werk & loopbaan
OMSCHOLING Om de ontplooiing van werknemers te stimuleren, geven organisaties handenvol geld uit aan cursussen, seminars en allerhande trainingen buiten de deur. Geen verstandige keuze, zo meent arbeids- en organisatiepsychologe Mirjam Baars. Volgens haar kunnen mensen minstens zoveel leren op de werkplek zelf, mits het bedrijf dit stimuleert en er een gunstig leerklimaat heerst.
Voor haar promotieonderzoek interviewde Baars managers, medewerkers en opleiders van drie verschillende productiebedrijven. Zij onderscheidt twee soorten leerklimaten: het gunstige exploratieve klimaat en het minder gunstige regulatieve klimaat. In een exploratief klimaat kunnen medewerkers zich breed ontwikkelen, en zijn ze zelf verantwoordelijk voor hun deel van het productieproces.
Door de relatief grote verantwoordelijkheid voelen mensen zich betrokken bij het werk, waardoor ze zelf actief op zoek gaan naar oplossingen voor problemen. In een regulatief leerklimaat leren werknemers alleen dingen die direct te maken hebben met het uitvoeren van hun eigen taakje, en hebben ze nauwelijks eigen verantwoordelijkheid. Dit komt vooral voor bij lopendebandwerk. De smalle vakinhoudelijke scholing leidt tot een passieve houding van het personeel en bovendien bemoeilijkt het de overstap naar ander werk.
Mirjam Baars-van Moorsel, Leerklimaat. De culturele dimensie van leren in organisaties, proefschrift Universiteit van Tilburg, 2003
ton boon
