onder de kerstboom

Geen idee wat je met kerst moet geven aan je dierbaren? Een boek is altijd goed. Om te geven, maar o...
Lees verder
5 trucs met tijd
Artikel

5 trucs met tijd

Hoe snel loopt je biologische klok? Is onze tijdsbeleving te versnellen of vertragen? En kunnen we o...
Lees verder
5 trucs met tijd
Artikel

5 trucs met tijd

Hoe snel loopt je biologische klok? Is onze tijdsbeleving te versnellen of vertragen? En kunnen we o...
Lees verder
Waarom we allemaal weleens eenzaam zijn
Artikel

Waarom we allemaal weleens eenzaam zijn

Om de haverklap horen we dat eenzaamheid een groot en groeiend maatschappelijk probleem is. Maar bij...
Lees verder
Eerste hulp bij liefdesverdriet – video
Video

Eerste hulp bij liefdesverdriet – video

Psycholoog Najla deelt in deze video vijf wetenschappelijk bewezen tips tegen liefdesverdriet.
Bekijk video
Eindeloos alleen: in je eentje door de woestijn trekken
Verhaal

Eindeloos alleen: in je eentje door de woestijn trekken

Wat zou je kunnen vinden op een plek waar niets is? Dat weet je pas als je haast moederziel alleen d...
Lees verder
Even alleen
Column

Even alleen

Vorige zomer in Slovenië ging ik er, na ruim een week samenzijn met gezin en vrienden, een paar uur...
Lees verder
De schoonheid van het alleenzijn
Artikel

De schoonheid van het alleenzijn

René Diekstra ontmoet in een kuuroord een weduwnaar die zowel dé cruciale levensvraag stelt als da...
Lees verder
De kunst van het alleen-zijn
Artikel

De kunst van het alleen-zijn

De mens is niet gemaakt om alleen te leven. En toch is de behoefte aan rust en reflectie even wezenl...
Lees verder
12497